Lingua Lithuanica
| Lingua Lithuanica lietuvių kalba | |
|---|---|
| Taxinomia | e familia Baltica linguarum Indoeuropaearum |
| Locutores | 3 500 000 (Lituania) 500 000 (Foris) |
| Sigla | 1 lt, 2 lit, 3 lit |
| Status publicus | |
| Officialis |  Lituania,  Unio Europaea,  Polonia. |
| Privata | Lituania, alibi |
| Litterae | |
| Scriptura | Abecedarium Latinum |
| Procuratio | Commissio Linguae Lithuanicae |
 | |
Lingua Lithuanica[1] vel Lituana[2] (Lithuanice lietuvių kalba) est lingua Indoeuropaea familiae Balticae subiuncta. Cum lingua Latviana linguas Balticas orientales format.
Haec lingua dicitur maximae antiquitatis formas servavisse: nam usque ad hodierna tempora multae linguae protoindoeuropaeae radices et grammaticae proprietates in lingua Lithuanica permanserunt.
Linguae Lithuanae declinationibus casus septem sunt: nominativus, genitivus, dativus, accusativus, vocativus, locativus, instrumentalis.
Loci
[recensere | fontem recensere]Lingua Lithuanica in Lithuania tantum publica lingua est; adhibetur insuper in Ruthenia Alba, Lettonia, Polonia, et Borussia Orientali.
Lituania et ipsa late patents regio Polonis ad orlentem connexa est… Sermo gentis Sclavonicus est. (Pii II Pontificis Maximi Historia Rerum ubique Gestarum cum Locorum descriptione. Parrhisiis, 1509, pp.109v-110 )
Lithunia est Poloniae ad ortum connexa noningentorum millium passuum circuitu magna sui parte palustris plurimumque nemorosa… Sermo gentis, ut Polonis, Sclavonicus, hie enim sermo, quern latissime patet, ac plurimis quidem gentibus communis est. (Omnium Gentium Mores, Leges et Ritus. Ex mulris clarissimis rerum scriptoribus a Joanne Boemo Aubano Teutonico nuper collecti et novissime recogniti. Antverpiae, 1538, pp.80v-81 )
Post Poloniam Lituania est spaciola quoque tellus verum paludibos sylvisque plurimum obducta… Lingua utuntur Sclavonica. ( Jo. Coclei Norici Decastichon. In librum. Norinburgae, 1511, pp.Kv-K II — Inkunabel. Gymnasial Bibliothek zu Koeln, GB XI 490b, Panzer VII, 451, 86)
Orthographia
[recensere | fontem recensere]Lingua Lithuanica abecedario Latino scribitur, sed litteris 32 adhibitis, sic:
| A | Ą | B | C | Č | D | E | Ę | Ė | F | G | H | I | Į | Y | J | K | L | M | N | O | P | R | S | Š | T | U | Ų | Ū | V | Z | Ž |
| a | ą | b | c | č | d | e | ę | ė | f | g | h | i | į | y | j | k | l | m | n | o | p | r | s | š | t | u | ų | ū | v | z | ž |
In abecedario Lithuanico litterae summatim sonos repraesentant. Ei qui linguam scribunt signa diacritica saepe omittunt.
Exemplum (Pater noster)
[recensere | fontem recensere]
Lithuanice[recensere | fontem recensere]Tėve mūsų, kuris esi danguje, teesie šventas Tavo vardas, teateinie Tavo karalystė, teesie Tavo valia kaip danguje, taip ir žemėje. Kasdienės mūsų duonos duok mums šiandien ir atleisk mums mūsų kaltes, kaip ir mes atleidžiame savo kaltininkams. Ir neleisk mūsų gundyti bet gelbėk mus nuo pikto. Amen. |
Latine[recensere | fontem recensere]Pater noster, qui es in caelis, sanctificetur nomen tuum. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua, sicut in caelo, et in terra. Panem nostrum cotidianum da nobis hodie, et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos induxeris in tentationem, sed libera nos a malo. Amen. |
Dialecti
[recensere | fontem recensere]Dialecti linguae Lithuanicae in Aukštaiticas et Samogiticas dividuntur.
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ "Lingua Lithvanica": Athanasius Kircherus, Turris Babel, sive Archontologia (Amstelodami: Jansson-Waesberge, 1679) textus pp. 215-216
- ↑ Litterae a Matas Dobryllo 27 Nov. 1917 datae.
Nexus externus
[recensere | fontem recensere]
 |
Haec stipula ad linguam vel ad linguisticam spectat. Amplifica, si potes! |