Janosch

Janosch

Biografía
Nacemento	11 de marzo de 1931 (93 anos) Zabrze, Polonia
Residencia	Tenerife
Actividade
Campo de traballo	Literatura infantil e literatura xuvenil
Lugar de traballo	Múnic
Ocupación	ilustrador, fotógrafo, deseñador téxtil, dramaturgo, escritor de literatura infantil, escritor
Obra
Obras destacables (1986-1990) Bear Tales (pt)
Premios
(2002)  Bayerischer Poetentaler (en) (1992)  Andreas Gryphius Prize (en) (1987)  Silver Brush (en) (1983)  Silver Brush (en) (1979)  Toucan Prize (en) (1975)  Literaturpreis der Stadt München (en)  Cruz de Oficial da Orde do Mérito da República Federal de Alemaña
Descrito pola fonte	Iedereen Leest (en) Obálky knih, Medvik >>>:Janosch, 1931-,
Sitio web	janosch.de

Horst Eckert alias Janosch nado o 11 de marzo de 1931 en Hindenburg OS, República de Weimar, é un ilustrador, autor de libros infantís e escritor alemán. Janosch é coñecido por contos infantís ilustrados como Oh, wie schön ist Panama, Post für den Tiger e Ich mach dich gesund, sagte der Bär, algúns dos cales foron filmados como Janoschs Traumstunde ("a hora dos soños de Janosch"). Tamén é autor de varios libros para adultos.

O pai de Janosch era alcohólico e violento coa súa familia.^[1] A súa nai era estritamente católica.^[2] Janosch creceu cos seus avós nun asentamento mineiro até que os seus pais pagaron o seu propio apartamento. Aos 13 anos, desenvolveu ictericia, tratada con licor destilado na casa. Era membro do que el dixo que era "un grupo xuvenil xesuíta intensamente atormentado" Marianischer Kongregation.^[3] En 1944 recibiu unha aprendizaxe como ferreiro e traballou nun taller de metalurxia ("O meu mellor e máis importante momento na vida, porque me ensinaron a frase máis importante da miña vida: "Es gibt nichts, was nicht geht" (Non hai nada que non se poida facer'").^[4]

Despois do final da segunda guerra mundial e do regreso do seu pai en 1946, os seus pais fuxiron con el á RFA. Ese mesmo ano, as autoridades polacas outorgaran á familia a cidadanía polaca e enviaron unha notificación correspondente ao seu domicilio, pero a carta non lle chegou a tempo. Janosch viviu en Bad Zwischenahn durante 15 anos, onde traballou en fábricas téxtiles, e asistiu á Werkkunstschule Krefeld, onde fixo un curso de debuxo con Gerhard Kadow, alumno de Paul Klee. Janosch tamén viviu en Nordhorn e traballou aquí na industria téxtil, segundo o Museo Otto Pankok Gildehaus.^[5]

Tras unha estadía en París, trasladouse a Múnic en 1953, onde estudou na Academia de Belas Artes con Ernst Geitlinger, entre outros, pero tivo que suspender os seus estudos de arte despois duns semestres de proba por "falta de talento". Con Romano Guardini estudou durante moito tempo o catolicismo.^[6] Despois traballou como artista freelance. En 1956 comezou a traballar como escritor. Un amigo aconselloulle que fixera un libro infantil a partir dos seus debuxos e o seu editor Georg Lentz que se chamase "Janosch". En 1960 publicou o seu primeiro libro infantil, Die Geschichte von Valek dem Pferd, cun editor amigo seu, e en 1970 a súa primeira novela, Cholonek oder Der Liebe Gott aus Lehm.

En 1980, orixinalmente para recuperarse dunha enfermidade, Janosch trasladouse ás Canarias, a unha casa nas montañas de Tenerife, pero pronto converteuse na súa casa permanente. Nunha entrevista, cando se lle preguntou por que era tan reticente a dar entrevistas, Janosch respondeu: "Son realmente autista. Preferiría ser invisible."^[7]

Algúns dos seus personaxes máis famosos son Schnuddel ou o Tigerente, que apareceu xunto co tigre e o oso en Post für den Tiger, Oh, wie schön ist Panama (filmado co mesmo título). Nos seus libros para adultos procesa, entre outras cousas, vivencias da súa infancia. O rexeitamento da relixiosidade temerosa de Deus, a aprobación das relacións familiares, a amizade e a cuestión do sentido da vida son temas recorrentes para el.

En 1985 e 1989 as súas historias foron producidas para televisión. Janosch adoitaba ser o propietario maioritario de Janosch film & medien AG. Recibiu as accións en lugar dun prezo de adquisición pactado e vendeunas ao banco que estaba afiliado á AG.^[3]

En 2005 tamén viaxou á súa cidade natal Zabrze e mesmo xogou coa idea de mudar alí a súa residencia, cousa que non realizou. En entrevistas coa prensa polaca, referiuse repetidamente aos seus lazos con Silesia e Polonia. Dixo: "Considérome silesiano, esta é a miña nacionalidade e a miña relixión". E tamén: “Eu tamén me sinto un pouco polaco. Na miña familia, só o nome Eckert é alemán. Os meus outros avós chamáronse Piecha, Morawiec, Głodny." Segundo Janosch, con todo, só fala "un pouco" polaco.^[8]

O seu libro autobiográfico Tagebuch eines frommen Ketzers ("Diario dun piadoso herexe") aínda non foi publicado por unha editorial.^[3] Porén, o primeiro capítulo foi traducido ao polaco e publicado no maior xornal polaco Gazeta Wyborcza en 2005, despois da visita do escritor á Alta Silesia. No capítulo da súa autobiografía publicado en Polonia, Janosch axusta críticamente as contas coa súa conservadora familia de Silesia.^[9] Janosch dixo neste contexto: "Nacer católico é o accidente máis grande da miña vida".^[10]

Janosch agora é membro do consello consultivo da Fundación Giordano Bruno,^[11] para a que debuxa viñetas satíricas críticas coa igrexa.^[12] Tamén é partidario da Spatzenkampagne (campaña papagaio) da Deutschen Wildtier Stiftung. Como motivo do seu compromiso, afirma que ten que resarcirse dunha débeda dunha determinada maneira, xa que o seu pai era Vogelfänger (paxareiro, capturador de paxaros). Tamén está comprometido coa Nachsorgeklinil Tannheim, unha entidade sen ánimo de lucro para tratar sobre todo o cancro, doenzas cardíacas e fibrose quística.^[3]

En abril de 2010, durante unha exposición súa, Janosch anunciou que xa non quería escribir máis libros. A partir de agora só quere "viaxar e deitarse na hamaca" engadindo que de todos os xeitos considérase sen talento.^[13]

O día 25 de xullo de 2013 a ZEITmagazin anunciou o seu regreso cunha contribución semanal para a revista. En palabras súas, estes debuxos son "sobre min: Wondrak, a nova superestrella". En novembro de 2019 publicouse alí a súa última contribución "Herr Janosch, wie sagt man Tschüss?" ("Señor Janosch, como se di abur?").^[14]

Janosch casou coa súa parella de sempre Ines en 2013.^[15] A parella non ten fillos.

Janosch publicou máis de 150 libros até a data, algúns dos cales foron traducidos a máis de 30 idiomas: ^[12]

• Die Geschichte von Valek dem Pferd. Georg-Lentz-Verlag, Múnic 1960.
• Valek und Jarosch. Georg-Lentz-Verlag, Múnic 1960.
• Das kleine Schiff. Georg-Lentz-Verlag, Múnic 1960.
• Der Josa mit der Zauberfidel. Georg-Lentz-Verlag, Múnic 1960.
• Onkel Poppoff kann auf Bäume fliegen. Parabel-Verlag, Múnic 1964.
• Das Auto hier heißt Ferdinand. Parabel-Verlag, Múnic 1964.
• Heute um neune hinter der Scheune. Parabel-Verlag, Múnic 1965.
• Hannes Strohkopp und der unsichtbare Indianer. Parabel-Verlag, Múnic 1966.
• Böllerbam und der Vogel. Middelhauve Verlag, Köln 1968.
• Der Mäuse-Sheriff. Georg Bitter Verlag, Recklinghausen 1969, ISBN 3-7903-0098-5.
• Cholonek oder Der liebe Gott aus Lehm. Georg-Bitter-Verlag, Recklinghausen 1970, ISBN 3-7903-0125-6.
• Lari Fari Mogelzahn. Beltz-Verlag, Weinheim 1971, ISBN 3-407-80207-2.
• Leo Zauberfloh. Deutscher Taschenbuch Verlag, Múnic 1975, ISBN 3-423-07025-0.
• Sacharin im Salat. Bertelsmann-Verlag, Múnic 1975, ISBN 3-570-00047-8.
• Traumstunde für Siebenschläfer. Beltz-Verlag, Weinheim 1977, ISBN 3-407-80526-8.
• Die Maus hat rote Strümpfe an. Beltz-Verlag, Weinheim 1978, ISBN 3-407-80538-1.
• Oh, wie schön ist Panama. Beltz-Verlag, Weinheim 1978, ISBN 3-407-80533-0.
• Sandstrand. Beltz-Verlag, Weinheim 1979, ISBN 3-407-80758-9; Merlin Verlag, Gifkendorf 2001, ISBN 3-87536-218-7.
• Komm, wir finden einen Schatz. Beltz-Verlag, Weinheim 1979, ISBN 3-407-80555-1.
• Schnuddelbuddel sagt Gutnacht. Deutscher Taschenbuch Verlag, Múnic 1979, ISBN 3-423-07506-6.
• Post für den Tiger. Beltz-Verlag, Weinheim 1980, ISBN 3-407-78031-1.
• Das Leben der Thiere. Beltz-Verlag, Weinheim 1981, ISBN 3-407-80585-3.
• Rasputin der Vaterbär. Beltz-Verlag, Weinheim 1983, ISBN 3-407-80270-6.
• Herr Wuzzel und sein Karussell. Parabel Verlag, Múnic 1984, ISBN 3-7898-0056-2.
• Ich mach dich gesund, sagte der Bär. Diogenes Verlag, Zürich 1985, ISBN 3-407-79335-9.
• Das Lumpengesindel. Diogenes-Verlag, Zürich 1987, ISBN 3-257-00689-6.
• Die Kunst der bäuerlichen Liebe 1. Teil. Merlin Verlag, Gifkendorf 1990, ISBN 3-926112-26-3.
• Du bist ein Indianer, Hannes. Georg Bitter Verlag, Recklinghausen 1990, ISBN 3-7903-0388-7.
• Polski Blues. Goldmann Verlag, Múnic 1991, ISBN 3-442-30417-2.
• Zurück nach Uskow. Merlin Verlag, Gifkendorf 1992, ISBN 3-926112-34-4.
• Schäbels Frau. Goldmann Verlag, Múnic 1992, ISBN 3-442-30442-3.
• Mutter sag, wer macht die Kinder? Mosaik-Verlag, Múnic 1992, ISBN 3-576-10038-5.
• Von dem Glück, Hrdlak gekannt zu haben. Goldmann Verlag, Múnic 1994, ISBN 3-442-30443-1.
• Von dem Glück, als Herr Janosch überlebt zu haben. Merlin Verlag, Gifkendorf 1994, ISBN 3-926112-25-5.
• Franz mit dem verdammten Hut. Little Tiger Verlag, Hamburgo 1995, ISBN 3-423-70389-X.
• Schnuddel baut ein Wolkenhaus. Isis Verlag, Chur 1995, DNB 949586870.
• Schnuddels Gute-Nacht-Geschichten. Isis Verlag, Chur 1995, DNB 94958696X.
• Wörterbuch der Lebenskunst. Goldmann Verlag, Múnic 1995, ISBN 3-442-30626-4.
• Gastmahl auf Gomera. Goldmann Verlag, Múnic 1997, ISBN 3-442-30662-0.
• Restaurant & Mutterglück oder Das Kind. Merlin Verlag, Gifkendorf 1998, ISBN 3-926112-79-4.
• Ich liebe eine Tigerente. Mosaik-Verlag, Múnic 1999, ISBN 3-576-11318-5.
• Janoschs großer, kleiner Tigeratlas. Bassermann Verlag, Múnic 2002, ISBN 3-8094-1239-2.
• Janoschs Tausend-Bilder-Lexikon. Bassermann Verlag, Múnic 2002, ISBN 3-8094-1240-6.
• Wie der Tiger zählen lernt. Bassermann Verlag, Múnic 2002, ISBN 3-8094-1238-4.
• Wie der Tiger lesen lernt. Bassermann Verlag, Múnic 2002, ISBN 3-8094-1237-6.
• Bei Liebeskummer Apfelmus. Bassermann Verlag, Múnic 2002, ISBN 3-8094-1371-2.
• Morgen kommt der Weihnachtsbär. Bassermann Verlag, Múnic 2002, ISBN 3-8094-1369-0.
• Wenn Schnuddel in die Schule geht und andere Geschichten. cbj, Múnic 2006, ISBN 3-570-21622-5.
• Gibt es hitzefrei in Afrika? So leben die Kinder dieser Welt. Heyne Verlag, Múnic 2006, ISBN 3-453-12089-2.
• Guten Tag, kleines Schweinchen. Beltz & Gelberg Verlag, 2011, ISBN 978-3-407-76084-5.
• Lukas Kümmel Zauberkünstler, Little Tiger Verlag, Gifkendorf 2014, ISBN 978-3-931081-95-9.
• Herr Wondrak und das Glück, juchhe! Pattloch Verlag, 2017, ISBN 978-3-629-11409-9.
• Herr Wondrak liebt Luise sehr. Pattloch Verlag, 2017, ISBN 978-3-629-11410-5.
• Das Auto hier heisst Ferdinand. Beltz & Gelberg Verlag, 2017, ISBN 978-3-407-79316-4.
• Ein Freund wie Herr Wondrak. Pattloch Verlag, 2017, ISBN 978-3-629-11433-4.
• Es tanzt Herr Wondrak durch das Leben. Pattloch Verlag, 2017, ISBN 978-3-629-11434-1.
• Herr Wondrak, wie kommt man durchs Leben? Alle Fragen. Alle Antworten. Prestel Verlag, 2021, ISBN 978-3-7913-8758-1.
• Wondrak für alle Lebenslagen. Reclam Verlag, 2021, ISBN 978-3-15-014176-2.

• Da wo ich bin ist Panama. Die Lebensreise des Herrn Janosch (2011, con Regie Joachim Lang)
• Ja ist gut, Nein ist gut (2009, con Regie Joachim Lang)

• Augustin Gallery, Viena, A Janosch. Polo 90 aniversario, 11 de marzo - 10 de abril de 2021
• Museo de Caricaturas de Krems, Herr Wondrak von Janosch, 21 de febreiro de 2021 a 30 de xaneiro de 2022 ^[16]

• 1975: Premio de Literatura da Cidade de Múnic
• 1979: Premio Tukan
• 1979: Deutscher Jugendbuchpreis Bilderbuch (por "Oh, wie schön ist Panama")
• 1979: 2× Placa da Bienal de Ilustracións de Bratislava (por The Mouse Has Red Stockings On )
• 1980: Prix Jeunesse Munich (por Sendung mit der Maus)
• 1981: Prix Danube, Bratislava: Premio principal de película de animación (por Sendung mit der Maus)
• 1983 e 1987: 2× Pincel de prata (por Das Leben der Thiere e Ich mach dich gesund, sagte der Bär)
• 1984: Zilveren Griffel (por Post für den Tiger )
• 1984: Banff World Television Festival : Premio especial do xurado (por Sendung mit der Maus)
• 1987: Mención honorífica do Premio Bologna Ragazzi (por Hosentaschen-Bücher 'Libros de peto')
• 1992: Premio Andreas Gryphius (polas súas novelas)
• 1993: Cruz Federal do Mérito (Bundesverienstkreuz) 1ª clase ^[17]
• 1996: Lupa de Morenhoven
• 1999: Premio de Cultura de Silesia do Estado de Baixa Saxonia
• 1999: Orde de Manuel Amador Guerrero
• 2002: Bayerische Poetentaler
• 2003: DVD Champion: Premio Creativo

• O 1 de marzo de 2013, a Deutsche Post AG emitiu dous selos de correos por valor de 45 e 58 céntimos de euro cos motivos Segelboot e Ostern. Os mataselos especiais tamén mostran motivos destes debuxos de Janosch. O deseño provén de Grit Fiedler de Leipzig.
• A "Grundschule Augustfehn" no municipio de Apen no distrito de Ammerland na Baixa Saxonia leva o título de "Escola elemental Janosch-Augustfehn". Janosch foi estudante na escola durante un ano. Díxo que pasara un ano moi bo en Augustfehn e que lembra con cariño os seus tempos nesa escola.

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Janosch

• Jörg Merk und Janosch: Reden Sie Tacheles Herr Janosch. Neue Welt, Langenpreising 2007, ISBN 978-3-937957-97-5.
• Theo Rommerskirchen: Janosch. In: viva signatur si! Remagen-Rolandseck, Rommerskirchen 2005, ISBN 3-926943-85-8.
• Angela Bajorek: Wer fast nichts braucht, hat alles. Janosch – die Biografie. Aus dem Polnischen übertragen und für die deutsche Ausgabe ergänzt von Paulina Schulz. Ullstein, Berlin 2016, ISBN 978-3-550-08125-5.
• Anna Stemmann: Von Märchen, Comics und Moritaten. Diachrone Entwicklungslinien in Janoschs Bildwelten. In: Ute Dettmar, Claudia Maria Pecher, Martin Anker (Hrsg.): Bilder zu „Klassikern“. Schneider Verlag Hohengehren, Baltmannsweiler 2019, ISBN 978-3-8340-1964-6, S. 239–252.

• Bibliografía relacionada con Janosch no catálogo da Biblioteca Nacional de Alemaña.