Saab 17

Saab 17
Tipo	recoñecemento, bombardeiro en picado
Fabricante	Saab
Primeiro voo	18 de maio de 1940
Introducido	marzo de 1942
Retirado	1968
Principais usuarios	Forza Aérea de Suecia Forza Aérea de Etiopía Real Forza Aérea de Dinamarca
Produción	1941 - 1944
Unidades construídas	326
v c e

O Saab 17 é un avión sueco de recoñecemento/bombardeo en picado dos anos 40 desenvolvido orixinalmente por ASJA antes de fusionarse con Saab. Foi o primeiro avión de revestimento totalmente metálico desenvolvido en Suecia.^[1]

O proxecto iniciouse en resposta a unha solicitude en 1938 da Flygvapnet (Forza Aérea de Suecia) por un avión de recoñecemento que substituíse ao obsoleto sesquiplano Fokker S 6 (C.Ve). Os traballos de deseño comezaron a finais dos anos 30 como o L 10 de ASJA, pero unha vez que se soubo que a Flygvapnet asignara as designacións B 17 e S 17 para as versións de bombardeiro e recoñecemento respectivamente, pasou a coñecerse como Saab 17.

O deseño elixido foi un monoplano convencional de á media cantilever cunha longa cabina e un motor radial no morro. As superficies de control estaban cubertas de tea, pero o resto do avión estaba recuberto de duraluminio. Podía ser equipado con rodas ou esquís, sendo as dúas opcións retractables debaixo da á deixando uns prominentes carenados, e cando levaba rodas as portas do tren de aterraxe podían ser usadas como freos de picado.^[2] Tamén tiña unha roda de cola retractable. Construíuse unha versión con flotadores en pequenas cantidades para tarefas de recoñecemento costeiro substituíndo ao obsoleto Svenska S 5, con enormes carenados que unían os frotadores coas ás onde deberían estar as rodas. Para manter a estabilidade engadíronse pequenas aletas verticais no estabilizador horizontal. Reforzáronse as ás para que puidese ser usado como bombardeiro en picado e instaláronse soportes para bombas baixo elas, xunto cunha pequena bodega para bombas baixo a cabina, aínda que algúns exemplares usaron un soporte convencional baixo a fuselaxe, mentres que nas versións de bombardeo, instalouse unha muleta para afastar a bomba durante ataques en picado e evitar que golpease a hélice. As versións de recoñecemento non tiñan a muleta. Instaláronse flaps divididos en catro segmentos na parte inferior do bordo de saída das ás.

Pedíronse dous prototipos do L 10, estando o primeiro equipado cun motor radial Bristol Mercury XII de 880 cabalos fabricado por Nohaben en Suecia, e o segundo levando un Pratt & Whitney R-1830 Twin Wasp C radial importado de 1 065 cabalos.

A subministración de motores axeitados foi un gran problema, e fixo que o avión fose constuído en tres versións con distintos motores. O definitivo B 17A usaba o motor de fabricación sueca STWC-3 (Swedish Twin Wasp C-3), unha copia sen licenza do R-1830. O B 17B usaba un Bristol Mercury XXIV fabricado por Svenska Flygmotor AB (SFA) en Suecia, e o B 17C usaba un Piaggio P.XI radial de 1 060 cabalos importado de Italia.^[3] O goberno dos Estados Unidos rexeitou unha solicitude para mercar unha licenza de fabricación do Twin Wasp, polo que se fabricou unha copia elaborada por enxeñería inversa coñecida como STWC-3 para suplementar e substituír os motores Mercury de menor potencia que xa se fabricaban baixo licenza.^[4] Ata que a produción alcanzou a demanda, os primeiros avións entregados voaban aos seus destinos, os motores desmontábanse e enviábanse de novo para ser usados nos seguintes avións entregados.

O primeiro voo do Saab 17 foi o 18 de maio de 1940 e as primeiras entregas de bombardeiros en picado á Flygvapnet comezaron en marzo de 1942,^[3] mentres que as de avións recoñecemento comezaron no mes de xuño dese ano, e o tipo estivo operativo en setembro cando se levaron a cabo os primeiros exercicios.^[5] Inmediatamente apareceron problemas por fallos nas ás, e precisáronse modificacións adicionais antes de que puidese autorizarse como bombardeiro en picado, quedando limitado a ataques superficiais a partir de entón.^[5] O derradeiro avión entregouse o 31 de agosto de 1944.^[6]

Un B 17 usouse para probar o asento exectable que Saab desenvolvera para usar no caza Saab 21, que foi lanzado con éxito por primeira vez o 27 de febreiro de 1944 cun manequín.^[7]

Stig Wennerström conseguiu certa fama en Suecia por exectarse exitosamente dun B 17 dende baixa altitude xunto coseu artilleiro, pero posteriormente converteríase nun espía para a Unión Soviética.^[8]

Durante varios meses a finais de 1944 e principios de 1945 quince B 17As foron operados pola Brigada Dinamarquesa en Suecia (Danforce), unha unidade de 5 000 homes (incluídos 50 pilotos) en Suecia que se formaran para axudar na liberación de Dinamarca dos nazis, para evitar que na súa retirada os alemáns usasen civís como escudos humanos, e para levar a cabo tácticas de terra queimada como xa fixeran noutros lugares. Porén, debido á rendición alemá o 7 de maio de 1945, os avións xa non eran necesarios e regresaron ao control da Flygvapnet un par de meses despois.^[9]

Os rápidos avances na aviación relacionados coa mellora na aerodinámica, con motores de maior potencia e finalmente a introdución de reactores, fixeron que o Saab 17 tivese unha carreira curta e que fose retirado gradualmente da primeira liña entre 1948 e 1950,^[5] aínda que os derradeiros exemplares retiráronse de roles secundarios en 1954. Durante os seguintes anos algunhas unidades venderíanse a distintos operadores.

Debido aos esforzos de Carl Gustaf von Rosen, a Forza Aérea de Etiopía mercou 47 unidades que foron operadas dende 1947 ata 1968.^[5]

A partir de 1951, 19 B 17 foron prestados a Svensk Flygtjanst AB e AVIA para ser usados como remolcadores de obxectivos e pintáronse de amarelo con marcas civís.^[5] Un deles, un B 17A SE-BYF vendeuse á Österreichische Luftstreitkräfte en 1957, onde continuou sendo usado como remolcador de obxectivos ata que foi retirado en 1963. Dous B 17As vendéronse á Ilmavoimat finesa en 1959 e 1960, tamén como remolcadores de obxectivos. Ningún dos avións fineses duraron moito xa que quedaron destruídos en accidentes.^[10]

L 10

designación interna de ASJA/Saab; dous fabricados

L 10A

designación interna de ASJA/Saab para os 17A, B, e C

L 10BL

designación interna de ASJA/Saab para o S17BL

L 10BS

designación interna de ASJA/Saab para o S17BS

• Annerfalk, Anders (1999). Flygvapnet An Illustrated History of the Swedish Air Force. Ljungsbro, Sweden: Aviatic Förlag. ISBN 91-86642-049. 
• Karlström, Björn (1988). Flygplans - Ritningar 3 Svenska Flygvapnets Bombflygplan 1926-1986. Stockholm: Allt om Hobby. ISBN 9789185496259.