Fahrenheitsjaol

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Fahrenheit is 'n temperatuursjaol die bedach is gewaore door Gabriel Fahrenheit. De graod Fahrenheit is gein SI-einheid. De sjaol is gebaseerdj op drie rifferensiepuntje. 't Nólpuntj woort verkrege door de thermomaeter in e mingsel van ies, water en ammoniumchloried (e zaat) te plaatse. Dit waas in daen tied 'n väöl-gebroekdje methood veur 'n lieëg temperatuur te verkriege. 't Twieëdje rifferensiepuntj, 32 °F, vónj d'r doren thermomaeter in zuver water te plaatse worop iesvörming plaatsvónj ('t vreerpuntj van water). 't Derdje en litste rifferensiepuntj, 96 °F, woort bepaoldj dore liefstemperatuur van 'ne gezónje persoean, gemaeten inne móndj of óngeren oksel. Op die meneer bedroog 't versjil tössen 't smultjpuntj van ies (32 °F) enne liefstemperatuur (96 °F) dus 64 graoje, waat 'm toeleet zien sjaol op zien instermènter aan te bringe door 't interval zès kieër in twieë deil te deile. Water kaok op 212 °F.

Fahrenheit koom mit zien sjaolverdeiling in 1724, dus ieëre es Anders Celsius dae in 1742 de temperatuurverdeiling in graoje Celsius diffenieerdje. Fahrenheit baseerdje zien temperatuursjaol op ieëder wirk van Ole Christensen Rømer dae in 1701 de Rømersjaol óntwikkeldje.

Temperatuurmaeting in graoje Fahrenheit wuuertj alein nag gebroek inne Vereinigdje Staoten en Belize. Graoje Fahrenheit waeren ouch nag waal gebroek dore ajer generatie van 't Vereinig Keuninkriek, Australië, Zuud-Afrika, Canada, Ierlandj, India en Jamaica, ómdet de temperatuursjaol van Fahrenheit vreuger ouch in dees lenjer in gebroek waas. In anger lenjer wuuertj de temperatuur in graoje Celsius oetgedrök; inne weitesjap is aevel kelvin gebroekelik.