ჰიდრაზინი

ჰიდრაზინი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდება	ჰიდრაზინი[1] დიიმიდი[2] დიაზანი[1]
მოლური მასა	32.0452 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
მდგომარეობა (სტ. პირ.)	უფერო, აალებადი ბლანტი სითხე[3]
სიმკვრივე	1.021 გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	2 °C
დუღილის ტემპერატურა	114 °C
NFPA 704	4 4 3

ჰიდრაზინი — არაორგანული ნივთიერება, ქიმიური ფორმულით N₂H₄. არის უფერო, აალებადი სითხე და მარტივი პნიქტოგენის ჰიდრიდი. აქვს ამიაკის მსგავსი სუნი.

ჰიდრაზინი ძალზედ ტოქსიკური და არასტაბილური ნივთიერებაა, თუ არ არის ხსნარის სახით, მაგალითად, ჰიდრაზინის ჰიდრატი, რომლის ქიმიური ფორმულაა (NH₂NH₂ · xH₂O). 2015 წლის მონაცემებით, ჰიდრაზინის ჰიდრატების მსოფლიო ბაზარი 350 მილიონ დოლარს შეადგენდა.^[4]

ჰიდრაზინი იწარმოება ნატრიუმის ჰიპოქლორიტისა და ამიაკისგან. ეს მეთოდი მოიცავს მონოქლორამინის რეაქციას ამიაკთან, რათა შეიქმნას ორ აზოტის ატომს შორის ერთმაგი ქიმიური ბმა, ასევე გამოიყოფა წყალბადის ქლორიდი:^[5]

${\displaystyle {\ce {NH2Cl + NH3 -> H2NNH2 + HCl}}}$

ჰიდრაზინი მიიღება შარდოვანას, ნატრიუმის ჰიპოქლორიტისა და ნატრიუმის ჰიდროქსიდისგან:^[6]

${\displaystyle {\ce {(H2N)2CO + NaOCl + 2 NaOH -> N2H4 + H2O + NaCl + Na2CO3}}}$

სხვა მეთოდით ჰიდრაზინს იღებენ ამიაკის წყალბადის პეროქსიდთან რეაქციით:^[7][8]

${\displaystyle {\ce {2NH3 + H2O2 -> H2NNH2 + 2H2O}}}$

თერმოდინამიურად, ჰიდრაზინი გაცილებით სტაბილურია, ვიდრე ამიაკი, მისი დაშლის რეაქცია ეგზოთერმულია, რომელიც მიმდინარეობს კატალიზატორების პირობებში 200–300 ° C- ზე. გამოიყოფა ამიაკი და აზოტი:

${\displaystyle {\ce {3N2H4 -> 4NH3 + N2}}}$

გარდამავალი ლითონები როგორებიცაა: კობალტი, ნიკელი, სპილენძი და ვერცხლი ახდენს ჰიდრაზინის კატალიზაციას. ირიდიუმის, პლატინის, როდიუმისა და პალადიუმის კატალიზატორის დროს, ძირითადი დაშლის შემდგომი პროდუქტებია აზოტი და წყალბადი:

${\displaystyle {\ce {N2H4 -> N2 + 2H2}}}$

• The Late Show with Rob! Tonight's Special Guest: Hydrazine (PDF)—Robert Matunas
• Hydrazine—chemical product info: properties, production, applications.
• Hydrazine toxicity დაარქივებული 2012-02-13 საიტზე Wayback Machine.
• CDC—NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards

პორტალი ქიმია