Sasao nga Alor–Pantar

Alor–Pantar
Alor–Pantar
Heograpiko a; pannakaiwarwaras	Isla Alor, Isla Pantar, Indonesia
Lingguistika a pannakaidasig	Trans–Baro a Guinea ? Laud a Trans–Baro a Guinea ? Laud a Bomberai – Timor–Alor–Pantar ? Alor–Pantar; ; ;
Pannakabingbingay	Alor; nadumaduma a pagsasao ti Pantar; mabalin a Bunak;
Glottolog	alor1249
	Dagiti pagsasao ti Pantar (kanigid) ken Alor (kanawan). Dagiti puraw nga enclave iti asideg ti Blagar, Retta ken Tereweng. Ti "Akinlaud a Pantar" ket Lamma. Ti Kafoa (Jafoo) ket ti nangisit a lugar iti pagbaetan ti Kelon (Klon) ken Abui. Nairaman ti Kabola iti Adang. Ti Alores ket maysa a pagsasao nga Austronesio.

Ti sasao nga Alor–Pantar ket ti pamilia ti nalawag nga agkakabagian a sasao a Papuano a naisasao kadagiti isla ti purpuro Alor iti asideg ti Timor idiay akin-abagatan nga Indonesia. Mabalin dagitoy nga as-asideg a kabkabagian ti saan a sasao nga Austronesio ti akinlaud a Timor, ngem saan pay a nalawag daytoy. Ti ad-adayo a pannakaikabagian iti sasao a Trans–Baro a Guinea ti peninsula Bomberai ket naisingasingen a naibatay iti pronominal nga ebidensia, ngem urayno masansan a nadakdakamat, daytoy ken saan pay a nasayaat a naipatakder.

Dagiti pagsasao

Ti pamilia ket kombensional a nabingbingay kadagiti dua a sangas, a naipatengnga kadagiti isla ti Alor ken Pantar.

Sanga nga Alor: Kamang (Woisika), Abui, Adang–Kabola, Kafoa (Jafoo), Kui, Kelon
Sanga a Pantar: Blagar, Tewa, Lamma, Nedebang, Retta

Ti Tereweng ket sagpaminsan a naikedkeddeng a sabali a pagsaao manipud iti Blagar, ken ti Hamap ket sagpaminsan a sabali manipud iti Adang. Ti Abui, Kamang, ken ti Kabola ket mabalinda pay a saan a dagiti unitario a pagsasao.

Ti maika-15 nga edision ti Ethnologue ket inramanna ti Makasae a kas ti maikatlo a sanga, ngem ammo itan a daytoy ket imbes ket a kabagian ti Oirata–Fataluku.

Holton, et al. (2012)

Insingasing ti Holton, et al. (2012) ti sumaganad a pannakaidasig iti subgrupo para iti sasao nga Alor–Pantar, a dagiti agmaymaysa a pagsasao ket namarkaan iti italiko.^[1]

Proto-Alor–Pantar
- Teiwa
- Nedebang
- Kaera
- Akinlaud a Pantar (Mauta, Tubbe, Lamma)
- Alor (panagtitipon ti *k, *q)
  - Kui
  - Abui
  - Kamang
  - ?Kafoa (Jafoo)
  - Laud nga Alor (*s > /h/)
    - Klon
    - Straits (*k > Ø, *g > /ʔ/)
      - Blagar–Retta
      - Adang
  - Daya nga Alor (*b > /p/, *s > /t/)
    - Sawila (cf. Sasao a Tanglapui)
    - Wersing (Kolana)

Ti "Proto-Alor–Pantar" ket mabalin a kapada ti Proto-Timor–Alor–Pantar, gapu ta dagiti pagsasao iti ruar ti sanga nga Alor ket kasla saan a mangporma iti umisu a nodo a daytoy ket mangsupadi iti sasao nga Oirata–Makasai ti Daya a Timor ken Pagsasao a Bunak iti pagbeddengan ti Timor. Nupay kasta, adayo ti panagkabagian. Ni Ross (2005) ket mangsingasing ti kaadda ti grupo a "Laud a Timor" a mangikaykaysa ti Alor–Pantar iti Bunak. Nangikonstrukto manen kadagiti pangsandi a kas:

Dagiti pangsandi ti Laud a Timor
	sg	pl
1ex	*na	*ni
1in	*na	*pi
2	*[y]a	*i
3	*ga	*gi

Ti 3pl *gi ket saan a napasingkedan manipud iti Bunak, ken ti inklusibo ket ti laengi.

Dokumentasion ti pagsasao

Dagiti ganetget ti dokumentasion ti pagsasao idi nasapa a maika-21 a siglo ket nakapataud ti sakup dagiti naipablaak a material ti dokumentasion.

Dagiti deskripsion ti gramatika
- A Grammar of Adang (Haan 2001)^[2]
- A Grammar of Abui (Kratochvíl 2007)^[3]
- A Grammar of Klon (Baird 2008)^[4]
- A Grammar of Teiwa (Klamer 2010)^[5]
Dictionaries
- Kamus Pengantar Bahasa Abui (Kratochvíl & Delpada 2008)^[6]
- Kamus Pengantar Bahasa Pantar Barat (Holton & Lamma Koly 2008)^[7]

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti nagibasaran

^ Holton, Gary, Marian Klamer, František Kratochvíl, Laura C. Robinson, Antoinette Schapper. 2012. "The Historical Relations of the Papuan Languages of Alor and Pantar". Oceanic Linguistics, Vol. 51, No. 1, Hunio 2012
^ Haan, Johnson Welem. 2001. A grammar of Adang: a Papuan language spoken on the Island of Alor, East Nusa Tenggara, Indonesia: University of Sydney Ph.D. dissertation.
^ Kratochvíl, František. 2007. A Grammar of Abui. Leiden: Leiden University Ph.D. dissertation.
^ Baird, Louise. 2008. A Grammar of Klon: A Non–Austronesian Language of Alor, Indonesia. (Pacific Linguistics 596). Canberra: Pacific Linguistics.
^ Klamer, Marian. 2010. A Grammar of Teiwa. Berlin: Mouton.
^ Kratochvil, Frantisek & Benny Delpada. 2008. Kamus Pengantar Bahasa Abui. Kupang, Indonesia: UBB-GMIT.
^ Holton, Gary & Mahalalel Lamma Koly. 2008. Kamus Pengantar Bahasa Pantar Barat. Kupang, Indonesia: UBB-GMIT. Online: [1]

[Holton-1] Holton, Gary, Marian Klamer, František Kratochvíl, Laura C. Robinson, Antoinette Schapper. 2012. "The Historical Relations of the Papuan Languages of Alor and Pantar". Oceanic Linguistics, Vol. 51, No. 1, Hunio 2012

[2] Haan, Johnson Welem. 2001. A grammar of Adang: a Papuan language spoken on the Island of Alor, East Nusa Tenggara, Indonesia: University of Sydney Ph.D. dissertation.

[3] Kratochvíl, František. 2007. A Grammar of Abui. Leiden: Leiden University Ph.D. dissertation.

[4] Baird, Louise. 2008. A Grammar of Klon: A Non–Austronesian Language of Alor, Indonesia. (Pacific Linguistics 596). Canberra: Pacific Linguistics.

[5] Klamer, Marian. 2010. A Grammar of Teiwa. Berlin: Mouton.

[6] Kratochvil, Frantisek & Benny Delpada. 2008. Kamus Pengantar Bahasa Abui. Kupang, Indonesia: UBB-GMIT.

[7] Holton, Gary & Mahalalel Lamma Koly. 2008. Kamus Pengantar Bahasa Pantar Barat. Kupang, Indonesia: UBB-GMIT. Online: [1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

k t u Sasao a Laud a Trans–Baro a Guinea
Dani	Dani ti Grand Valley Hupla Nduga Nggem Silimo Walak Wano Akinlaud a Dani Yali
Dandanaw Paniai	Auye Dao Ekari Moni Wolani
Laud a Bomberai	Baham Karas Iha
Daya a Timor	Fataluku Makalero Makasai Oirata Rusenu
Alor–Pantar	Abui Adang Blagar Kafoa Kamang Klon Kui Kula Retta Sawila Wersing
Dadduma	Bunak Kaera Nedebang Teiwa Akinlaud a Pantar