کاربر:Hamedvahid/گاهشماری
برای اقدام و بررسی کلی:
ساعات و تاریخ
[ویرایش]ساعات
[ویرایش]زمان رسمی (نصفالنهاری) ایران (UTC+3:30)
بهروزرسانی زمان
امروز:
[ویرایش]- ۲۱ آبان ۱۴۰۳ خورشیدی
- ۲۰ عقرب ۱۴۰۳ خورشیدی امالقری
- ۲۷ عقرب (آبان) ۹۴۶ جلالی سلطانی
- ۱۱ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی
- ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری
- ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری هلالی ایران
- ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری امالقری
- ۹ جمادیالاول (به زیج رایج، بیرشک و حبش) ۱۴۴۶ قمری قراردادی
- ۲۱ خزهلور (۸) ۲۷۲۴ کردی مادی
- ۲۷ گلاریز ۷۷۵ کردی سلطانی
- ۷ تیر ما ۱۵۹۸ گیلکی
- ۲۲ تیره ما ۱۵۳۶ مازنی
- ۲۲ تیر ۱۳۹۴ یزدگردی
تبدیل تمرین
[ویرایش]۲۰ مه ۴۵۲۷
خطا: زمان نامعتبر
۲۴ ذیالقعده -1
الان: ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶
الان منهای یکسال: ۲۷ ربیعالثانی ۱۴۴۵
الان قمری منهای یکسال به جزئیات: 9 Jumada al-awwal 1445
الان قمری منهای یکسال به جزئیات: ۹ جمادیالاول ۱۴۴۵
1 محرم 1ق = 27 تیر 1ش
119 همین روز سال شمسی اول قمری
1فروردین 1ش+119= 1 محرم 1ق
سال قمری حسابی= 354.366666 = 354 روز 8 ساعت 48 دقیقه
کبیسههای قمری
[ویرایش]کبیسهبندی روش رایج
تعداد در هر دورهٔ سی ساله |
اول | دوم | سوم | چهارم | پنجم | ششم | هفتم | هشتم | نهم | دهم | یازدهم | سال آغاز دوره |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ترتیب در هر دوره | ۳
|
۶
|
۹
|
۱۱
|
۱۴
|
۱۷
|
۲۰
|
۲۲
|
۲۵
|
۲۸
|
۳۰
|
سال ۲۷ آغاز اولین دورهٔ کامل |
کبیسههای دورهٔ اخیر | ۱۴۳۹
|
۱۴۴۲
|
۱۴۴۵
|
۱۴۴۷
|
۱۴۵۰
|
۱۴۵۳
|
۱۴۵۶
|
۱۴۵۸
|
۱۴۶۱
|
۱۴۶۴
|
۱۴۶۶
|
سال ۱۴۳۷ آغاز دورهٔ اخیر |
اعداد کبیسه | ۲
|
۵
|
۷
|
۱۰
|
۱۳
|
۱۶
|
۱۸
|
۲۱
|
۲۴
|
۲۶
|
۲۹
|
= کبیسههای سی سال اول |
کبیسههای سی سال اخیر | ۱۴۴۲
|
۱۴۴۵
|
۱۴۴۷
|
۱۴۵۰
|
۱۴۵۳
|
۱۴۵۶
|
۱۴۵۸
|
۱۴۶۱
|
۱۴۶۴
|
۱۴۶۶
|
۱۴۶۹
|
سال ۱۴۴۱ آغاز سی سال اخیر |
باقی مانده تقسیم هر سال قمری بر ۳۰ هر کدام از اعداد کبیسه (جدول فوق) شود آن سال در تقویم قمری رایج کبیسه است.
تبدیل تاریخ
[ویرایش]- الگو:تبدیل تاریخ (سال خق یا قخ با اعشار)
- الگو:جلالی (تبدیل تاریخ میلادی به تاریخ شمسی)
- الگو:روزشمار جلالی (تبدیل شمارهٔ روزهای میلادی به تاریخ شمسی)
- الگو:روزشمار جلالی/بدون سال (تبدیل شمارهٔ روزهای میلادی به تاریخ شمسی/بدون قید سال)
- الگو:شمسی به میلادی (تبدیل تاریخ شمسی به میلادی)
- الگو:JDaytoNum (ترتیب روزهای شمسی)
- الگو:JNumToDay (نام ترتیب روزهای شمسی)
- الگو:تبدیل تاریخ (شمسی به قمری و بالعکس)
- الگو:میلادی به جلالی (تبدیل تاریخ روز یا کامل میلادی به شمسی)
- الگو:میلادی به قمری (تبدیل تاریخ روز یا کامل میلادی به قمری)
- الگو:سال در گاهشماریهای دیگر
- الگو:قمری به میلادی و شمسی/آزمایشی
- الگو:سال خورشیدی به میلادی و قمری
تقویم نجومی اخیر
[ویرایش]الگو:بعد خورشید، مختصات میانگین بُعدِ روزانهٔ خورشید (میانگین بُعد ظهر) را نمایش میدهد:
(جدول میانگین مختصات بُعد انتهای مقابله زمان ۲۴h ∓ ۰۲m نیمه شبها)
- میانگین بُعد بامداد ۱ فروردین: 0h 00m 00s (حلول بامداد۱=نیمه شب پیش)
- میانگین بُعد ظهر ۱ فروردین: 0h 01m 49s (الگو:بعدخورشید)۱
- میانگین بُعد ابتدای مقابله ۱ فروردین: 12h 01m 49s (برای شب اول فروردین دقیقاً نقطه مقابل میانگین ظهر روز ۱)
- میانگین بُعد بامداد ۲ فروردین: 0h 03m 38s (حلول بامداد۲=نیمه شب پیش)
- میانگین بُعد ظهر ۲ فروردین: 0h 05m 28s (الگو:بعدخورشید)۲
- میانگین بُعد انتهای مقابله ۱ فروردین: 12h 01m 49s (برای شب اول فروردین دقیقاً نقطه مقابل میانگین ظهر روز ۲)
پراکنده
[ویرایش]این گاهشمار علاوه بر تقویم های خورشیدی-قمری و میلادی دارای گاهشمار اقوام مختلف از قبیل: ایران کهن, دیلمی گیلانی, تبری مازندرانی, سمنانی سنگسری, کردی سلطانی(کرمانشاه), اعتدالی کردی(کردستان), صیادی خلیج فارس, قره بی ترکمنی, قشقایی و عشایر آذری, لری کوهدشت, ماندایی خوزستان می باشد. این تقویم با کاغذ گلاسه در چهار رنگ و حاوی عکس هایی از آیین ها و جغرافیای ایران, به صورت دو روزشمار و در قطع وزیری می باشد.همچنین این تقویم به دو شکل نفیس و معمولی منتشر شد.
- تقویم تطبیقی جلد ۱: حیات نبوی، ایرج ملکپور، تهران: پَرَشْکوه، چاپ اوّل (۱۳۸۰)، ص .
- http://www.aa-mahmoodian.com/Colleagues/Iranian_Calendar.htm کتاب بیزشک
- http://ghiasabadi.com/algorithm.html الگوریتم تقویم بیرشک
- http://calendar.ut.ac.ir/Fa/CalBase/Paper.asp مقالات تخصصي تقويم (دانلود محاسبات تقویم ایرانی: اکرمی و دیگران) - سایت مرکز تقویم
- http://www.iichs.org/magazine/sub.asp?id=459&theme=Green&magNumber=54&magID=57&magIMG= تقویم و شعر درباره ماهها
- http://www.ashoora.ir/abzar-weblog/abzar-weblog-mazhabi/code-tarikhe-shamsi-ghamari-miladi/menu-id-128 کد کاربردی تقویم در وبلاگها
- http://www.hawzah.net/FA/questionview.html?QuestionID=63418 تاریخچه آغاز تقویم قمری
الگوهای تقویم
[ویرایش]با الگوی ساده ساده ترین هجری خورشیدی: ۲۱ آبان ۱۴۰۳
میلادی: ۲۰۲۴
الگو تبری (طبری)
[ویرایش]تاریخ تقویم طبری: ۲۲ تیره ما ۱۵۳۶ طبری
سال تبری افزایشی ۱۵۳۶
سال تبری کاهشی ۱۵۳۵
الگو تبری مفصل
[ویرایش]برای سالهایی که چند روزی جابجا می شود:
الگوی تبری خلاصه
[ویرایش]ایضا مانند مفصل:
الگو تبری فشرده
[ویرایش]بدون درنظر گرفتن روزهای جابجا شده (تقویم قراردادی):
یک:
۱۵۳۶
دو بومی شده:
۱۵۳۶
۲۲
۲۱
تقویم هفتگی
[ویرایش]- دوشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۳
- سهشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۳
- چهارشنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۳
- پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳
- جمعه ۲۵ آبان ۱۴۰۳
- شنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۳
- یکشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۳
- ۲۲ آبان ۱۴۰۳
- سهشنبه
۱۲ نوامبر
۱۲
هفته | نوامبر | آبان | ||||
دوشنبه | ۱۱ | ۲۱ | ||||
سهشنبه | ۱۲ | ۲۲ | ||||
چهارشنبه | ۱۳ | ۲۳ | ||||
پنجشنبه | ۱۴ | ۲۴ | ||||
جمعه | ۱۵ | ۲۵ | ||||
شنبه | ۱۶ | ۲۶ | ||||
یکشنبه | ۱۷ | ۲۷ | ||||
یادداشت
[ویرایش]سال به سال کردی تغییر دهم نگاه به الگو سال -میلادی- در کردی کنم. الگو سال شمسی بسازم.
تقویم تطبیقی جلد ۱: حیات نبوی، ایرج ملکپور، تهران: پَرَشْکوه، چاپ اوّل (۱۳۸۰)، ص .
مبانی تقویم - تبدیل - سایتها
منبع ق قراردادی درست کنم
الگو: سال کردی سلطانی
[ویرایش]۱۴۰۳
۷۴۰
763
628
پ
[ویرایش]- http://wdl.persiangig.com/pages/download/?dl=http://musaakrami.persiangig.com/document/Musa%20Akrami%E2%80%99s%20Papers/Persian,%20Computation%20of%20the%20Best%20Intercalation%20in%20Solar%20Calendar.pdf تقویم اکرمی
- http://musaakrami.com/ سایت اکرمی
الگوهای تاریخی
[ویرایش]الگوی ساده ساده هجری خورشیدی: ۲۱ آبان ۱۴۰۳
الگوی هجری خورشیدی به وقت رسمی ایران: دوشنبه،۲۱ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۱۰:۲۳ (ایران)
الگوی جا برای امضا از الگوی فوق: {{جا:#time:l،xij xiF xiY، ساعت H:i (ایران)|{{جا:به وقت/تهران}}}}
۹ هر ماه قمری= برای ساختن الگوی هلال
سال خورشیدی: ۱۴۰۳
کدتاریخ میلادی: ۲۰۲۴۱۱۱۱
ماه خورشیدی موقت: 08
ساعت رسمی ایران: ۱۰:۲۳
دو الگوی سال تقویم کردی: ۲۷۲۴
۲۷۲۴
بررسی اجمالی
[ویرایش]دوشنبه ،۲۱ آبان ۱۴۰۳ هجری خورشیدی مطابق با ۱۱ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی است.
1--- Hamedvahid/گاهشماری
2--- عقرب
3--- 1445.6890338697
4--- 1442.5977529705
5--- 1403.3017837658
1403
6--- 1399.4198977803
7--- دوشنبه۲۱ آبان۱۴۰۳
8--- دوشنبه، ۱۱ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی - برابر با، ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری
برابر با، ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری
۱ مرداد ۱۳۸۹
آبان
گاهشماری
[ویرایش]ساختن تقویم شمسی در انگلیسی
بهبود تقویم شمسی ایرانی در فارسی
ضمیمه کردن تقویم برجی به تقویم شمسی در فارسی
توسعه بروج فلکی در نجوم
توسعه گاهشماری
توسعه تقویم شمسی در عربی
فهرست روزهای سال در تقویم رسمی ایران
درحقیت توالی تغییرات ماه که تقریبا ۵ گام است از سویی همان حالتهای ماه هست.
ودر مقابل دوران ماه یک ماه از سال است و در هر دور ماه ۳۰ روز یک ماه (جزء سال) طول می دهد هر روز حرکت را منزل و منازل ماه گویند که همان خانههای ماه هست
ماه - یکدور یکماه از سال - فصول ماه گامهای ماه - حرکت روزانه خانه های ماه -
خورشید - یکدور یکساله - فصول می تواند گامهای خورشید باشد بعلت تمایز موقعیت او مثل گاه- و منازل
گاهشماری از روی محاسبات و توجه به حرکات اجرام سماوی چون ماه و خورشید و سیارات و ستارگان برمی گردد. اولینمفهوم مفهوم روز یا شبانه روز بوده اسستع. جرم سماوی ماه بوده است که مفهوم ماه سال را ئدید آورده است. مفهوم بعد مفهوم سال بوده در نتیجه گردش فصلها که در ابتدا بر اساس موقعیت بعضی ستارگان بوده است. مثلا ظهور ستارگان یمانی شامی و سهیل مفهوم سال را ایجاد کرده است. به نظر می رسد که اولین گاهشماری ها قمری شمسی بوده است. از آنجا که دوازده ماه قمری در یک سال ایجاد می شده است سال را به دوازده قسمت تقسیم و تطبیق داده اند کرده اند. این تقسیمات دوازده گانه بعدها بعنوان برج (خانه های خورشید) شناخته شده اند . حالات ماه چهار دوره ایجاد می کند. 1- ماه نو تا تربیع 2- تربیع تا بدر 3- بدر تا تربیع دوم -4- تربیع دوم تا محاق.
همه اینها بر روی دایره البروج و در منطقه البروج است. در سال خورشیدی نیز فصول داریم. حالات ماه ادوار قمر و فصول خورشید - منازل ماه خانه ها ی ماه - برجها خانه های خورشید.
اما از روی ستاره ها اینکه در روز خاصی از سال در نقطه خاصی از افق ستاره خاصی طلوع می کند که طلوع آن را تا طلوع بعدی محاسبه می شود. و تعداد تقریبی روز یکسال شمسی بدست می اید. که معمولا 365 روز می شود آنگاه هر 4 سال یکبار این اتفاق 365 روز می شود. و در یک دوره 4 ساله می توان تعداد روزهای سال را تا فلان درصد تخمین زد.
اهمیت سال شمسی در منابع اسلامی.
ویکی سازی گاهشماری
[ویرایش]گاهشماری از نظر (منشا): قمری - شمسی - قمری شمسی -- عربی - حجازی - اسلامی - هجری - سامی - فارسی - ایرانی - جلالی - امامی - زردشتی - یزدگردی - (اقوام و ملیتها و نژاد و زبانهای گوناگونون) - میلادی - گرگوری - یولیانی - گاهشماری (انواع) = هجری قمری - هجری شمسی - میلادی -
- گاهشماري در ايران وبگاه مركز تقويم مؤسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران
- تاريخچه تقويم ايراني بانک اطلاعات نشريات کشور (روزنامه اعنماد ملی)
- خاستگاه نام ماه هاي ايراني بانک اطلاعات نشريات کشور (روزنامه اعنماد ملی)
- پیشینهی تقویم در ایران تبیان
- تاريخچه تقويم ماهنامه بهارستان
- تاریخچه تقویم نورمگز (قابل جستجوی بیشتر - تقویم یا گاهشماری)
- درس سوم_زمان ،رويداد شماري و تقويم (درس سوم - تاریخ شناسی پیش انسانی) شبکه آموزش سیما
متفرقه
[ویرایش]در سایت عربی حکایة الهجة در پیوند تقویم فارسی آمده:والتقويم الهجري قرره المسلمون في عهد أمير المؤمنين عمر بن الخطاب رضي الله عنه بعد تشاور في تقويم يستخدمونه . فاختاروا هجرة النبي صلى الله عليه وسلم من مكة المكرمة إلى المدينة المنورة وجعلوا بدايتها شهر محرم لأنه أول هلال بعد البيعة التي تمت بذي الحجة ، وهذا الحدث هو تأسيس الدولة الإسلامية وعاصمتها المدينة المنورة والتي أخبر بها النبي صلى الله عليه وسلم أصحابه بمكة حين قال : (( إني أريت دار هجرتكم ، ذات نخل بين لابتين )) رواه البخاري . وللاستزادة ومراجعة المصادر تجدونها آخر الموضوع
- هجرت پیامبر -پنجشنبه شب جمعه ۲۶ صفر - ۱۲ ایلول/سپتامبر ۶۲۲ -
- و رسیدن به مدینه دوشنبه ۸ ربیع اول - ۲۳ ایلول/سپتامبر ۶۲۲.
کتاب گاهشماری
[ویرایش]۱ ربیع الاول (۲۴ شهریور) ۱ هجری -برابر ۱۳ سپتامبر ۶۲۲ - ترک مکه -
۱ محرم (۲۷ تیر) ۱ هجری - جمعه ۱۶ ژوئیه ۶۲۲ .
۱ فروردین ۱ هجری شمسی (۳۰ شعبان ۱ پیشز هجرت) جمعه ۱۹ مارس ۶۲۲ میلادی.
(کتاب گاهشماری)
--- ۱ ربیع الاول (۲۴ شهریور) ۱ هجری - دوشنبه برابر ۱۳ سپتامبر ۶۲۲ - (۱۶ سپتامبر گرگوری) -
۱ محرم (۲۷ تیر) ۱ هجری -جمعه ۱۶ ژوئیه ۶۲۲ (۱۹ ژوئیه ۶۲۲ گرگوری (میلادی جدید))
۱ فروردین ۱ هجری شمسی (۲۹ شعبان ۱ قبل از هجری قمری) جمعه ۱۹ مارس ۶۲۲ میلادی - (۲۲ مارس میلادی جدید)
تقویم دریانوردی و جنوب
[ویرایش]- http://www.javanemrooz.com/articles/science/industrial/transport/article-1435.aspx سه هزار سال دریانوردی ایرانیان -جوان امروز-
- http://isna.ir/fa/news/91042716679/%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%86%D9%88-%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D9%8A%D9%8A-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%8A-%D9%87%D8%A7-%DA%86%D9%87-%D9%85%D9%8A-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%AF از سال نو دريايي جنوبيها چه ميدانيد؟ -ایسنا-
- http://mehremihan.ir/history/544-daryairan.html PostHeaderIcon در ژرفاي تاريخ دريانوردي ايران
- http://www.qeshmonline.com/pedia/129/%DA%AF%D8%A7%D9%87%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B5%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%B4%D9%85_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D9%88_%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%B5%DB%8C%D8%A7%D8%AF_ گاهشماری صیادی در جزیره قشم/ نگاهی به راز و رمزهای آیین "نوروز صیاد"
- http://mw1.blogfa.com/post-156.aspx سال شمار گیلکی(دیلمی-تبری)سال 1583
- http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1155989 مردادماه و اهميت آن در سالشماري هاي ايراني
- http://www.mesen.iranblog.com/?mode=ContinuedPost&id=744245 مردم روستای مسن
- http://www.in-fisherman.com/solunar-calendar/?pid=150#image تقویم صیادی -انگلیسی-
- http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleID=688949 نوروز صیادی، نوروز دیگر
- http://khalijefars.irib.ir/web/5434-1391-02-11-03-29-36 مراسم نوروز صيادي
- http://www.giltiti.com/post/showpost.aspx?post=2320 نوروز صیادی
- http://bandarabbas.irna.ir/News/30606181/%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%8A%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B9%D9%83%D8%B3-%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B5%D9%8A%D8%A7%D8%AF%D9%8A-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B4%D8%A7%D9%8A%D8%B4-%D9%8A%D8%A7%D9%81%D8%AA/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/ نوروز صیادی
- http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1454977 نوروز دریایی
- http://ensani.ir/fa/content/235587/default.aspx نوروز دریایی گمشده
- http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/9769/91/text تقویم سهیل
الگوهای زمانی
[ویرایش]-هفته: دوشنبه
-روز: ۱۱
-ماه: نوامبر
-ماه: نوامبر
-سال: ۲۰۲۴
-روز و ماه: ۱۱ نوامبر
-ماه و سال میلادی: نوامبر ۲۰۲۴
-ماه و سال میلادی:نوامبر ۲۰۲۴
-شماره ماه میلادی: ۱۱
-روز میلادی: ۱۱
-روز خورشیدی: ۲۱
-روز قمری: ۹
-شماره ماه میلادی: ۱۱
-شماره ماه خورشیدی: 08
-شماره ماه قمری: ۹
-روز و ماه (میلادی): ۱۱ نوامبر
-روز و ماه (خورشیدی): ۲۱ آبان
-روز و ماه (قمری): ۹ جمادیالاول
-ماه (میلادی): نوامبر
-ماه (خورشیدی): آبان
-ماه (قمری): جمادیالاول
-ماه و سال میلادی: نوامبر ۲۰۲۴
-ماه خورشیدی: آبان ۲۰۲۴
-ماه قمری: جمادیالاول ۲۰۲۴
-سال میلادی: ۲۰۲۴
-سال خورشیدی: ۱۴۰۳
-سال قمری: ۱۴۴۶
-تاریخ خورشیدی: ۲۱ آبان ۱۴۰۳ -تاریخ قمری: ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶
08
تقویمها
[ویرایش]روزشمار
[ویرایش]دوشنبه:
- ۲۱ آبان ۱۴۰۳ خورشیدی
- ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری قراردادی
- ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری ایران
- ۹ جمادیالاول ۱۴۴۶ قمری ام القرا
- ۱۱ نوامبر ۲۰۲۴ میلادی
- ۲۷ عقرب (آبان) ۹۴۶ جلالی باستانی سلطانی
- ۷ تیر ما ۱۵۹۸ دیلمی
- ۲۲ تیره ما ۱۵۳۶ طبری
- ۲۱/ ۸/ ۲۷۲۴ کردی مادی
- ۲۷ گلاریز ۷۷۵ کردی سلطانی
گاهشماری شمسی در افغانستان
[ویرایش]موضوع بررسي گاهشماريهاي رايج در افغانستان از زمان حكومت احمد شاه دراني (1160ـ1186) آغاز ميگردد؛ يعني، از هنگامي كه زمينه تأسيس اين كشور به وجود آمد. از اين زمان تا زمان پادشاهي اماناللهخان (1337ـ 1346)، كه تغييرات مهمي در شئون گوناگون جامعه افغانستان و از جمله در گاهشماري به وجود آمد، گاهشماري اصلي و رايج در اين كشور گاهشماري هجري قمري بود. در 1340 هجري قمري/ 1301 ش، در پي اصلاحاتي كه اماناللهخان در جامعه افغانستان صورت داد و بر اساس يكي از نظامنامههايي كه دولت او صادر كرد، تقويم رسمي افغانستان هجري شمسي شد و براي نام ماههاي سال نامهاي عربي صورتهاي فلكي منطقهالبروج در نظر گرفته شد. بر اساس مدارك موجود، پيش از رسمي شدن اين گاهشماري، از آن در جوامع شهري افغانستان در كنار گاهشماري هجري قمري و گاهشماري ميلادي استفاده ميشده است؛ از جمله، نخستين شماره هفتهنامه امان افغان منتشره در كابل، تاريخ 30 اسد 1299 شمسي را دارد. بر اين اساس، با رسمي شدن گاهشماري هجري شمسي در افغانستان، هم زمان از گاهشماري هجري قمري (عموماً مورد استفاده روحانيون)، هجري شمسي و ميلادي، هر سه در نواحي شهري، از جمله كابل و اطراف آن، استفاده ميشد.
حیوانی
گونههاي ديگري از گاهشماري دوازدهحيواني در ايران و ساير سرزمينهاي تحت تصرف مغول رواج داشته است. از جمله مهمترين گاهشماريهاي دوازدهحيواني رايج در ايران، تلفيقي از اركان گوناگون سه گاهشماري جلالي، هجري قمري و دوازدهحيواني چيني بوده است. برخي اركان اين گاهشماري، كه از گاهشماري دوازدهحيواني اخذ شده، اسم ماههاي هر سال و عنوان دوازده حيوان اطلاق شده بر هر يك از سالهاي يك دوره دوازده ساله و نيز طول سال (برابر طول سال شمسي در گاهشماري چيني) ميباشد. در ساير موارد، اين اركان از گاهشماريهاي جلالي و هجري اخذ شده بود. در اين گاهشماري دوازدهحيواني، به علت منطبق نبودن طول سال با طول سال هجري قمري، درهر 33 يا 34 سال، يك سال از شماره سالهاي هجري قمري حذف ميشد تا تعداد سالها در هر دو گاهشماري (كه ازيك مبدأ واحد، يعني هجرت پيامبر اكرم، سرچشمه ميگرفتند) يكسان باقي بماند و نياز به اطلاق نام دو حيوان بر سالي واحد نباشد. تنها در اواخر دوره صفوي و در دوره قاجار، كه طول سال در گاهشماري دوازدهحيواني بر اساس طول سال جلالي محاسبه ميشد، نيازي به حذف اينسال قمري نبود.
در دوره قاجار، بويژه در زمان حكومت ناصرالدينشاه (1264ـ 1313)، به دو علت (ورود علوم جديد از جمله ستارهشناسي جديد، و رواج صنعت چاپ در ايران) در نحوه استخراج و تكثير تقويمها تغييرات مهمي پديد آمد. در 1277/1239 ش ناصرالدينشاه به استخراج كنندگان تقويمهاي سالانه دستور داد كه خرافات را به تقويمهاي استخراجي وارد نكنند و در 1291 /1253ش به محمد حسنخان اعتمادالسلطنه (متوفي 1313) دستور داد كه تقويم سالانه استخراج كند و اعتمادالسلطنه نيز واژه «سالنامه» را براي اين تقويمها وضع كرد. همچنين به فرمان ناصرالدينشاه، براي جلوگيري از بروز تشتت، فقط تقويمهاي استخراجي عبدالغفار نجمالملك اصفهاني (مشهور به نجمالدوله، ستارهشناس عهد قاجار، متوفي1326) اجازه چاپ يافت. در تقويمهاي استخراجي عبدالغفار آگاهيهاي نجومي و احكام نجومي متعددي وجود دارد؛ از جمله انواع گوناگون گاهشماريها (شامل هجري شمسي، هجري قمري، ميلادي، سلوكي/ رومي، يزدگردي، غازاني، محمدشاهي و يهودي)، جدولهاي مختصر قبلهيابي، جدولهاي رؤيت هلال، انواع «اختيارات» سال و ماه از ديد احكام نجومي و براي هر روز خاص از سال، موقعيت ماه و سيارات، و جدول كوچكي براي دانستن اوقات مناسب استخاره در طول هفته.
تقویم جلالی
[ویرایش]حدود ۴۰۰ سال بعد از فتح ایران به وسیله اعراب، جلال الدین ملکشاه سلجوقی به قدرت رسید و در زمان وی ایران به بزرگ ترین اندازهٔ خودش بعد از اسلام رسید. ملکشاه از افراد کارآمد و لایقی مثل خواجه نظام الملک طوسی و عمر خیام در پیشبرد مسائل استفاده میکرد. در تاریخ ۳ رمضان ۴۷۱ هجری قمری، زیر نظر منجمین و ریاضیدانهای مجرب اصفهان، تقویم هجری قمری در ایران، به تقویم هجری شمسی تغییر کرد و برای اولین بار به صورت رسمی پیوندی میان تقویم یزدگردی و اسلامی ایجاد شد. با اعمال این تقویم، مبدا تاریخ هجرت پیغمبر اسلام شد، ولیکن ماههای سال بر مبنای حرکت خورشید و تقویم زرتشتی یزدگرد تنظیم شد. این تقویم به نام تقویم جلالی شناخته میشود.
http://naghdnews.ir/news-analytics/cultural/1892-ersali.html تاریخچه تقویم ایرانی، معنی اسم ماه ها - سایت نقدنیوز
بعداز تسلط اعراب بر افغانستان آنان خواستند تا سال مالی خود را بر اساس این تقویم بکارببرند، که برای کشاورزان که باید در ماه به خصوصی مالیات میپرداختند، مشکلات فراوانی ایجاد شد، از جمله اینکه زمانی میشد که باید مالیات غله و یا محصولات کشاورزی خود را میپرداختند که دقیقاًدر فصل زمستان بود.در نتیجه از همان اوایل برای تنظیم امور مالی یا نگاه داشتن سال مالی به کار گرفتن تقویم شمسی (زردشتی) لازم آمد، همزمان تقویم قمری برای حل و فصل مسائل دینی محفوظ ماند. در این میان به علت بی توجهی وغفلت از محاسبه کبیسهها اول سال شمسی(نوروز)از محل حقیقی خویش دور افتاد، به طوری که در زمان متوکل خلیفه عباسی ۲ماه ودر زمان معتضد عباسی ۷۱ روز عقب ماند، با این حساب، از سالها پیش کشاورزان و مودیان مالیاتی در مضیقه قرار گرفته بودند؛ زیرا هنوز کشت آنها سبز نشده بود که ماموران مالیات و خراج به سراغشان میآمدند و مطالبه مالیات میکردند.درزمان متوکل و معتضد سعی شد تا اصلاحاتی صورت گیرد که چندان کارآمد نبود؛ اصلاحات برای مدت کمی موثر بود وبعد از مدتی دوباره مشکل سابق تکرار شد.این روند تا ظهور سیاسی سلجوقیان ادامه داشت.در زمان جلال الدین ملکشاه سلجوقی بااستفاده از ریاضی دانان بزرگی نظیر حکیم عمر خیام، ابوالمظفر اسفزاری، خواجه عبدالرحمان خازنی وابن کوشک بیهقی مباهی وخواجه نظام الملک طوسی به اصلاح تقویم شمسی بر مبنای هجرت پیامبر(ص) اقدام نمودند و تقویم تازه را به لقب سلطان جلال الدین ملکشاه «تقویم جلالی»نامیدند.دراین تقویم اول سال هنگام ورود خورشید به برج حمل تعیین شد.آنان همچنین به جای اسامی ماههای قدیمی، از اسامی بروج دوازده گانه(حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو، حوت) استفاده کردند.(۱۲)مدت زمان یک سال تقویم جلالی؛ برابر با مدت زمان یک دور کامل زمین به دور خورشید، یعنی ۳۶۵روزو۵ساعت و۴۹ دقیقه و۱۵ ثانیهاست.هریک از ماههای سال سی روز بود و ۵روز اضافی را به ماه دواذدهم (حوت)اضافه میکردندو اضافه آن (۵ساعت و۴۹ دقیقه و ۱۵ ثانیه)در هر ۴یا۵ سال یک روز حساب شده به عنوان کبیسه به اخر ماه حوت اضافه میگردیدوآن سال را ۳۶۶روز حساب میکردند(۱۳).این تقویم تا سال (البته با کمی تغییر)۱۳۳۴همچنان تقویم رسمی کشور بود)باید توجه داشت که در مکاتبات رسمی حکومتی واسناد از تقویم قمری استفاده میشدهاست.)تا اینکه به صلاحدید دولت وقت، تغییراتی در آن داده شد وما امروزه ازاین تقویم اصلاح شده، استفاده میکنیم.علاوه بر این تقویمها بااستیلای ترکان و مغولان در افغانستان نوعی تقویم ترکی ۱۲حیوانی نیز در برخی از مناطق افغانستان که در ارتباط با این اقوام بودند، بوجود آمد.بر اساس نوشتههای خواجه نصیر الدین طوسی سال در این تقویم شمسی حقیقی و ماههایشان بر اساس رویت دو هلال ماه بودهاست وبرای احتساب شمسی برمبنای قمری دست به نسی ءمی زدند.دراین تقویم هر یک از ماههای ۱۲گانه سال بر اساس نام یک حیوان میباشد
در 1340 هجري قمري/ 1301 هجري شمسي، سيد جلالالدين طهراني نوعي گاهشماري شمسي ابداع كرد كه مبدأ آن آغاز سلطنت احمدشاه قاجار (27 جماديالآخره 1327) بود. وي براي ماههاي اين گاهشماري نامهايي ابداع نمود. اين گاهشماري، كه تاريخ احمدي نام گرفت، تنها در آثاري كه خود طهراني انتشار داد، درج شده است. او نام ماههاي اين گاهشماري را در يك گاهشماري با مبدأ ديگر، كه چند سال بعد پيشنهاد كرد، نيز بهكار برد.http://calendar.ut.ac.ir/Fa/CalHistory/CalHistory4-3-1.asp گاهشماری در ایران - مرکز تقویم
سایت
[ویرایش]http://sabalansky.blogfa.com/page/estehlal.aspx انجمن نجوم سبلان درصد هلال ماه
http://khabaronline.ir/news-50372.aspx برای کبیسه گیری
http://khabaronline.ir/news-115392.aspx عاشورا
http://khabaronline.ir/news-117266.aspx شب یلدا
http://khabaronline.ir/news-95493.aspx اختلاف تقویم میلادی
پانویس
[ویرایش]- ↑ گاهشماري در افغانستان مرکز تقویم
نجوم
[ویرایش]تقویم نجومی
[ویرایش]تقویم نجومی با توجه به طول سال ۲۰۱۰ یا ۱۳۸۹ که تنها ۱۳ ثانیه از سال متوسط (۳۶۵روز و ۵ساعت و ۴۸دقیقه و ۴۵ثانیه) کمتر است.
تحویل سال به ساعت جهانی: ۱۷:۳۲:۱۳ و در تطبیق با زمانبندی برجهای سال متوسط («تقویم شمسی (بروج ۱۲ گانه)». تقویم جهانی جامع. دریافتشده در مرداد ۱۳۹۱. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک):)
- بهار: تحویل بهار ۱۷:۳۲ روز 20مارس 2010 تا تحویل زمستان 21ژوئن 11:28 = ۹۲ روز و ۱۷:۵۶ یا ۹۲٫۷۴۷۲۲۲۲۲
- تابستان: تحویل تابستان ۱۱:۲۸ تا تحویل پاییز 23سپتامبر 03:09 = ۹۳ روز و ۱۵:۴۱ یا ۹۲٫۶۵۳۴۷۲۲۲
- پاییز: تحویل پاییز ۰۳:۰۹ تا تحویل زمستان 21دسامبر 23:38 = ۸۹ روز و ۲۰:۲۹ یا ۸۹٫۸۵۳۴۷۲۲۲
- زمستان: تحویل زمستان ۲۳:۳۸ تا پایان سال 20مارس سال بعد 23:21 = ۸۸ روز و ۲۳:۴۳ یا ۸۹٫۹۸۸۱۹۴۴۵
- پایان سال ۲۳:۲۰:۴۵ است.
تا چهار رقم با گرد فقط زمستان ۰٫۲۴۲۲ در میآید.
اگر تحویل سال زمان میانگین تحویلها یعنی بامداد اول فروردین باشد. میانگین پایان بهار و تحویل تابستان ساعت ۰٫۷۴۷۲ بعبارتی ۱۷:۵۶ روز ۳۱ خرداد است. و میانگین آغاز پاییز اول مهر ساعت ۰٫۴۰۰۷ بعبارتی ۰۹:۳۷ و میانگین آغاز زمستان سی آذر ساعت ۰٫۲۵۴۱ بعبارتی ۰۶:۰۶ میباشد.
با این منوال پایان سال اول فروردین سال بعد ساعت ۰٫۲۴۲۲ بعبارتی ۵:۴۹ خواهد بود. تحویل سال اول فروردین تا قبل از ظهر یا بعد ظهر آخر اسفند است. تحویل تابستان ۳۱ خرداد و بندرت ۱ تیر است. تحویل پاییز اول مهر و بندرت سی شهریور است. تحویل زمستان در سی آذر بندرت بیست و نه آذر است.
بررسی جدید
- بهار: ۹۲روز و ۱۷ساعت و ۵۶دقیقه (۹۲٫۷۴۷روز) = اول فروردین ساعت ۰۰:۰۰ بامداد (ساعت ۰) ۲۱مارس
- تابستان: ۹۳روز و ۱۵ساعت و ۴۱دقیقه (۹۳٫۶۵۴روز) = ۳۱ خرداد ساعت ۱۷:۵۶ (۱۷٫۷۴۷) ۲۱ژوئن
- پاییز: ۸۹روز و ۲۰ساعت و ۲۸دقیقه (۸۹٫۸۵۳روز) = اول مهر ساعت ۰۹:۳۷ (۰۹٫۴۰۱) ۲۳سپتامبر
- زمستان: ۸۸روز و ۲۳ساعت و ۴۳دقیقه (۸۸٫۹۸۸روز) = اول دی ساعت ۰۶:۰۵ (۰۶٫۲۵۴) ۲۲دسامبر
- حمل: ۳۰روز ۱۰ساعت ۵۸دقیقه (۳۰٫۴۵۷)- ۱فروردین - ۳۰فروردین -خاتمه ۳۱فروردین = ۳۰٫۴۵۷ روز - ۲۱مارس-۱۹آوریل
- ثور: ۳۰روز ۲۳ساعت ۰۵دقیقه (۳۰٫۹۶۲) - ۳۱فروردین - ۳۰اردیبهشت -خاتمه ۳۱اردیبهشت = ۶۱٫۴۱۹ روز - ۲۰آوریل-۲۰مه
- جوزا: ۳۱روز ۰۷ساعت ۵۲دقیقه (۳۱٫۳۲۸) - ۳۱اردیبهشت - ۳۱خرداد خاتمه ۳۱خرداد = ۹۲٫۷۴۷ روز - ۲۱آوریل-۲۱ژوئن
---
- سرطان: ۳۱روز ۱۰ساعت ۵۴دقیقه (۳۱٫۴۵۴) - ۱تیر - ۳۱تیر -خاتمه ۱مرداد = ۱۲۴٫۲۰۱ روز - ۲۲ژوئن-۲۲ژوئیه
- اسد: ۳۱روز ۰۷ساعت ۰۶دقیقه (۳۱٫۲۹۶) - ۱مرداد - ۳۱مرداد -خاتمه ۱شهریور = ۱۵۵٫۴۹۷ روز - ۲۳ژوئیه-۲۲اوت
- سنبله: ۳۰روز ۲۱ساعت ۴۲دقیقه (۳۰٫۹۰۴) - ۱شهریور - ۳۱شهریور -خاتمه ۱مهر = ۱۸۶٫۴۰۱ روز - ۲۳اوت-۲۲سپتامبر
---
- میزان: ۳۰روز ۰۹ساعت ۲۶دقیقه (۳۰٫۳۹۳) - ۱مهر - ۱آبان -خاتمه ۱آبان = ۲۱۶٫۷۹۴ روز - ۲۳سپتامبر-۲۳اکتبر
- عقرب: ۲۹روز ۲۱ساعت ۳۹دقیقه (۲۹٫۹۰۲) - ۲آبان - ۱آذر -خاتمه ۱آذر = ۲۴۶٫۶۹۶ روز - ۲۴اکتبر-۲۲نوامبر
- قوس: ۲۹روز ۱۳ساعت ۲۳دقیقه (۲۹٫۵۵۸) - ۲آذر - ۳۰آذر -خاتمه ۱دی = ۲۷۶٫۲۵۴ روز - ۲۳نوامبر-۲۱دسامبر
---
- جدی: ۲۹روز ۱۰ساعت ۳۸دقیقه (۲۹٫۴۴۳)- ۱دی - ۳۰دی -خاتمه ۳۰دی = ۳۰۵٫۶۹۷ روز - ۲۲دسامبر-۲۰ژانویه
- دلو: ۲۹روز ۱۴ساعت ۰۸دقیقه (۲۹٫۵۸۹) - ۱بهمن - ۲۹بهمن -خاتمه ۳۰بهمن = ۳۳۵٫۲۸۶ روز - ۲۱ژانویه-۱۸فوریه
- حوت: ۲۹روز ۲۲ساعت ۵۷دقیقه (۲۹٫۹۵۶)- ۳۰بهمن - آخراسفند خاتمه ۱فروردین = ۳۶۵٫۲۴۲ روز - ۱۹فوریه-۲۰مارس
تقویمهای کلیدی و مبدل های تقویم
[ویرایش]- (Calendar Converter تبدیل جامع تقویم)
- http://www.islamicfinder.org/prayerDetail.php?country=iran&city=Bord_Khun&state=22&id=23644&month=&year=&email=&home=2012-8-14&lang=arabic&aversion=&athan= توقیت بردخون در سایت اسلامی یاب
- http://www.islamicfinder.org/ سایت اسلامی یاب (تقویم ام القری/میلادی)
- http://aelaa.net/Fa/TaqwimJahaani.aspx تقویم جامع جهانی
- http://www.ghiasabadi.com/calendar/ تقویم تطبیقی غیاث آبادی
- http://www.time.ir/ ساعت و تقویم رسمی ایران
- تقویم مناسبتها و ساعت: http://tabdil.net/
- http://www.elib.hbi.ir/persian/CLINICAL-EPIDEMIOLOGY/calendar%20converter4.htm تبدیل سه گانه ساده تقویم وزارت بهداشت
- http://www.jamejamshid.com/ صفحه اول سایت تقویمی منوچهر آرین -هزاره بره-
- http://www.jamejamshid.com/ostorlab-astrolabe.htm سایت تقویمی منوچهر آرین -اسطرلاب آنلاین.
- http://www.islamicfinder.org/dateConversion.php تقویم اسلامی یاب. مبدل هجری (مقارنه ای) به میلادی (گریگوری در ادامه ژولی) و برعکس. (نمایش استناد)
- http://www.rajaei.de/index.jsp?d=calendar/calendar&header=thin تقویم خورشیدی-قمری-میلادی چندگانه رجایی. (نمایش استناد)
- http://chelnoor.com/index.php?option=com_content&view=article&id=84:1390-07-25-11-04-06 درباره تقویم شمال ایران
الگوهای تمرینی
[ویرایش]- الگو:تقویم هفته
- پودمان:تقویم هفته
- الگو:تعدیل هفته
- الگو:تقویم هفته/تمرین
- پودمان:تقویم هفته/تمرین
- پودمان:تقویم هفته/تمرین0
- الگو:تقویم ماه
- الگو:فروردین/تمرین
- الگو:مبدل امسال
- الگو:سالگردش تقویم میلادی (ژانویه و فوریه)
- الگو:سالگردش تقویم میلادی (مارس تا دسامبر)
- الگو:کبیسه
- الگو:کبیسه/خورشیدی
- الگو:کبیسه/خورشیدی حسابی/دوره پیشین
- الگو:برج فروردین