Taxonomía de Sibley-Ahlquist

A taxonomía de Sibley–Ahlquist é unha taxonomía de aves proposta por Charles Sibley e Jon E. Ahlquist, baseada en estudos de hibridación ADN-ADN realizados a finais dos anos 1970 e ao longo de toda a década de 1980.^[1]

A hibridación ADN-ADN forma parte dunha clase de técnicas de bioloxía molecular que subministran datos de distancia (en comparación con datos de carácter) e que se poden analizar para obter reconstrucións filoxenéticas só utilizando algoritmos de construción de árbores fenéticas. Na hibridación ADN-ADN a porcentaxe de semellanza do ADN entre dúas especies estímase pola redución dos enlaces de hidróxeno entre nucleótidos de ADN heterodúplex imperfectamente complementado (é dicir, ADN de dobre cadea que se obteñen experimentalmente a partir de cadeas simples de dúas especies diferentes), en comparación co ADN homodúplex perfectamente combinado (ambas as cadeas de ADN da mesma especie).

Esta clasificación parece ser un exemplo temperán de clasificación cladística porque codifica moitos niveis intermedios de taxones: o "tronco" da árbore xenealóxica é a clase Aves, que se ramifica en subclases e infraclases, e despois en "parvoclases", superordes, ordes, subordes, infraordes, "parvordes", superfamilias, familias, subfamilias, tribos, subtribos e, finalmente, en xéneros e especies. Porén, este estudo de clasificación non empregou métodos cladísticos modernos, xa que se basea estritamente na hibridación ADN-ADN como única medida de similitude. E aínda que a prolixa subdivisión en niveis taxonómicos suxire precisión, os niveis "parvo" foron moi axiña considerados simplemente innecesarios.

O arranxo de Sibley-Ahlquist difire moito do enfoque máis tradicional usado na taxonomía de Clements.

Os principais cambios a nivel de orde son os seguintes:

• Struthioniformes agrandados substitúen ás ordes dos ratites Rheiformes (reidos), Casuariiformes (casuarios e emús), Apterygiformes (kiwis) e Struthioniformes (avestruces).
• Tinamiformes (tinamús) non se modifica.
• Un novo Ciconiiformes moi ampliado inclúe os anteriores Sphenisciformes (pingüíns), Gaviiformes (movellas), Podicipediformes (somorgullos), Procellariiformes (albatros e relacionados), Pelecaniformes (pelicanos e relacionados), Ciconiiformes (cegoñas e relacionados), Falconiformes (aves rapaces), Charadriiformes gaivotas, carráns, araos e outros) e a familia dos Pteroclidae.
• Anseriformes (patos e relacionados) non se midifica.
• Galliformes modificados. Ortalis sp. trasladáronse a Craciformes.
• Novos Craciformes (Ortalis etc.). Previamente parte dos Galliformes.
• Novos Ralliformes (Rallus, Fulica, etc.). Previamente parte dos Gruiformes.
• Gruiformes modificados (grous). Os Rallidae, e os Turnicidae trasladáronse a Ralliformes e Turniciformes, respectivamente.
• Novos Turniciformes. Previamente parte dos Gruiformes.
• Columbiformes modificados. As gangas movéronse a Ciconiiformes.
• Psittaciformes (papagaios e cacatúas) non se modifica.
• Novos Musophagiformes (Musophagidae). Previamente parte de Cuculiformes.
• Cuculiformes modificados. As Tauraco sp. movéronse a Musophagiformes.
• Strigiformes modificados. Ampliado para incluír os Caprimulgiformes.
• Apodiformes modificados. Os colibrís movéronse a Trochiliformes.
• Novos Trochiliformes (colibrís). Previamente Apodiformes.
• Coliiformes (colíidos) non se modifica.
• Trogoniformes (trogónidos) non se modifica.
• Coraciiformes Coraciidae.
• Novos Upupiformes (Upupidae). Previamente parte de Coraciiformes.
• Novos Bucerotiformes. Previamente parte de Coraciiformes.
• Novo Galbuliformes xacamares e bucos. Previamnte parte de Piciformes.
• Piciformes modificados. Pícidos (picos ou picapaus).
• Passeriformes non se modifica.

Algúns destes cambios son só pequenos axustes. Por exemplo, en lugar de poñer os cirrios, os cirrios arborícolas (familia Hemiprocnidae) e os colibrís na mesma orde, Sibley e Ahlquist puxéronos nunha superorde que comprende unha orde para os colibrís e outra para ambos os cirrios. Noutras palabras, aínda consideran aos cirrios como os parentes máis próximos dos colibrís.

Outros cambios son moito máis drásticos. Os pingüíns eran tradicionalmente considerados distantes de todas as outras aves vivas. Por exemplo, Wetmore púxoos nunha superorde, con todas as outras aves que non son ratites nunha superorde diferente. Sibley e Ahlquist, porén, colocan aos pingüíns na mesma superfamilia que os somorgullos, os procelariformes e as fragatas. Segundo a súa análise filoxenética, os pingüíns están máis preto desas aves que as garzas das cegoñas.^[2]

Os Galloanseres (aves acuáticas e terrestres) tivo unha ampla aceptación. As evidencias do ADN de Sibley-Ahlquist para a monofilia do grupo está apoiada polo descubrimento da ave fósil Vegavis iaai, unha ave acuática esencialmente moderna pero moi peculiar que viviu preto do Cabo de Fornos hai 66-68 millóns de anos, aínda na era dos dinosauros.^[3]

• Clarke, J. A., Tambussi, C. P., Noriega, J. I., Erickson, G. M. & Ketcham, R. A. (2005): "Definitive fossil evidence for the extant avian radiation in the Cretaceous". Nature 433: 305–308. (Texto completo en PDF)
• Sibley, C. G., Ahlquist, J. E. & Monroe, B. L., Jr. (1988): "A classification of the living birds of the world based on DNA-DNA hybridization studies". The Auk 105 (3): 409–423.
• Sibley, Charles Gald & Ahlquist, Jon Edward (1990): Phylogeny and classification of birds. New Haven, Connecticut: Yale University Press. ISBN 0-3000-4085-7.
• van Tuinen, Marcel; Charles G. Sibley & S. Blair Hedges (2000): "The Early History of Modern Birds Inferred from DNA Sequences of Nuclear and Mitochondrial Ribosomal Genes". Mol. Biol. Evol. 17 (3): 451-457.

• Filoxenia molecular
• Nomenclatura filoxenética
• Charles Sibley

• On the Phylogeny and Classification of Living Birds, by Charles G. Sibley (en inglés).
• Sibley's Classification of Birds, by Eric Salzman, Birding. Decembro de 1993. (en inglés)