Միքելանջելոյի աշխատանքների ցանկ
Ստորև բերված է քանդակագործ, նկարիչ, ճարտարապետ և Վերածննդի բանաստեղծ Միքելանջելո Բուոնարոտիի հայտնի աշխատանքների ցանկը։ Այստեղ հավաքված են նաև տեղեկություններ Վարպետի կորցրած աշխատանքների, ինչպես նաև այն աշխատանքների մասին, որոնց իսկությունը կասկածելի է։ Միքելանջելոյի ստեղծագործական ժառանգությունից պահպանվել են շուրջ 300 բանաստեղծություններ, շուրջ 600 նկարներ, մոտավորապես 1400 նամակներ, որոնք գրվել են նրա համար կամ նրա կողմից, ինչպես նաև նրա անձնական և մասնագիտական գրառումների ավելի քան 300 էջ (իտալ.՝ ricordi)[1]:
Միքելանջելոյի պոեզիան չի հրապարակվել նրա կենդանության օրոք, այդ պատճառով աշխատանքի ցուցակում առանձնացված են արվեստի այնպիսի տեսակներ, ինչպիսիք են քանդակը, նկարչությունը և ճարտարապետությունը՝ ժամանակագրական կարգով։ Սանտա Կրոչե եկեղեցում քանդակագործի դամբարանում պատկերված են արվեստի այդ տեսակների թանգարանի երեք այլաբանական արձաններ, որոնք սգում են հանճարի մահը, որի ստեղծագործությունները համարվում էին Վերածննդի արվեստի ամենաբարձր նվաճումները դեռ վարպետի կենդանության օրոք[2]։
Լեգենդ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ստեղծագործություններ, որոնք պահպանվել են միայն կրկնօրինակներում | |
Կորցրած ստեղծագործությունները | |
բարձրություն x լայնություն (x խորություն) |
Քանդակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անվանում | Պատկեր | Տիպ | Ինֆորմացիա | Ծանոթագրություն | |
---|---|---|---|---|---|
«Ֆավնի գլուխը» (իտալ.՝ Testa di fauno) |
չի պահպանվել | արձան | մոտ. 1488 — 1489 | ||
? սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Մեդիչիի արձանների այգի, Ֆլորենցիա | ||||
«Մադոննան սանդուղքի մոտ» (իտալ.՝ Madonna della Scala) |
խորաքանդակ | մոտ. 1491 | «ցածր ռելիեֆի» օրինակ (իտալ.՝ relievo schiacciato)[3][4] | ||
55,5 × 40 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կազա Բուոնարոտի, Ֆլորենցիա | ||||
«Երիտասարդ աղեղնավորը» (իտալ.՝ Giovane arciere) |
արձան | մոտ. 1491—1492 | Միքելանջելոյիհեղինակությունը հարցականի տակ է[5] | ||
97 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Մետրոպոլիտեն թանգարան, Նյու Յորք | ||||
«Կենտավրի ճակատամարտը» (իտալ.՝ Battaglia dei centauri) |
խորաքանդակ | մոտ. 1492 | հնարավոր է, որ «non finito» տեխնիկայով Միքելանջելոյի առաջին ավարտված քանդակներից է[6] | ||
84,5 × 90,5 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կազա Բուոնարոտի, Ֆլորենցիա | ||||
«Հերկուլես» (իտալ.՝ Ercole) |
չի պահպանվել |
արձան | մոտ. 1492—1493 | ||
մոտավորապես 235 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆոնտենբլոյի պարտեզներ, Ֆրանսիա (մինչև 1713 թվական)[7] | ||||
«Սուրբ Հոգու Խաչելությունը» (իտալ.՝ Crocifisso di Santo Spirito) |
արձան | մոտ. 1492—1493 | «Սուրբ Հոգու Խաչելութան» կեղծ լինելու մասին վիճաբանությունները շարունակվել են մինչև 2001 թվականը[8] | ||
139 x 135 սմ | |||||
փայտ | |||||
(պահվել է) |
Սանտո Սպիրիտո եկեղեցի, Ֆլորենցիա | ||||
«Հրեշտակ» (իտալ.՝ Angelo reggicandelabro) |
արձան | մոտ. 1494—1495 | Սուրբ Դոմինիկի դամբարանը քանդակագործի այդ վաղ ստեղծագործություններում զգացվում է Յակոպո Դելլա Քվերչայի աշխատանքների ազդեցությունը[9] | ||
51,5 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բազիլիկա դի Սան Դոմենիկո, Բոլոնիա | ||||
«Սուրբ Պետրոնիուս» (իտալ.՝ San Petronio) |
արձան | մոտ. 1494—1495 | |||
64 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բազիլիկա դի Սան Դոմենիկո, Բոլոնիա | ||||
«Սուրբ Պրոկոլո» (իտալ.՝ San Procolo) |
արձան | մոտ. 1494—1495 | |||
58,5 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բազիլիկա դի Սան Դոմենիկո, Բոլոնիա | ||||
«Սուրբ Ջովանի» (իտալ.՝ San Giovannino) |
արձան | մոտ. 1495—1496 | |||
? սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սան Ջովաննի Դեի Ֆյորենտինի եկեղեցու թանգարան, Հռոմ | ||||
«Քնած Էրոս» (իտալ.՝ Cupido dormiente) |
չի պահպանվել | արձան | մոտ. 1496 | ||
? х 80 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
? | ||||
«Կանգնած Էրոս» (իտալ.՝ Cupido-Apollo) |
չի պահպանվել | արձան | մոտ. 1496—1497 | ||
? սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
? | ||||
«Գալլինոյի խաչելիություն»[10][11] (իտալ.՝ Crocifisso Gallino) |
արձան | մոտ. 1495—1497 | |||
41,3 x 39,7 սմ | |||||
փայտ | |||||
(պահվել է) |
Բարջելոյի թանգարան, | ||||
«Բաքոս» (իտալ.՝ Bacco) |
արձան | մոտ. 1496—1497 | Միքելանջելոյի «առաջին գլուխգործոցը» [12] | ||
203 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բարջելոյի թանգարան, | ||||
«Մոնսերատի խաչելիություն» (իտալ.՝ Crocifisso di Monastero di Montserrat) |
արձան | մոտ. 1497—1498 | Միքելանջելոյի հեղինակությունը հարցականի տակ է[13] | ||
58,5 x ? սմ | |||||
փայտ | |||||
(պահվել է) |
Մոնսերրատի աբբայություն, | ||||
«Պիետա» (իտալ.՝ Pietà vaticana) |
արձան | մոտ. 1498—1499 | Միքելանջելոյի միակ ստեղծագուրծությունն է, որը ստորագրված է իր կողմից[14][15] | ||
174 × 195 × 69 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սուրբ Պետրոսի տաճար, | ||||
«Սուրբ Պողոս» (իտալ.՝ San Paolo) |
արձան | մոտ. 1501—1504 | Պիկկոլոյի խորան | ||
124 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սիենայի տաճար, | ||||
«Սուրբ Պետրոս» (իտալ.՝ San Pietro) |
արձան | մոտ. 1501—1504 | |||
124 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սիենայի տաճար, | ||||
«Սուրբ Պիոս I» (իտալ.՝ San Pio) |
արձան | մոտ. 1501—1504 | |||
134 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սիենայի տաճար, | ||||
«Սուրբ Գրիգոր І» (իտալ.՝ San Gregorio) |
արձան | մոտ. 1501—1504 | |||
136 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սիենայի տաճար, | ||||
«Դավիթ» (իտալ.՝ David) |
արձան | մոտ. 1501—1504 | մեկնաբանվում է որպես Ֆլորենցիայի և Վերածննդի դարաշրջանի խորհրդանիշ[16] | ||
517 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա, | ||||
«Դավիթ դե Ռոգան» (իտալ.՝ David «De Rohan») |
չի պահպանվել | արձան | մոտ. 1502—1508 | ||
? սմ | |||||
բրոնզ | |||||
(պահվել է) |
? | ||||
«Բրյուգերյան տիրամայր» (իտալ.՝ Madonna di Bruges) |
արձան | մոտ. 1503—1505 | առավել հաջող են դիմացից և աջ կողմի տեսարանները[17] | ||
128 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բրյուգեի Աստվածամոր եկեղեցի | ||||
«Տոնդո Պիտտի» (իտալ.՝ Pitti Tondo) |
խորաքանդակ | մոտ. 1503—1505 | «non finito» տեխնիկայի տարրերի օգտագործումը արտահայտչականության ընդգծման համար[18] | ||
85,5 x 82 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բարջելոյի թանգարան, | ||||
«Տոնդո Տադդեի» (իտալ.՝ Tondo Taddei) |
խորաքանդակ | մոտ. 1504—1506 | «non finito» տեխնիկան առանձնացնում է պատկերների ամբողջականությունը և ստեղծում է մթնոլորտային ֆոն[18] | ||
109 x 109 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա | ||||
«Վեներա և Էրոս» (իտալ.՝ Venere e Cupido) |
խորաքանդակ | մոտ. 1504 | Միքելանջելոյի հեղինակությունը ճանաչել են իտալացի երկու հետազոտողների՝ Ալեքսանդրո Վեցոզիի (իտալ.՝ Alessandro Vezzosi) և Գաբրիել Մորոլլիի (իտալ.՝ Gabriele Morolli) կողմից[19] | ||
58 x 43 սմ[20] | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Պալացցո-Մեդիչի-Ռիկկարդի | ||||
«Սուրբ Մատաթիա» (իտալ.՝ San Matteo) |
արձան | մոտ. 1505—1506 | |||
216 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա | ||||
«Հուլիոս II» (իտալ.՝ Giulio II benedicente) |
չի պահպանվել | արձան | մոտ. 1507—1508 | ||
292 սմ | |||||
բրոնզ | |||||
(պահվել է) |
Սան Պետրոնիո եկեղեցի Բոլոնիա |
արձանը ոչնչացվել է 1511 թվականի դեկտեմբերի 30-ին[21] | |||
«Մահացող ստրուկը» (իտալ.՝ Schiavo morente) |
արձան | մոտ. 1513 | «Ստրուկների» քանդակները առաջնայինը նախատեսված էին Հուլիոս 2-րդ պապի դամբարանի համար,սակայն վերջնական տարբերակի մեջ չմտան, և Միքելանջելոն դրանք նվիրեց Ռոբերտո Ստրոցցիին[22] | ||
229 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Լուվր | ||||
«Ապստամբած ստրուկը» (իտալ.՝ Schiavo ribelle) |
արձան | մոտ. 1513 | |||
215 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Լուվր | ||||
«Մովսես» (իտալ.՝ Mosè) |
արձան | մոտ. 1513—1515 | արձանը վերջնականապես ավարտվեց1542 թվականին[23] | ||
235 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սան Պիետրո ին Վինկոլի | ||||
«Հիսուսը խաչի հետ» (իտալ.՝ Primo Cristo della Minerva) |
արձան | մոտ. 1514—1516 | Միքելանջելոն չի մոդելավորել այդ արձանը, քանի որ մարմարի մեջ սեւ երակ է հայտնաբերելքանդակը զգալիորեն վերամշակել են արդեն XVII դարում[24] | ||
? սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սան Վինչենցո, Բասանո Ռոմանո | ||||
«Հիսուսը խաչի հետ» (իտալ.՝ Cristo della Minerva) |
արձան | մոտ. 1519—1520 | Սեբաստիանո դել Պիոմբոն ասել է, որ «այդ արձանի ծնկները մի ամբողջ Հռոմից ավելի արժեքավոր են»[25] | ||
205 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սանտա Մարիա սոպրա Միներվա բազիլիկ | ||||
«Երիտասարդ ստրուկը» (իտալ.՝ Schiavo giovane) |
արձան | մոտ. 1519—1536 | ի սկզբանե արձանները նախատեսված էին Հուլիոս 2-րդի դամբարանի համար, սակայն չեն մտել վերջնական տարբերակի մեջ1575 թվականին Բեռնարդո Բուոնտալենտին դրանք ներառել է Բոբոլի այգիներում (Ֆլորենցիա) | ||
256 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա | ||||
«Մորուքավոր ստրուկը» (իտալ.՝ Schiavo barbuto) |
արձան | մոտ. 1519—1536 | |||
263 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա | ||||
«Ատլաս» (իտալ.՝ Schiavo detto «Atlante») |
արձան | մոտ. 1519—1536 | |||
277 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա | ||||
«Արթնացող ստրուկը» (իտալ.՝ Schiavo che si ridesta) |
արձան | մոտ. 1519—1536 | |||
267 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա | ||||
«Տիրամայր Մեդիչի» (իտալ.՝ Madonna Medici) |
արձան | մոտ. 1521—1534 | արձանի անավարտությունը նույնպես մեկնաբանվում է որպես քանդակագործի գեղարվեստական միջոց[26] | ||
226 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կապելլա Մեդիչի | ||||
«Լորենցո II Մեդիչի» (իտալ.՝ Ritratto di Lorenzo de' Medici duca di Urbino) |
արձան | մոտ. 1521—1534 | արձանը դիմանկարային նմանություն չունի, քանի որ Միքելանջելոն բացասաբար է վերաբերվել դիմանկարներին[26] | ||
175 × 80 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կապելլա Մեդիչի | ||||
«Առավոտ» (իտալ.՝ Aurora) |
արձան | մոտ. 1521—1534 | |||
155 × 180 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կապելլա Մեդիչի | ||||
«Երեկո» (իտալ.՝ Crepuscolo) |
արձան | մոտ. 1521—1534 | |||
155 × 170 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կեպելլա Մեդիչի, Ֆլորենցիա | ||||
«Ջուլիանո Մեդիչի» (իտալ.՝ Ritratto di Giuliano de' Medici duca di Nemours) |
արձան | մոտ. 1526—1534 | արձանը դիմանկարային նմանություն չունի, քանի որ Միքելանջելոն բացասաբար է վերաբերվել դիմանկարներին[26] | ||
168 × 80 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կեպելլա Մեդիչի, Ֆլորենցիա | ||||
«Գիշեր» (իտալ.՝ Notte) |
արձան | մոտ. 1526—1534 | Ջովաննի Ստրոցցին գրել է «Գիշեր» էպիգրամին(1545): Միքելանջելոն պատասխանեց նաև բանաստեղծությամբ[26] | ||
155 × 150 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կեպելլա Մեդիչի, Ֆլորենցիա | ||||
«Օր» (իտալ.՝ Giorno) |
արձան | մոտ. 1526—1534 | |||
160 × 150 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Կեպելլա Մեդիչի, Ֆլորենցիա | ||||
«Կծկված տղան» (իտալ.՝ Ragazzo accovacciato) |
արձան | մոտ. 1524 | Հնարավոր է, որ արձանը նախատեսված էր կապելլայի համար[27] | ||
54 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Էրմիտաժ, Սանկտ Պետերբուրգ | ||||
«Ապոլոն» (իտալ.՝ David-Apollo) |
արձան | մոտ. 1530 | Սկզբում դա պետք է լիներ «Դավթի» արձանը[28] | ||
149 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բարջելո թանգարան | ||||
«Հաղթանակի ոգի
(Միքելանջելո)» |
արձան | մոտ. 1532—1534 | հնարավոր է, որ այս արձանը նույնպես նախատեսված էր Հուլիոս II Պապի դամբարանի համար[29] | ||
261 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Պալացցո Վեկկիո, | ||||
«Բրուտ» (իտալ.՝ Bruto) |
կիսանդրին | մոտ. 1538 | քանդակը պատվիրվել է Ալեսանդրո Մեդիչիի նշանակալի սպանությունից հետո[30] | ||
74 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Բարջելո թանգարան, | ||||
«Ռախիլ» (իտալ.՝ Rachele) |
արձան | մոտ. 1542 | |||
209 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սան Պիետրո ին Վինկոլի, | ||||
«Լիա» (իտալ.՝ Lia) |
արձան | մոտ. 1542 | |||
197 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սան Պիետրո ին Վինկոլի, | ||||
Հուլիոս II (սարկոֆագում) (իտալ.՝ Giulio II) |
արձան | մոտ. 1542—1545 | Արձանի հեղինակը Տոմազո Բոսկոլոն է։ Վերականգնումից հետո ենթադրվում է, որ «Հուլիոս II» արձանի զգալի մասը, եթե ոչ ամբողջը, պատկանում է Միքելանջելոյի ձեռքին[31] | ||
? սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սան Պիետրո ին Վինկոլի, | ||||
Ֆլորենտական պիետա (իտալ.՝ Pietà Bandini) |
արձան | մոտ. 1547—1555 | Միքելանջելոն կոտրել է արձանը, սակայն նրա աշակերտ Տիբերիո Կալկանիին այն վերականգնել է ըստ նախնական մոդելի[32] | ||
226 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Դել Դուոմո օպերա, | ||||
«Մարզադպրոցական պիետա» (իտալ.՝ Pietà di Palestrina) |
արձան | մոտ. 1555 | Միքելանջելոյի հեղինակությունը հարցականի տակ է[33] | ||
253 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիա, | ||||
«Ռոնդանինի պիետա» (իտալ.՝ Pietà Rondanini) |
արձան | մոտ. 1555—1564 | բրիտանացի քանդակագործ Հենրի Մուրի կարծիքով ՝ արձանն ունի «Միքելանջելոյի կյանքի ութսունինը տարիները»[34] | ||
195 սմ | |||||
մարմար | |||||
(պահվել է) |
Սֆորցա ամրոց, |
Քանդակների մոդելներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ստորև բերված են Միքելանջելոյի մարդկային մարմնի շտուդիաների որոշ օրինակներ։ Դրանք պատկանում են քանդակագործի Ֆլորենտական ժամանակաշրջանների ստեղծագործությանը (մոտավորոպես 1500-1505 թվականներ և մոտավորապես 1513-1534 թվականներ) և պահվում են Կազա Բուոնարրոտի թանգարանում։ Որոշ հետազոտողների կարծիքով (նրանց թվում է Շառլ դե Տոլնայը), միայն Կազա Բուոնարրոտիի հավաքածուի մոդելներն են իրական։
Գեղանկարչություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անվանում | Պատկեր | Տիպ / տեխնիկա | Ինֆորմացիա | Ծանոթագրություն | |
---|---|---|---|---|---|
«Անտոն Մեծի չարչարանքները» (իտալ.՝ Tormento di sant'Antonio) |
տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1487—1488 | Միքելանջելոյի հեղինակությունը հարցականի տակ է[35] | |
47 × 35 սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Կիմբել, Ֆորտ-Ուերտ | ||||
«Մանչեսթերյան Տիրամայր» (իտալ.՝ Madonna di Manchester) |
տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1497 | Միքելանջելոյի հեղինակությունը հարցականի տակ է[36] | |
105 × 76 սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Լոնդոնի ազգային պատկերասրահ | ||||
«Սուրբ Ֆրանցիսկի խարաններ» (իտալ.՝ Stigmate di san Francesco) |
չի պահպանվել | տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1500 | Միքելանջելոյի նման ստվարաթղթի մասին հիշում է Վազարին |
? սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Սան Պիետրո ին Մոնտորիո, | ||||
«Դագաղի մեջ դնելը» (իտալ.՝ Deposizione di Cristo nel sepolcro) |
տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1500—1501 | ||
159 x 149 սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Լոնդոնի ազգային պատկերասրահ | ||||
«Քաշինեի ճակատամարտը» (իտալ.՝ Battaglia di Cascina) |
չի պահպանվել | ստվարաթուղթ (ֆրեսկոյի համար) |
Ստեղծվել է | մոտ. 1505—1506 | |
700? × 1750? սմ (ավելի քան 116 քառ.մ)[37] | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Պալացցո Վեկկիո, | ||||
«Դոնի Տիրամայր» (իտալ.՝ Tondo Doni) |
տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1506—1508 | միակ նկարը, որի Միքելանջելոյի հեղինակությունը բացարձակապես կասկած չի հարուցում[38] | |
120 x 120 սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Ուֆֆիցի, | ||||
«Սիքստինյան կապելլայի առաստաղ» (իտալ.՝ Volta della Cappella Sistina) |
ֆրեսկո | Ստեղծվել է | մոտ. 1508—1512 | համարվում է Միքելանջելոյի արվեստի, Վերածննդի և քրիստոնեական աստվածաբանության կոմպենդումը[39] | |
4093 × 1341 սմ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Սիքստինյան կապելլա, | ||||
«Տիրամայրը նորածնի հետ» (իտալ.՝ Madonna col Bambino) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1525 | ||
54,1 x 39,6 սմ | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Կազա Բուոնարրոտի, | ||||
«Տիտիո» (իտալ.՝ Tizio) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1533 | նվեր Թոմազո Կավալերիի համար | |
19,0 x 33,0 սմ | |||||
թուղթ, իտալական մատիտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Թագավորական գրադարան, | ||||
«Կլեոպատրա» (իտալ.՝ Cleopatra) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1533—1534 | հնարավոր է՝ Էսքիզ «առավոտ» արձանի համար | |
35,5 x 25 սմ | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Ուֆֆիցի, | ||||
«Ահեղ դատաստան» (իտալ.՝ Giudizio Universale) |
ֆրեսկո | Ստեղծվել է | մոտ. 1537—1541 | ||
1370 x 1220 սմ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Սիքստինյան կապելլա, | ||||
«Լեդա և կարապ» (իտալ.՝ Leda e il cigno) |
չի պահպանվել | տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1530 | |
? սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Ֆոնտենբլո,
Ֆրանսիա (մինչև 1536) | ||||
«Ինձ փեռք չտաս» (իտալ.՝ Noli me tangere) |
չի պահպանվել | տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1531 | |
? սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
|||||
«Վեներա և Էրոս» (իտալ.՝ Venere e Amore) |
չի պահպանվել | տեմպերա | Ստեղծվել է | մոտ. 1532—1534 | |
? սմ | |||||
փայտ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
|||||
«Ֆայտոնի անկումը» (իտալ.՝ Caduta di Fetonte) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1533 | նվեր Թոմազո Կավալերիի համար | |
31,2 x 21,5 սմ | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Բրիտանական թանգարան, | ||||
«Պողոս առաքյալի ուղերձը» (իտալ.՝ Conversione di Saulo) |
ֆրեսկո | Ստեղծվել է | մոտ. 1542—1545 | ||
625 x 661 սմ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Կապելլա Պաոլինա, | ||||
«Սուրբ Պետրոսի խաչելությունը» (իտալ.՝ Crocifissione di San Pietro) |
ֆրեսկո | Ստեղծվել է | մոտ. 1545—1550 | ||
625 x 662 սմ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Կապելլա Պաոլինա, | ||||
«Խաչելիություն Վիտորիա Կոլոննայի համար» (իտալ.՝ Crocifissione per Vittoria Colonna) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1545 | նվեր Վիտորիա Կոլոննայի համար «rifinito» | |
37 x 27 սմ | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Բրիտանական թանգարան, | ||||
«Պիետա» (իտալ.՝ Pietà per Vittoria Colonna) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1546 | նվեր Վիտորիա Կոլոննայի համար «rifinito» | |
28,9 x 18,9 սմ | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Իզաբելլա Ստյուարտ Գարդների թանգարան, | ||||
«Եպիֆանիա» (իտալ.՝ Epifania) |
նկար | Ստեղծվել է | մոտ. 1550—1553 | ||
232 x 165 սմ | |||||
թուղթ | |||||
Պահվում է (պահվել է) |
Բրիտանական թանգարան, |
Էսքիզներ և ուրվագծեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ստորև բերված են Միքելանջելոյի Սիքստինյան կապելլայի «Ադամի ստեղծումը» ֆրեսկոյի «Քրիստոսի Հարությունը» կոմպոզիցիայի էսքիզների օրինակներ։
-
Էսքիզ «Քաշինեի ճակատամարտ»
(փետուր և տուշ) -
Էսքիզ «Քաշինեի ճակատամարտ» (փետուր և տուշ)
-
«Լիբիական սիբիլլաների» համար էսքիզ
(փետուր և տուշ) -
Էսքիզ «Ադամի ստեղծումը»
(փետուր և տուշ) -
«Աշխատանքի համար ես ստա միայն կտնառք, ցաց...» սոնետի ծաղրանկար[40]
-
«Քրիստոսի հարությունը» կոմպոզիցիայի էսքիզ
Ճարտարապետություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անվանում | Պատկեր | Ինֆորմացիա | Ծանոթագրություն | |
---|---|---|---|---|
Բազիլիկա Սան Լորենցո (իտալ.՝ Basilica di San Lorenzo) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1516—1520 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապա Լև X | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | չիրականացած | |||
Ջուլիանո Մեդիչիի դամբարան (իտալ.՝ Sagrestia Nuova) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1520—1534 | դամբարան են մտել «Ջուլիանո», «Գիշեր» և «Օր» քանդակները | |
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Կղեմես VII | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտել է Վազարին՝ 1556 թվականին | |||
Լորենցո II Մեդիչիի դամբարան (իտալ.՝ Sagrestia Nuova) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1520—1534 | դամբարան են մտել «Լորենցո II Մեդիչի», «Առավոտ» և «Օր» քանդակները | |
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Կղեմես VII | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտել է Վազարին՝ 1556 թվականին | |||
Ընթերցանության սրահ Լաուրենցիանա գրադարան (իտալ.՝ Biblioteca Medicea Laurenziana) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1524—1534 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Կղեմես VII | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտեցին Վազարին և
Բարտոլոմեո Ամմանատի (1571) | |||
Նախասրահ Լաուրենցիանա գրադարան (իտալ.՝ Biblioteca Medicea Laurenziana) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1524—1534 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Կղեմես VII | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտեցին Վազարին և
Բարտոլոմեո Ամմանատի (1571) | |||
քաղաքի ամրաշինություն (իտալ.՝ Fortificazioni di Firenze) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1528—1529 | ||
Պատվիրատու | Ֆլորենտինական հանրապետություն | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտված է | |||
Կապիտոլիում. Սենատորների պալատ Պահպանողականների պալատ |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1538—1552 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Պավել III | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտվել է Միքելանջելոյի մահից հետո | |||
Սուրբ Պետրոսի տաճարի պլան (իտալ.՝ Piazza del Campidoglio) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1545—1563 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Պավել III | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտված (փոփոխություններով) | |||
Հուլիոս II դամբարան (իտալ.՝ Tomba di Giulio II) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1503—1545 | դամբարան են մտել «Մովսես», «Ռախիլ» և «Լիա» քանդակները»(մշակվել է վեց նախագիծ) | |
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Հուլիոս II | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտվել է 1545 թվականին | |||
Պալացցո Ֆարնեզե (իտալ.՝ Palazzo Farnese) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1545—1550 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Պավել III | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտված (փոփոխություններով) | |||
Աստիճաններ Լաուրենցիանա գրադարան (իտալ.՝ Biblioteca Medicea Laurenziana) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1524—1558 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Կղեմես VII | |||
Քաղաք | Ֆլորենցիա | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտեց Ամմանատին (1558) | |||
Սան Ջովաննի դեի Ֆիորենտինիի նախագիծ (իտալ.՝ San Giovanni dei Fiorentini) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1559—1560 | ||
Պատվիրատու | Կոզիմո I Մեդիչի | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | չիրականացած | |||
Պորտա Պիա (իտալ.՝ Porta Pia) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1561—1564 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Պիոս IV | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտվել է 1565 թվականին | |||
Սանտա Մարիա դելի Անջելի է դեյ Մարտիրի (իտալ.՝ Basilica di Santa Maria degli Angeli) |
Ստեղծման ժամանակը | մոտ. 1561—1564 | ||
Պատվիրատու | Հռոմի Պապ Պիոս IV | |||
Քաղաք | Հռոմ | |||
Նախագծի վիճակը | ավարտվել է 1566 թվականին |
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Wallace, 2010, էջ 5
- ↑ «Michelangelo». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Вазари, 1970, էջ 312
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 6
- ↑ Miranda Siegel. «Is This a Michelangelo? Or a persuasive nineteenth-century fake?». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Scigliano, 2005, էջ 45
- ↑ Knecht, 1984, էջ 267
- ↑ «Crucifix 'confirmed' as a Michelangelo». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 7
- ↑ Matthew Perpetua. «Did the Italians Blow $4.2 Million on a Fake Michelangelo Crucifix?» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Elisabetta Povoledo. «Yes, It's Beautiful, the Italians All Say, but Is It a Michelangelo?». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
- ↑ Wallace, 2010, էջ 12 —13
- ↑ Anscario M. Mundó (2006). «Un sancrist d'ivori de Miquel Àngel Buonarroti?». Barcelona: Publicacions de l'Abadia de Montserrat. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 137
- ↑ Wallace, 2010, էջ 15
- ↑ Wallace, 2010, էջ 17
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 8
- ↑ 18,0 18,1 Wallace, 2010, էջ 22
- ↑ «Nuovi dettagli sul Michelangelo inedito». www.arte.it. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Во дворце Медичи нашли խորաքանդակ Микеланджело». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Эрпель, 1990, էջ 13
- ↑ Роллан, 1992, էջ 85 —86
- ↑ Wallace, 2010, էջ 46 —47
- ↑ Irene Baldriga. Michelangelo ritrovato: la prima versione del Cristo di Michelangelo per S. Maria sopra Minerva, Ars, 12 (36), dicembre 2000, pp. 124—130(իտալ.)
- ↑ William E. Wallace (1997). «Michelangelo's Risen Christ». Sixteenth Century Journal, Vol. 28, No. 4 (en и итал.). էջ 1251. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. «Perché val più e' zenocchii de quella figura che non val tutta Roma»
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 21
- ↑ Эрпель, 1990, էջ 15
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 22
- ↑ Wallace, 2010, էջ 39
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 25
- ↑ Philip Willan. «Michelangelo's lost statue finally dusted off». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Микеланджело. Поэзия. Письма, 1983, էջ 29
- ↑ «Palestrina Pietà» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
- ↑ Henry Moore, Writings and Conversations, p. 159(անգլ.)
- ↑ Carol Vogel. «By the Hand of a Very Young Master?». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
- ↑ «What does Manchester want with a Michelangelo?». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ Wallace, 2010, էջ 20
- ↑ Wallace, 2010, էջ 25
- ↑ Wallace, 2010, էջ 29
- ↑ ПОЭЗИЯ МИКЕЛАНДЖЕЛО. К Джованни, что из Пистойи
Աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Брион Марсель. Микеланджело / Пер. с фр. Г. Г. Карпинского = ֆր.՝ Michel-Ange. — М.: Молодая гвардия, 2002. — ISBN 5-235-02487-7
- Вазари Д. Жизнеописания наиболее знаменитых живописцев, ваятелей и зодчих = իտալ.՝ Le Vite de’piu eccelenti Pittori, Scultori e Architetti. — К.: Искусство, 1970. — С. 296 —429, 497 —507. — 520 с.(ուկր.)
- Роллан Р. Жизнь Микеланджело // Жизни великих людей: Пер. с франц. В. Курелла = ֆր.՝ Vie de Michel-Ange. — М.: Известия, 1992. — С. 71 —197. — ISBN 5-206-00351-4
- Микеланджело. Поэзия. Письма. Суждения современников / сост. В. Н. Гращенков. — М.: Искусство, 1983. — 451 с.(ռուս.)
- Эрпель Фриц. Микеланджело / Пер. с нем. Сергея Данильченко. — Берлин: Хеншель, 1990. — 72 с. — ISBN 3-362-00044-4
- R. J. Knecht. Francis I. — Cambridge University Press, 1984.(անգլ.)
- Либман М. Я. Микеланджело Буонарроти. — М., 1964.
- Eric Scigliano. Michelangelo's Mountain: The Quest For Perfection In The Marble Quarries Of Carrara. — Simon and Schuster, 2005. — 352 с.(անգլ.)
- John Addington Symonds. The Life of Michelangelo Buonarroti. — 1893.(անգլ.)
- William Wallace. The Treasures of Michelangelo. — Andre Deutsch, 2010. — ISBN 978-0-233-00253-8(անգլ.)