Paprika
| |
| Kćějaca Capsicum annuum' | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Jadrowe eudikotyledony | |
| Asteridy Euasteridy I | |
| rjad: | (Solanales) |
| swójba: | Wrónidłowe rostliny (Solanaceae) |
| ród: | Paprika[1][2] |
| wědomostne mjeno | |
| Capsicum | |
| L. | |
Paprika (Capsicum) je ród ze swójby wrónidłowych rostlinow (Solanaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Ród paprika wobsahuje na formach bohate zelišća, połkerki a kerki.
Kćenja su małke.
Płody su błyšćace barbjene, zwjetša wótro słodźace jahody, kotrež wjele symjenjow wobsahuja.
Systematika
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Znutřka roda so 31 družinow rozeznawa, z kotrychž so pjeć kultiwuja. Z prěnjeho wopisanja roda wot Carl von Linné bu wulka ličba družinow wopisana, kotraž so často jako synonymy k druhim družinam wujewjachu. Po zestajenju z lěta 2007 so sćěhowace družiny rozeznawaja:[3]
| Mjeno družiny | Prěnje wopisanje | Pochad |
|---|---|---|
| C. annuum | L., 1753 | Sewjerna Kolumbiska hač do juha USA |
| C. baccatum | L., 1767 | Sewjerna Argentinska, Boliwiska, južna a juhowuchodna Brazilska, Kolumbiska, Paraguay, Peru |
| C. caballeroi | Nee, 2006 | Boliwiska |
| C. campylopodium | Sendt., 1846 | Južna Brazilska |
| C. cardenasii | Heiser & Smith, 1958 | Boliwiska |
| C. ceratocalyx | Nee, 2006 | Boliwiska |
| C. chacoense | Hunz., 1950 | Sewjerna a srjedźna Argentinska, južna Boliwiska, Paraguay |
| C. chinense | Jacq., 1777 | Łaćonska a južna Amerika |
| C. coccineum | (Rusby) Hunz., 1956 | Boliwiska, Peru |
| C. cornutum | (Hiern) Hunz., 1956 | Južna Brazilska |
| C. dimorphum | (Miers) O.K., 1891 | Kolumbiska, Ekwador |
| C. eximium | Hunz., 1950 | Sewjerna Argentinska, južna Boliwiska |
| C. flexuosum | Sendtn. | Južna a juhowuchodna Brazilska, Paraguay, sewjerowuchodna Argentinska |
| C. friburgense | Barboza & Bianchetti, 2005 | Brazilska |
| C. frutescens | L., 1753 | |
| C. galapagoense | Hunz., 1956 | Galapagosowe kupy |
| C. geminifolium | (Dammer) Hunz., 1956 | Kolumbiska, Ekwador, Peru |
| C. hookerianum | (Miers) O.K., 1891 | Južny Ekwador, sewjerny Peru |
| C. hunzikerianum | Barboza & Bianchetti, 2005 | Brazilska |
| C. lanceolatum | (Greenm.) Morton & Standley, 1940 | Mexiko, Guatemala |
| C. mirabile | Mart ex. Sendt, 1846 | Južna Brazilska |
| C. parvifolium | Sendt., 1846 | Kolumbiska, sewjerowuchodna Brazilska, Venezuela |
| C. pereirae | Barboza & Bianchetti, 2005 | Brazilska |
| C. praetermissum | Heiser & Smith, 1956 | Centralna a južna Brazilska, Paraguay |
| C. pubescens | Ruiz & Pav., 1794 | Łaćonska a južna Amerika |
| C. recurvatum | Witas., 1910 | Brazilska |
| C. rhomboideum | (Dunal) Kuntze, 1891 | Mexiko, Guatemala, Honduras, Kolumbiska, Venezuela, Ekwador, Peru |
| C. schottianum | Sendt., 1846 | Brazilska |
| C. scolnikianum | Hunz., 1961 | Peru, Ekwador |
| C. tovarii | Eshbaugh, Smith & Nickrent, 1983 | Peru |
| C. villosum | Sendt., 1846 | Južna Brazilska |
Něhdy k rodej Capsicum bu na př. Capsicum anomalum kompletnje z roda wurjadowany a jako Tubocapsicum anomalum rodej Tubocapsicum w druhim tribusu wrónidłowych rostlinow přirjadowany. Tutón ród bu hižo w lěće 1908 wot Tomitaro Makino namjetowany a z wobdźěłanja roda Capsicum wot Armando Hunziker z lěta 1956 powšitkownje připóznaty. Wón wobsahuje po najnowšich spóznaćach sorće Tubocapsicum anomalum a Tubocapsicum obtusum.[4]
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 321.
- ↑ W internetowym słowniku: Paprika
- ↑ Eduardo A. Moscone et al.: The Evolution of Chili Peppers (Capsicum – Solanaceae): A cytogenic Perspective. In: D.M. Spooner et al. (Hrsg.): Solanaceae VI: Genomics Meets Biodiversity, ISHS Acta Horticulturae 745, Juni 2007. ISBN 978-90-6605-427-1. Seiten 137–169.
- ↑ William G. D’Arcy et al.: The genus Tubocapsicum (Solanaceae). W: Bot. Bull. Acad. Sin., Volume 42, 2001. strony 67–84.
Žórło
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, strona 260 (němsce)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Capsicum – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
