Валентина Терешкова

Валентина Владимировна Терешкова (орусча: Валенти́на Влади́мировна Терешко́ва, 1937-жылы 6-мартта туулган) ― советтик туңгуч космонавт айым, учкуч, генерал-майор, коомдук ишмер. Советтер Союзунун Баатыры.

Кыскача өмүр таржымакалы

Валентина Терешкова 1937-жылы 6-мартта Орусиянын Ярослав облусуна караштуу Большое Масленниково кыштагында келгин белорустун үй-бүлөсүндө туулган.

Атасы Владимир Аксёнович Могилев облусунун Белиныч районуна караштуу Выйлово кыштагынан болот. Ал совет-финн согушунда курман болгон. Бала чагында Валентина белорусча сүйлөгөн.

1959-жылдан Ярославлда парашют спорту менен алектенет. Ошол эле учурда текстил ишканасында жумушчу болуп иштейт.

1955-60-жылдары Ярославл жеңил өнөр жай техникумунда сырттан окуйт.

1962-жылы 12-мартта космонавттыкка талапкер болуп катталат.

1963-жылы 16-июнда Терешкова "Восток-6" кемеси менен космоско аттанып, анын учуу мөөнөтү үч күн-түнгө созулду.

Ошол эле күндөрү космосто Валерий Федорович Ьыковский "Восток-5" кемеси менен космостук орбитада учуп жүрдү.

Терешкованын шартуу ысымы "Чайка" ("Акчардак") болгон. Ал 48 жолу Жерди айланып чыккан.

Терешкованы жерге түшүргөн жабдык (аппарат) Орусиянын Алтай аймагындагы Баев районуна аман-эсен конгон.

Үй-бүлөсү

Валентина Терешкова менен Андриян Николаевдин үйлөнүү үлпөтү. Москва, 3-ноябр, 1963-жыл

Оболу Валентина Терешкова космонавт Андриян Николаев менен баш кошкон (1963-жылдын 3-ноябры).

Үлпөткө Н.С.Хрущёв да келген.

1964-жылы 8-июнда Валентина менен Андриян Елена аттуу кыздуу болушкан.

1982-жылы эки космонавт расмий түрдө ажырашкан.

Андан соң В.Терешкова медицина кызматынын генерал-майору Юлий Георгиевич Шапошников (1931—1999)менен баш кошкон.

Неберелери — Алексей Игоревич Майоров (1996) жана Андрей Андреевич Родионов (2004).

Коомдук активдүүлүк

2011-жылы Ярославль облустук тизмеси боюнча "Бирдиктүү Орусия" партиясынан Орусиянын Мамлекеттик Думасына депутат болуп шайланган. Терешкова Елена Мизулина, Ирина Яровая жана Андрей Скоч ^[1]^[2]^[3] менен бирге христиандык баалуулуктарды коргоо боюнча фракциялар аралык депутаттык топтун мүчөсү; бул кызматта ал Орусиянын Конституциясына өзгөртүүлөрдү киргизүүнү колдоду, ага ылайык, "Православие Россиянын улуттук жана маданий өзгөчөлүгүнүн негизи болуп саналат". 2011-жылдын 21-декабрынан тартып Мамлекеттик Думанын Федералдык түзүлүш жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу боюнча комитетинин төрагасынын орун басары.

Сыйлыктары. Наамдары

Советтер Союзунун Баатыры (1963).
К. Э. Циолковский атындагы алтын медал (СССР ИАсы)

Эмгегинин бааланышы

Терешковага "ХХ кылымдагы чыгаан аял" наамы берилген.

Терешкованын ысымы менен:

Айдагы кратер аталган;
"Чайка" деп бир чакан астероид аталган;
Орусияда, Казакстанда ж.б. көчөлөр аталган;
Ярославл облусунда бир музей жана Ярославл шаарында планетарий аталган.

Фильмдер

«Наша Ярославна», даректүү тасма, ЦСДФ, 1963 год. Режиссёру — В. Катанян.
«Чехословакия «Чайканы» тосуп алууда» — СССР, Центрнаучфильм, 1963.
«Чайка Эркиндик аралында» — СССР, Центрнаучфильм, 1963.
«Валентина Терешкова. Звезда космического счастья», даректүү тасма, 2012-жыл, «Останкино» сыналгы компаниясы. Режиссёру — Надежда Суслова.

Музыка

Терешковага арналып абдан көп обондуу ыр чыгарылган:

Голландиялык "Stone Oak Kosmonaut" тобунун «Cosmonaut № 6 (Valentina Tereshkova)» ыры, София Ротару ырдаган «Валентина» ыры (модаван тилинде, 1968-жыл), ж.б.