Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jump to content

Գորդոն Գուլդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գորդոն Գուլդ
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 17, 1920(1920-07-17)[1][2]
ԾննդավայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3]
Մահացել էսեպտեմբերի 16, 2005(2005-09-16)[1][2] (85 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Կրոնաթեիզմ
ԿրթությունԿոլումբիայի համալսարան, Եյլի համալսարան, Յունիոն քոլեջ (1941) և Scarsdale High School?
Մասնագիտությունֆիզիկոս, գյուտարար և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրՆյու Յորքի համալսարանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտ
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Gordon Gould Վիքիպահեստում

Գորդոն Գուլդ (անգլ.՝ Gordon Gould, հուլիսի 17, 1920(1920-07-17)[1][2], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3] - սեպտեմբերի 16, 2005(2005-09-16)[1][2], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[3]), ամերիկացի ֆիզիկոս, որին վերագրվում է լազերի գյուտը։ Առավել հայտնի է ԱՄՆ-ի դեմ՝ լազերի և նրա հետ կապված տեխնոլոգիական պատճառներով, իր երեսնամյա արտոնագրային պայքարով։ Նաև պայքարել է լազեր արտադրողների դեմ, ովքեր խախտել էին արտոնագիրը։

Ծնվել է Նյու Յորքում, երեք եղբայրներից ավագն է եղել։ Նրա հայրը եղել է Scholastic Magazine Publications-ի հիմնադիրը և գլխավոր խմբագիրը[6]։ Մեծացել է Նյու Յորքի արվարձաններից մեկում, սովորել է տեղի դպրոցում։ Յունիոն քոլեջում ստացել է բակալավրի աստիճան (ֆիզիկայի ոլորտում), որտեղ նա դարձել է Sigma Chi միաբանության անդամ։ Եյլի համալսարանում լուսագիտության և սպեկտրոսկոպիայի ոլորտում ստացել է մագիստրոսի աստիճան լուսագիտության և սպեկտրոսկոպիայի ոլորտում[7]։

1944 թվականի մարտից մինչև 1945 թվականի հունվարը աշխատել է Մանհեթենյան նախագծում, բայց որպես անդամ հեռացված է եղել ԱՄՆ-ի կոմունիստական կուսակցությունից[8]։ 1949 թվականին ընդունվել է Կոլումբիական համալսարան, որպեսզի աշխատի բժշկական դիսերտացիայի շուրջ՝ օպտիկական և միկրոալիքային սպեկտրոսկոպիայի ոլորտում[9]։ Նրա գիտական ղեկավարը եղել է Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Պոլիկարպ Կաշը։

1956 թվականին Գուլդը շարունակել է օգտագործել օպտիկական պոմպը, առաջարկել է օգտագործել այն՝ միջավայրում ինվերսիայի բնակվածության ստեղծման համար, և քննարկել է այդ միտքը մազերի գյուտարար Չարլզ Թաունսի հետ, ով 1964 թվականին ստացել էր Նոբելյան մրցանակ՝ մազերի և լազերի վրա իր կատարած աշխատանքի համար[10]։ Թաունսը խորհուրդ է տվել Գուլդին՝ ինչպես ստանալ իր նորարարության արտոնագիրը, և համաձայնվել է հանդես գալ որպես վկա[11]։

Գուլդը առաջարկել է շարունակել օգտագործել լազեր տերմինը (անգլ.՝ laser), ինքը հապավում է ներկայացրել անգլերենից՝ Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation, ինչը թարգմանաբար նշանակում է լույսի ուժեղացումը հարկադրական ճառագայթման միջոցով։ Առաջարկվող անվանման հանրային ներկայացումը կայացել է դեռևս Տ․ Մայմանի պատրաստած առաջին իրական աշխատող լազերի ստեղծումից առաջ (1960)՝ 1959 թվականի կոնֆերանսին[12], և շուտով դարձել է ընդունված։

Ընտրություններ Փառքի սրահում և մահը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած նրա դերը լազերի փաստացի հայտնագործման մեջ վիճարկվել է տասնամյակների ընթացքում, բայց Գուլդը 1991 թվականին ընտրվել է Գյուտարարների ազգային Փառքի սրահի անդամ[13]։

Գուլդը մահացել է 2005 թվականի սեպտեմբերի 16-ին[13]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 https://www.washingtonpost.com/archive/local/2005/09/20/laser-pioneer-gordon-gould-dies-at-85/8ccd0c3b-261e-40a2-b3e2-318920dec64a/
  4. Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ — 1973.
  5. https://thejohnscottaward.github.io/jsc/1951-2010.html
  6. Taylor (2000), p. 14.
  7. Taylor (2000), p. 16-20.
  8. Taylor (2000), p. 19-25.
  9. Taylor (2000), p. 37-40.
  10. «Nobel Prize in Physics 1964». Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 16-ին.
  11. Taylor (2000), p. 62.
  12. Gould, R. Gordon The LASER, Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation // The Ann Arbor Conference on Optical Pumping, the University of Michigan, June 15 through June 18, 1959 / Franken, P.A. and Sands, R.H. (Eds.). — 1959. — С. 128.
  13. 13,0 13,1 Chang, Kenneth. «Gordon Gould, 85, Figure In Invention of the Laser».

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գորդոն Գուլդ» հոդվածին։