Partisanos xudeus
Os partisanos xudeus foron loitadores en grupos militares irregulares que participaron no movemento de resistencia xudeu contra a Alemaña nazi e os seus colaboradores durante a segunda guerra mundial. Unha serie de grupos partisanos xudeus operaron en toda a Europa ocupada polos nazis, algúns formados por fuxidos dos guetos xudeus ou dos campos de concentración, mentres que outros, como os partisanos de Bielski, contábanse por centos e incluían mulleres e nenos. Eran máis numerosos en Europa Oriental, pero tamén existían grupos na Francia e Bélxica ocupadas, onde traballaron coa resistencia local.[1] Moitos loitadores xudeus participaron noutros movementos partisanos noutros países ocupados. En total, os partisanos xudeus eran entre 20.000 e 30.000.[2]
Operacións
[editar | editar a fonte]Os partisanos participaron na guerra de guerrillas e na sabotaxe contra a ocupación nazi e liberaron prisioneiros. Só en Lituania, mataron a uns 3.000 soldados alemáns. [3] Ás veces tiñan contactos dentro dos guetos, campos, Judenrats e con outros grupos de resistencia, cos que compartían intelixencia militar.
En Europa do Leste, moitos xudeus uníronse ás filas dos partisanos soviéticos: ao longo da guerra, enfrontáronse ao antisemitismo e á discriminación dos soviéticos e algúns partisanos xudeus foron asasinados, pero co paso do tempo, moitos dos grupos de partisanos xudeus foron absorbidos pola estrutura de mando do movemento partisano soviético, moito maior.[4] Os partisanos soviéticos chegaron ao oeste de Ucraína en 1943,[5] e estaba formado por rusos, ucraínos, polacos e xudeus,[6] e eran de menor tamaño que as unidades en Belarús, que eran máis axeitadas para a guerra partisana.[7] Os datos do arquivo soviético publicados suxiren que os xudeus representaban o 5,2% dos partidarios de Ucraína.[5]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Armed Jewish Resistance: Partisans". Holocaust Encyclopedia. United States Holocaust Memorial Museum. Consultado o 2006-07-09.
- ↑ "Living and Surviving as a Partisan". Jewish Virtual Library. Consultado o 2006-07-09.
- ↑ "Jewish Partisans". The Holocaust: A Learning Site for Students. United States Holocaust Memorial Museum. Arquivado dende o orixinal o 2006-06-15. Consultado o 2006-07-09.
- ↑ Marek Jan Chodakiewicz (2006-04-21). "Review of Sowjetische Partisanen in Weißrußland by Bogdan Musial". Sarmatian Review, Vol. XXVI, No. 2. Arquivado dende o orixinal o 2012-07-18. Consultado o 2006-07-09.
- ↑ 5,0 5,1 Laqueur, Walter; Baumel-Schwartz, Judith Tydor (xaneiro de 2001). The Holocaust Encyclopedia. p. 653. ISBN 0300138113.
- ↑ Rossolinski, Grzegorz (outubro de 2014). Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist. p. 282. ISBN 9783838266848.
- ↑ Subtelny, Orest (xaneiro de 2000). Ukraine: A History. p. 475. ISBN 9780802083906.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]A Galipedia ten un portal sobre: Segunda Guerra Mundial |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Arad, Y. (1990). "Family Camps in the Forests". Encyclopaedia of the Holocaust 2. Nova York: Macmillan. pp. 467–469. OCLC 698360041.
- Eckmann, L.; Lazar, C. (1977). The Jewish Resistance: the history of the Jewish partisans in Lithuania and White Russia. Nova York: Shengold. OCLC 473836052.
- Gutman, I. (1990). "Partisans". Encyclopaedia of the Holocaust 3. Nova York: Macmillan. pp. 1108–1122. OCLC 698360042.
- Kagan, J.; Cohen, D. (1998). Surviving the Holocaust with the Russian Jewish partisans. Londres: Vallentine Mitchell. ISBN 9780853033356.
- Levin, D. (1985). Fighting back: Lithuanian Jewry's armed resistance to the Nazis, 1941–1945. Nova York: Holmes & Meier. ISBN 9780841908314.
- Levin, D.; Brown, Z. A. (1962). The Story of an Underground: The Resistance of the Jews of Kovno. Jerusalem: Yad Vashem. OCLC 460277004.
- Levin, N. (1973). "Resistance in the Forest". The Holocaust: the destruction of European Jewry. Nova York: Schocken Books. ISBN 9780805203769. OCLC 488360602.
- Smolar, H. (1989). The Minsk Ghetto: Soviet–Jewish partisans against the Nazis. Nova York: Holocaust Library. ISBN 9780896040687.