Միջնավան

Քաղաք
Միջնավան
Երկիր	Արցախ/ Ադրբեջան
Այլ անվանումներ	Մինջևան
Բարձր. ծովի մակ-ից	315 մետր
Բնակչություն	324[1] մարդ (2005)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	միջնավանցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Միջնավան Վիքիպահեստում

Միջնավան, քաղաք Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանում, նախկինում՝ Սյունիքի Կովսական գավառում։ Բնակավայրը տեղաբաշխված է Ողջի և Արաքս գետերի միախառնման տեղից 2 կմ դեպի հյուսիս-արևմուտք։ Տեղաբաշխված է հանրապետության հարավ-արևմտյան հատվածում։ Բերձոր շրջկենտրոնից գտնվում է 105 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից՝ 152 կմ հեռավորության վրա։

Մինջևան անվանումով ընդգրկված է եղել Արևելյան Հայաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում^[3]։

Համայնքը հարթավայրային է, ունի 5634,0 հա տարածք, որից 4186,3 հա գյուղատնտեսական նշանակություն, 938,7 հա անտառային հողեր։ Միջնավան համայնքի սահմանային գոտով հոսում է Արաքս գետը։

Բնակավայրի տարածքում խմելու ջրի համար առկա են թվով 25 գործող անհատական ջրհորներ։ Համայնքի տարածքով անցնում է «Միջնավան-1», «Արաքս-Միջնավան», «Միջնավան-Ձախափնյա-1» և «Միջնավան-Ձախափնյա-2» ոռոգման ջրատարները։

Միջնավանը Սյունիքի հնագույն բնակավայրերից մեկն է։ Քանի որ Սյունիքը եղել է Պարսկաստանի հետ կապող հիմնական հանգույցում, գյուղը միջնադարում զարգացել և հատկանշական դերակատարություն է ունեցել ինչպես Սյունիքի, այնպես էլ Արցախի համար^[4]։

Քաղաքը, գտնվելով Միջին արևելքից դեպի Սյունիք և Արցախ տանող ճանապարհների վրա, 11-րդ դարի կեսերից սկսած՝ սելջուկ թուրքերի, մոնղոլական, թուրքմենական ցեղերի, պարսիկների, թուրքերի, քրդերի արշավանքների պատճառով մշտապես ավերածությունների է ենթարկվել։ 18-րդ դարի վերջերին և 19-րդ դարի կեսերին ավանի հայ բնակչությունը ստիպված է լինում լքել իրենց բնակավայրը։ Գյուղը շուտով լցվում է թուրքերի և քրդերի կողմից^[4]։

Մի քանի տարվա ընթացքում ավանում հաստատված թուրքերն ու քրդերը հիմնովին կործանել էին հայկական պատմամշակութային արժեքները^[4]։

Արցախի Ռուսաստանին անցնելուց հետո` մինչև 1917 թվականի դեկտեմբերը, բնակավայրը Ելիզավետպոլի նահանգի կազմի մեջ էր։

1917-1920 թվականներին Արցախի անկախ պետության գոյության շրջանում Միջնավանը գտնվում էր հայկական իշխանությունների իրավասությունների ներքո^[4]։

1921 թվականին Մոսկվայի Բոլշևիկյան կենտրոնական իշխանությունների հեշտությամբ այս տարածքները բռնակցվեցին ԱԽՍՀ-ին։

Բնակավայրը կարևոր հանգուցակետում լինելով Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունը ԱԽՍՀ-ի հետ երկաթուղային կապ ստեղծելու նպատակով Բաքվի իշխանությունները այստեղ ստեղծեցին առանձին կայարան^[4]։

Խորհրդային տարիներին Միջնավանը գտնվում էր Կարմիր Քուրդիստանի օկրուգի, այնուհետև Զանգելանի վարչական շրջանի կազմի մեջ։ 1993 թվականին հոկտեմբերի վերջերին և նոյեմբերի սկզբներին Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակի հարվածների տակ գյուղը ազատագրվեց^[4]։

1995 թվականին օգոստոսից այստեղ հաստատվեցին Ադրբեջանից բռնագաղթված և Հայաստանի բնակավայրերից տեղափոխված հայ ընտանիքներ։

Շուտով բնակավայրը ստացավ քաղաքի կարգավիճակ, վերանվանվեց ու ստացավ Միջնավան անվանումը^[4]։

2020 թվականի Արցախյան երկրորդ պատերազմի հետևանքով քաղաքը հայաթափվել և անցել է Ադրբեջանի հսկողության տակ^[5]։

2015 թվականին Միջնավան համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 483 մարդ, կա 138 տնտեսություն։

Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը^[6].

Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ՝ անասնապահությամբ և հողագործությամբ։

Միջնավանում կա համանուն անունով երկաթուղային կայարան, որով անցում են այժմ չգործող Ջուղա-Հորադիզ և Միջնավան-Կապան երկաթուղային ճյուղերը։

2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում էր քաղաքապետարան, գործում էր միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում էին 61 աշակերտներ, «Բերձորի արվեստի և սպորտի դպրոց» ՊՈԱԿ-ի Միջնավանի մասնաճյուղը^[7]։

• Հակոբ Ղահրամանյան, ՏԵՂԵԿԱՏՈւ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Միջնավան կատեգորիայում։

դ ք խ Արցախի Հանրապետության քաղաքներ Մայրաքաղաք՝ Ստեփանակերտ Ասկերան  • Հադրութ  • Մարտակերտ  • Մարտունի  • Քարվաճառ  • Շուշի  • Բերձոր  • Կովսական  • Միջնավան  • Ճարտար Պորտալ:Արցախ

դ ք խ Քաշաթաղի շրջան Վարչական կենտրոն՝ Բերձոր Քաղաքներ Բերձոր • Կովսական • Միջնավան • Որոտան Գյուղեր Ալաշկերտ • Աղաձոր • Աղանուս • Աղավնատուն • Աղավնո • Աղբրաձոր • Այգեկ • Այգեհովիտ • Ամիրյան • Ամուտեղ • Անդոկաբերդ • Անի • Անտառամեջ • Ապարան • Արախիշ • Արահոծ • Արծվաշեն • Արջաձոր • Արվական • Արտաշավի • Արցախամայր • Բազմատուս • Բարկուշատ • Բերդիկ • Գահանիստ • Գանձա • Գետամեջ • Գետափ • Գիհուտ • Գողթանիկ • Գրհամ • Դարբնոց • Դիցմայրի • Դողար • Դրախտաձոր • Երիցվանք • Երվանդակերտ • Զորախաչ • Թովմասար • Իշխանաձոր • Լեռնահովիտ • Լճաշեն • Խաչգետիկ • Խաչինտափ • Ծաղկաբերդ • Ծիծեռնավանք • Ծոբաձոր • Կերեն • Կումայրի • Կրմեն • Հալե • Հակ • Հակարի • Հայթաղ • Հայկազյան • Հարար • Հերիկ • Հիմնաշեն • Հոչանց • Ձորափ • Ղազարապատ • Մամարք • Մարաթուկ • Մարգիս • Մարտիրոս • Մարտունաշեն • Մելիքաշեն • Մեղվաձոր • Մեղրաշեն • Միրիկ • Մխանց • Մշենի • Մոշաթաղ • Մովսեսաշեն • Մորաջուր • Մուշ • Ներքին Սուս • Նորաշենիկ • Շալուա • Շամք • Շիրակ • Շրվական • Որդնավ • Որդուակ • Չորմանք • Ջանֆիդա • Սահառ • Սարատակ • Սոնասար • Սուարաս • Սուս • Սպիտակաշեն • Սպիտակաջուր • Վազգենաշեն • Վակունիս • Վաղազին • Վան • Վանանդ • Վարդաբաց • Վարդանանց • Վարդուտ • Վերին Քաշունիք • Վերին շեն • Վուրգավան • Տանձուտ • Տիգրանավան • Տուրաբադ • Ուխտաձոր • Ուռեկան • Ուրմիա • Փակահան • Քաշունիք • Քարաբակ • Քարատակ • Քարեգահ • Քարոտան • Քարուտ

դ ք խ Բնակավայրեր Արաքսի վրա Ադրբեջան Նախիջևան • Ջուղա • Որդուար • Հորադիզ • Իմիշլի • Սաբիրաբադ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն Միջնավան Հայաստան Ագարակ • Մեղրի Իրան Ջուղա • Սիյահուրդ • Պարսաբադ Թուրքիա Պասինլեր • Խորասան