Աղեխորշավորներ
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
| Աղեխորշավորներ | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Սցիֆոմեդուզա | ||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||
|
||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||
| Coelenterata | ||||||
| Տիպերը | ||||||
| ||||||
|
|
Աղեխորշավորներ (լատին․՝ Coelenterata, Radiata), բազմաբջիջ, ջրային, կենդանիների տիպ, ունի 2 ենթատիպ՝ խայթողներ և ոչ խայթողներ։ Խայթողներն ունեն 3 դաս՝ հիդրոզոաներ, սցիֆոզոաներ և կորալյան պոլիպներ, ոչ խայթողները մեկ՝ սանրակիրներ։ Հայտնի է մոտ 9000
տեսակ։
Աղեխորշավորների ներկայացուցիչներից է հիդրան։ Հիդրան լինում է 1-2 սմ երկարությամբ և բազմանում է երկու եղանակավ անսեռ և սեռական եղանակով
Կառուցվածք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մարմինը ճառագայթաձև է։ Մարմնի պատը կազմված է բջիջների 2 շերտից՝ էկտոդերմից (արտաքին) և էնդոդերմից (ներքին), որոնց միջև գտնվում է բարակ հենաթաղանթը կամ դոնդողանման մեզոգլեան։ Մարմնի մի ծայրով, ուր գտնվում է շոշափուկներով պատված բերանը, արտաթորվում են նաև չմարսված նյութերը, մյուս ծայրով՝ ներբանով ամրանում են հիմքին։ Կենդանակեր են, մարսողությունը` ներբջջային։ Աղեխորշավորների էկտոդերմի տակ գտնվում են նյարդային ցրված բջիջներ, որոնք կազմում են դիֆուզ նյարդային համակարգ։ Խայթողները որսում են խայթիչ, իսկ սանրակիրները` կպչուն բջիջներով։
Աղեխորշավորները գոյություն ունեն 2 ձևով. նստակյաց գաղութային (պոլիպային) և մենակյաց ազատ լողացող (մեդուզային)։ Բաժանասեռ են, իսկ որոշ սանրակիրներ՝ երկսեռ։ Բազմանում են սեռական և անսեռ ճանապարհով։ Թրթուրը լողացող պլանուլան է։ Աղեխորշավորներին բնորոշ է սերունդների հաջորդականությունը։ Անսեռ սերնդին հաջորդում են ազատ լողացող սեռական ձևերը։ Բրածո մնացորդները կարևոր են երկրի կեղևի և շերտերի ուսումնասիրության համար։
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աղեխորշավորներ» հոդվածին։ |
| ||||||
| Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 252)։ |