درگاه:روانشناسی
درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
روانشناسی (به انگلیسی: Psychology) شیوه مطالعه علمی و دانشگاهی رفتار، ذهن و سازوکارهای مربوط آنها است. روانشناسی در درجه اول به انسان میپردازد و در مراتب بعدی ممکن است به بررسی کنشگرهایی دیگر غیر از انسانها مانند حیوانات یا سیستمهای مصنوعی نیز اقدام کند. روانشناسی نسبت به استفاده از دانش تدوین شدهٔ خود در حوزههای مختلفی از فعالیت، مانند مشکلات زندگی روزمره انسان یا درمان بیماریهای روانی نیز معطوف شدهاست. این رشته شامل طیف وسیعی از زیر شاخهها مانند رشد، شخصیت و زبان میگردد، و به همانگونه از بسیاری از الگووارههای به لحاظ نظری از یکدیگر بسیار متفاوتی مانند رفتارگرایی، روانشناسی تکاملی و روانکاوی بهره میگیرد. روانشناسی خود را از تعدادی از زمینههای پژوهشی دیگر مانند زیستشناسی، جامعهشناسی، انسانشناسی، و فلسفه بیرون کشیدهاست.
کمخوابی یا بیخوابی یکی از اختلالات خواب است که در روانشناسی خواب مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرد. ناتوانی در به خواب رفتن یا ناتوانی در خواب ماندن در مدت طولانی یا خواب عمیق را کم خوابی میگویند. کمخوابی درواقع خود بیماری به حساب نمیآید بلکه جزء علایم بیماری محسوب میشود. کمخوابی معمولاً ناشی از اضطراب و تنش هیجانی است. از دیگر علل کم خوابی، میتوان احساس عدم امنیت، ترس از تنهایی، افسردگی و مصرف کافئین را نام برد. کمخوابی در بین زنان ۱٫۴ برابر مردان رایج است. بنابر آمارهای وزارت بهداشت آمریکا سالانه ۶۴ میلیون نفر از آمریکاییها از کمخوابی رنج میبرند.
کارل گوستاو یونگ (به آلمانی: Carl Gustav Jung) (۱۸۷۵ - ۱۹۶۱) روانپزشک و متفکر سوئیسی که به خاطر فعالیتهایش در روانشناسی و ارائهٔ نظریاتش تحت عنوان روانشناسی تحلیلی معروف است. یونگ را در کنار زیگموند فروید از پایهگذاران دانشِ نوین روانکاوی قلمداد میکنند به تعبیر فریدا فوردهام پژوهشگر آثار یونگ: «هرچه فروید ناگفته گذاشته یونگ تکمیل کردهاست». او اولین کسی بود که در قرن بیستم، کیمیاگری را از لحاظ روانشناسی قابل دسترسی ساخت و نشان داد که چگونه رازهای کیمیاگری شبیه صورتهای مثالی رویا هستند. یونگ زندگی حقیقی را گسترش آگاهی میداند نه جریان زندگی در خود. او میگوید که شخصیتی وحدت یافته به احساس و دریافت زندگی میرسد و انسان صرفاً پدیدهای با حنبههای گوناگون نیست. او «شدن» را همراه با رنج میداند. از نظر یونگ فرصت مناسب برای توسعه شخصیت انسان کافی نیست. او رشد بشر را از منابع درونی میداند و کسب را که درونا فقیر است دارای رشد شخصیتی ناشی از بیرون وجودش میداند. تاریخ روانشناسی به عنوان دانش مطالعهٔ رفتار و ذهن انسان به یونان باستان باز میگردد. شواهدی نیز بر مطالعهٔ این دانش توسط مصریهای باستان وجود دارد. دانش روانشناسی تا سال ۱۸۷۹ بخشی از فلسفه انگاشته میشد تا زمانی که به عنوان دانشی مستقل در آلمان و آمریکا مورد مطالعه قرار گرفت. روانشناسی با دانشهای فلسفه، جامعه شناسی، عصب شناسی، فیزیولوژی و به طور کلی دانشهایی که مربوط به علوم انسانی هستند هم مرز است. جام سفید یا دو چهره سیاه و سفید؟ «بسیاری از مردم آزادی را واقعا نمیخواهند٬ زیرا آزادی با مسئولیت در پیوند است و بیشتر مردم از مسئولیت در هراسند» -زیگموند فروید تمدن و ملالت های آن
گوردن آلپورت • آلبرت بندورا • ریموند کاتل • اریک اریکسون • هانس ایسنک • لئون فستینگر • زیگموند فروید • دونالد هب • کلارک هال • ویلیام جیمز • کارل گوستاو یونگ • جرومی کاگان • کورت لوین • والتر میشل • آبراهام مزلو • ملانی کلاین • دیوید مک کللند • جورج میلر • نیل میلر • یاکوب مورنو • ایوان پاولف • ژان پیاژه • ویلفرد بیون • ویلهلم رایش • کارل راجرز • استانلی شاختر • بیاف اسکینر • هوراکیو اتچه گوین • ادوارد ثورندایک • جان واتسون • آندره گرین • ویلهلم وونت آلبرت بندورا |