Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jump to content

Սոձի Սիմադա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սոձի Սիմադա
ճապ.՝ 島田荘司
Դիմանկար
Սոձի Սիմադա
Ծնվել էհոկտեմբերի 12, 1948
ԾննդավայրՖուկույամա, պրեֆեկտուրա Հիրոսիմա, Ճապոնիա
ՔաղաքացիությունՃապոնիա Ճապոնիա
Ազգությունճապոնացի
ԿրթությունMusashino Art University?
ԵրկերThe Tokyo Zodiac Murders? և Murder in the Crooked House?
Մասնագիտությունգրող, վիպասան և ակնարկագիր
Գործունեությունգրող
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքsojishimada.com/gmfw
Ստորագրություն

Սոձի Սիմադա (ճապ.՝ 島田荘司, Sōji Shimada, հոկտեմբերի 12, 1948, Ֆուկույամա, պրեֆեկտուրա Հիրոսիմա, Ճապոնիա), հայտնի ճապոնացի գրող։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սոձի Սիմադան ավարտել է Ֆուկույամայի Սեյսիկան ավագ դպրոցը և Կոդայրայում գտնվող Մուսասինոյի արվեստի համալսարանը[1]։

Դեռևս դպրոցական տարիներից նրան հետաքրքրում էր առեղծվածային սյուժեներ ունեցող գրականությունը։ Սիմադան իր ստեղծագործություններում փորձում էր ընդօրինակել Էդոգավա Ռանպոյի ոճը։ Վերջինս համարվում է ճապոնական դետեկտիվ գրականության, այդ թվում ՝ հոնկակու ոճի հիմնադիրը։ Սիմադան, ազդվելով Էդոգավա Ռամպոյի և արևմտյան դետեկտիվի դասականների՝ Էդգար Ալան Պոյի, Արթուր Կոնան Դոյլի, ինչպես նաև Սակիի ստեղծագործություններից[2], իր սեփական ինքնատիպ ոճը ձևավորելու համար կենտրոնացավ հոնկակուի վրա։ Նա իր ստեղծագործություններում առկա գեղագիտական ոճով հակադրվում է սոցիալ-հոգեբանական ուղվածություն ունեցող գրականության՝ սյակաի հային (ճապ.՝ 社会派 shakai ha, «սոցիալական դպրոց»), որը մշակվել է Սեյտյո Մացումոտոյի և նրա հետևորդների կողմից։ Սոձի Սիմադան համոզված է, որ դետեկտիվ գրականության մեջ հասարակական – քաղաքական և հոգեբանական թեմաների ծավալը չպետք է գերազանցի դետեկտիվի ինտրիգներին․ դետեկտիվ պատմությունների մեջ գլխավորը հանցագործության հանգույցն է և դրա բացահայտման ընթացքը, ընթերցողի հետ մտավոր խաղը։

1981 թվականին Սիմադան հրապարակեց իր դեբյուտային՝ «Զոդիակի սպանությունները Տոկիոյում» վեպը[3], որը այլ հեղինակների մի քանի գրքերի հետ միասին առաջադրվել է «Էդոգավա Ռամպոյի անվան մրցանակի» համար[4]։ Գրքում հեղինակը ստեղծել է «դեդուկտիվ տրամաբանության» և արևմտյան ու արևելյան միստիցիզմի յուրօրինակ միաձուլում։ Այստեղ նշանակալի դեր է խաղում ալքիմիական սիմվոլիզմը և հանցագործությունները հետաքննող հերոսը՝ փայլուն դետեկտիվ Կիյոսի Միտարաին (այսուհետ գրողի մշտական և ամենահայտնի կերպարը), ով աստղագուշակ է։ Նրա հետ է նաև «դոկտոր Ուոթսոնը»՝ նկարազարդող Կազումի Իսիոկան։ Ինտրիգը կառուցվել է «փակ սենյակում սպանության» դասական օրինակի հիման վրա։ Վեպի առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ հեղինակը ընթերցողին հրավիրում է լուծել հանելուկը՝ մրցելով Միտարաիի հետ, ով ունի նույն տեղեկությունները ինչ ընթերցողը։ «Զոդիակի սպանությունները Տոկիոյում» գիրքը մեծ ազդեցություն ունեցավ ճապոնական դետեկտիվ գրականության վրա՝ հիմք հանդսիանալով հոնկակուի նոր տեսակի՝ սին-հոնկակուի (ճապ.՝ 新 本 格 shin honkaku, նոր հոնկակու) ձևավորման համար։

Սոձի Սիմադան առավել հայտնի է դետեկտիվ Կիյոսի Միտարաիի մասին և դետեկտիվ Տակեշի Յոշիկիի մասին գրված դետեկտիվ պատմությունների շարքով[5]։

Սիմադայի արժանիքը ոչ միայն իր ստղեծագործությունների միջոցով նոր ժանր հիմնելն է, այլև` նոր, տաղանդավոր դետեկտիվ գրողներին աջակցություն ցույց տալը։ Նրա շնորհիվ ճապոնական գրականություն մտան Յուկիտո Այացուջին իր «Սպանություն տասանկյուն տանը» (1987) վեպով, որով, ըստ Ճապոնիայի հոնկակուի հեղինակների ակումբի, սկսվեց սին-հոնկակուի վերելքը, Ռինտարո Նորիձուկին՝ ակումբի ներկայիս նախագահը (2013 թվականից) և շատ ուրիշներ։

Ճապոնիայում Սիմադան հայտնի է որպես «սին-հոնկակուի հայր (կնքահայր)» և «առեղծվածի աստված» անուններով։ Հարյուրից ավելի վեպերի հեղինակը, ժանրում ունեցած ներդրման համար, 2009 թվականին արժանացել է գրական «Ճապոնական դետեկտիվ գրականություն» մրցանակին։ Ի պատիվ վարպետի և նրա հայտնի հերոսի՝ Այացուջին իր հերոսին անվանել է Կիյոսի Սիմադա։

Սիմադան այժմ ապրում է ԱՄՆ-ում, քանի որ, իր իսկ խոսքերով, իր ժողովրդականությունը հայրենիքում այնքան մեծ է, որ գրողին զրկում է ստեղծագործելու համար անհրաժեշտ հանգստից[6]։

  • «Զոդիակի սպանությունները Տոկիոյում» / «The Tokyo Zodiac Murders» (1981)
  • «Սպանություն ծուռ պատերով տան մեջ» / «Murder in the Crooked House» (1982)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]