4 ოქტომბერი

4 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 277-ე დღე (ნაკიან წლებში – 278-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 88 დღე.

• 610 : ჰერაკლე ხომალდით აფრიკიდან კონსტანტინოპოლში ჩამოდის, ბიზანტიის იმპერატორ ფოკასს ამხობს და თავად ხდება იმპერატორი.
• 1209 : ოტო IV საღვთო რომის იმპერატორად აკურთხა პაპმა ინოკენტი III-მ.
• 1537 : პირველი სრული ინგლისურენოვანი ბიბლია (მათეს სახარება) დაიბეჭდა უილიამ თინდეილისა და მაილს კოვერდეილის თარგმანით.
• 1582 : რომის პაპმა გრიგოლ XIII-მ შემოიღო გრიგორიანული კალენდარი. იტალიაში, პოლონეთში, პორტუგალიასა და ესპანეთში ამ წლის 4 ოქტომბერს უშუალოდ მოჰყვა 15 ოქტომბერი.
• 1824 : მექსიკა ახალ კონსტიტუციას იღებს და რესპუბლიკად გამოცხადდა.
• 1830 : ნიდერლანდებისგან გამოყოფის შემდეგ ბელგიის სახელმწიფო შეიქმნა.
• 1853 : ყირიმის ომი - ოსმალეთის იმპერია რუსეთს ომს უცხადებს.
• 1883 : აღმოსავლეთის ექსპრესი ამოქმედდა.
• 1910 : მანუელ II, პორტუგალიის ბოლო მეფე, ლისაბონში რევოლუციის დაწყების გამო ბრიტანეთში გარბის. პორტუგალიის პირველი რესპუბლიკა გამოცხადდა მომდევნო დღეს.
• 1927 : გატსონ ბორგლუმი რაშმორის მთის კვეთას იწყებს.
• 1957 : პირველი ხელოვნური თანამგზავრი სპუტნიკ 1 გაშვებულია ორბიტაზე – კოსმოსური ერის დასაწყისი.
• 1958 : საფრანგეთში დაიწყო მეხუთე რესპუბლიკის მმართველობა.
• 1993 : რუსეთის კონსტიტუციური კრიზისი - რუსეთის პრეზიდენტი ბორის ელცინი ტანკებით რუსეთის პარლამენტის შენობის შტურმს აწყობს.
• 2001 : ციმბირის ავიახაზების ტუ-154 ჩამოვარდა შავ ზღვაში შეცდომით გასროლილი უკრაინული ს-200 ჭურვით. 78 ადამიანი დაიღუპა.
• 2009 : პანელენისტური სოციალისტური მოძრაობა გეორგიოს პაპანდრეუს ხელმძღვანელობით საბერძნეთის საკანონმდებლო არჩევნებში იმარჯვებს.
• 2010 : დიდი ბრიტანელი რობერტ ჟოფრეი ედვარდსი, რომელიც ხელოვნური განაყოფიერების საკითხებზე მუშაობდა მედიცინის დარგში 2010 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი გახდა.
• 2017 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ქიმიაში შვეიცარიელი ჟან დუბოშე, ამერიკელი იოახიმ ფრანკი და ბრიტანელი რიჩარდ ჰენდერსონი გახდნენ.
• 2021 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში ამერიკელები დევიდ ჯულიუსი და არდემ პატაპუტიანი გახდნენ.
• 2022 : ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკაში ფრანგი ალენ ასპე, ამერიკელი ჯონ კლაუზერი და ავსტრიელი ანტონ ცაილინგერი გახდნენ.

• 1289 : ლუი X — საფრანგეთის მეფე (გ.1316)
• 1379 : ანრი III — კასტილიის მეფე (გ. 1406)
• 1515 : კრანახი, ლუკას უმცროსი — გერმანელი მხატვარი
• 1550 : კარლ IX — შვედეთის მეფე (გ.1611)
• 1626 : კრომველი, რიჩარდ — ინგლისელი პოლიტიკოსი და ლორდი
• 1769 : არაქჩეევი, ალექსი — რუსეთის სახელმწიფო მოღვაწე
• 1787 : გიზო, ფრანსუა პიერ გიომ — ფრანგი ისტორიკოსი და პოლიტიკური მოღვაწე
• 1814 : მილე, ჟან-ფრანსუა — ფრანგი მხატვარი (გ.1875)
• 1822 : რეზერფორდ ჰეისი — აშშ-ს პრეზიდენტი
• 1841 : მორაის, პრუდენტე დე — ბრაზილიის პრეზიდენტი
• 1895 : რიხარდ ზორგე — საბჭოთა ჯაშუში
• 1903 : კალტენბრუნერი, ერნსტ — ნაცისტური გერმანიის სამხედრო და პოლიტიკური მოღვაწე (გ.1946)
• 1916 : გიზბურგი, ვიტალი — რუსი ფიზიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
• 1918 : ფუკუი კენიჩი — იაპონელი ქიმიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
• 1938 : ვიუთრიხი, კურტ — შვედი ქიმიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
• 1946 : სარანდონი, სუზან — ამერიკელი მსახიობი
• 1961 : კაცუკი ტაკაჰაში — იაპონელი მწერალი
• 1980 : როსიცკი, ტომაშ — ჩეხი ფეხბურთელი

• 1052 : ვლადიმერ ნოვგოროდელი — ნოვგოროდის მთავარი, კიევის დიდი მთავრის იაროსლავ ბრძენის შვილი
• 1305 : კამეიამა — იაპონიის იმპერატორი
• 1582 : ტერეზა ავილელი — კათოლიკე წმინდანი
• 1597 : სარსა დენგელი — ეთიოპიის იმპერატორი
• 1669 : რემბრანდტი — ნიდერლანდელი მხატვარი (დ.1606)
• 1880 : ოფენბახი, ჟაკ — კომპოზიტორი (დ.1819)
• 1970 : ჯოპლინი, ჯანის — ამერიკელი მომღერალი (დ.1943)
• 1982 : გულდი, გლენ — კანადელი პიანისტი (დ.1932)
• 2010 : უიზდომი, ნორმან — ინგლისელი მსახიობი-კომიკოსი, ცნობილი ნორმან ტრასკოტის (მისტერ პიტკინის) როლით
• 2014 : ჟან-კლოდ დიუვალიე — ჰაიტის ყოფილი დიქტატორი.

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  • კოდრატე
  • იპატი და ანდრია
  • ისააკი და მელეტი
  • წმინდა ევსები
  • წმინდა პრისკე
  • აღმოყვანება ნაწილთა წმიდისა დიმიტრისა - როსტოველ მიტროპოლიტისა

• აგრეთვე:
  • ავსტრალია : შრომის დღე
  • ლესოთო : დამოუკიდებლობის დღე
  • ცხოველების მსოფლიო დღე

სხვა თვეები: