Almelo

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Almelo is 'n stad en gemeinte in de Nederlandse provincie Euverijssel, in Twente, mèt 'n oppervlak vaan 69,40 km² (daovaan 1,97 km² water) en (per 1 april 2016) 72.376 inwoeners. De gemeinte vörmp same mèt Hengelo en Enschede 'n klein agglomeratie, boe-in e groet deil vaan de Twentse bevolking woent. Neve de hoofplaots umvat de gemeinte wijer de dörper Aadorp, Bornerbroek en Mariaparochie (gedeiltelek).

Naotot in jaore zesteg de textielindustrie verdwene waor is 't belaank vaan Almelo es industriestad hendeg verminderd. Industrie in Almelo vint me allewijl op 't Bedrijvenpark Twente. Ouch belangriek is Almelo es plaots vaan oonderwiesinstèllinge, boe-oonder 'n landbouwsjaol. Almelo heet 'n intercity-statie mèt verbindinge nao Enschede en nao Deventer en Utrei.

Oondanks tot Almelo 'n historische stad is heet 't wieneg aw gebouwe. 't Belangriekste is 't Hoes Almelo, bewoend door de graove Van Rechteren Limpurg. In 't centrum steit de Groet Kèrk oet 1733. Door de väöl industriële die roond 1900 in Almelo actief waore gief 't väöl villa's oet deen tied, sommege in Jugendstil, andere in neostijle. Wijer 't aajd tuindörp De Riet vaan belaank.

Almelo oontstoont in de middeliewe aon de krusing vaan 'ne landweeg mèt 'n beek, de Aa. In 1236 weurt veur 't iers 't hoes Almelo vermeld, op dezelfde plaots vaan 't huideg kastielke. 't Is al sinds iewe in han vaan de familie Van Richteren Limpurg, die vaanajds versjèllende rechte in de stad Almelo heet. Zoe had ze vreuger 't rech um rech te spreke. Oondaanks dees "hurigheid" kraog de stad in 1420 stadsrechte. Almelo had evels neet väöl militair belaank en heet noets 't aonzeen vaan 'n echte stad gekrege. Zoe had 't gein walmör. In de zeventiende en achtiende iew kaom de weverij in Twente op. Door de sjaolvergroeting, die de inveuring vaan 't stoummesjien mèt ziech mètbrach, greujde de plaots in de negentiende iew hiel snel. Vaan 1818 tot 1914 waor Almelo verdeild in de gemeintes Stad Almelo en Ambt Almelo. In de jaore zesteg zakde de textielindustrie in door concurrentie oet len mèt lieg loene. Tot op d'n daag vaan vendaog heet Almelo te make mèt e sjomaasjprobleem.

• Bert Bakker, Twiede-Kamerlid veur D66
• Arnold Bruggink, vootballer
• Herman Finkers, cabaretier
• Ilse de Lange, countryzengeres
• Wubbo Ockels, astronaut
• Eddy Zoëy, presentator

Op de pazjena Almelo van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje

• Website vaan de gemeinte

Gemeintes Provincie Euverijssel
Almelo · Borne · Dalfsen · Deventer · Dinkelland · Enschede · Haaksbergen · Hardenberg · Hellendoorn · Hengelo · Hof van Twente · Kampen · Losser · Oldenzaal · Olst-Wijhe · Ommen · Raalte · Rijssen-Holten · Staphorst · Steenwijkerland · Tubbergen · Twenterand · Wierden · Zwartewaterland · Zwolle
Opgeheve gemeintes