جلبک سبز
| جلبک سبز | |
|---|---|
| |
| رده‌بندی علمی | |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | باستان‌گیاهیان |
| فرمانرو: | گیاهان |
| گروه‌های تشکیل دهنده | |
جُلبَک سبز (انگلیسی: Green algae) گروهی بزرگ و غیررسمی از جلبک‌هایی هستند که شامل جلبک‌های سبزتبار (Chlorophyte) و سنگ‌خزه‌تبار (Charophyte) می‌شود که امروزه در شاخه‌های جداگانه‌ای قرار داده شده‌اند.
باور دانشمندان بر این است که گیاهان خشکی یا رویان‌داران (embryophytes) از سنگ‌خزه‌تباران منشأ گرفته‌اند. از آنجا که رویان‌داران جلبک نیستند و بنا بر این بیرون از این گروه قرار دارند، جلبک‌های سبز یک گروه نافراگیر (paraphyletic) به‌شمار می‌آید. البته کلادی که هم جلبک‌های سبز و هم رویان‌داران را شامل می‌شود یک گروه فراگیر (monophyletic) است. به این کلاد، سبزگیاهان (Viridiplantae) می‌گویند.
جلبک‌های سبز مانند سایر گیاهان پیشرفته از ساختمان سلولی پیچیده‌ای ساخته شده‌اند که در بین تمامی انواع جلبک‌ها، گروه جلبک‌های سبز به علت داشتن برخی از ویژگی‌ها شبیه به گیاهان سبز هستند. یکی از این ویژگی‌ها، ذخیره کردن نشاسته در آن‌ها است، به گونه ای که مواد باقی مانده هیدرات کربن به صورت نشاسته در بافت‌های جلبک ذخیره می‌شوند و چون نشاسته ترکیبی است که فقط در گیاهان سبز وجود دارد بنابر همین امر یکی از ویژگی‌های گیاهان در جلبک‌ها قابل مشاهده است.
همچنین غشاء هسته در جلبک‌های سبز همانند غشاء هسته در سلول‌های گیاهی دارای دو دیواره و یک منفذ است و در نهایت این مواد دی‌ان‌ای که به هنگام تقسیم به شکل رشته‌های کوچک و مشخص کروموزومی ظاهر می‌شوند در یک یا دو هسته سلولی وجود دارند. برخی از جلبک‌ها دارای اندامی به نام تاژک هستند که برای حرکت کردن از آن استفاده می‌کنند. جلبک‌های سبز آبی نیز دارای یک یا دو تاژک هستند. یکی از این نمونه جلبک‌ها، «کلامیدوموناس» است که تقریباً در همه جا پراکندگی دارد. کلامیدوموناس در تمامی زیستگاه‌های آبی و خشکی و گاهی در گرد و غبار نیز مشاهده می‌شوند. این جلبک‌ها به راحتی قابل کشت و تکثیر هستند.
از این نمونه جلبک‌ها در موارد آزمایشگاهی، پژوهش‌های ژنتیکی، زیست‌شیمیایی، فتوسنتزی و غیره استفاده می‌کنند. جلبک کلامیدوموناس از طریق غیر جنسی (انجام تقسیمات میتوزی) تکثیر می‌شود و علاوه بر این از روش جنسی نیز که با تغییر دو سلول و تبدیل آن‌ها به گامت‌های نر و ماده صورت می‌گیرد، تکثیر می‌شود.
گروه دیگری از جلبک‌های سبز وجود دارند که به «جلبک‌های سبز ریسه‌ای» معروف هستند و از جمله جلبک‌های پرسلولی به‌شمار می‌روند. از نظر بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران، جلبک‌های ریسه‌ای از تک‌سلولی‌ها یا کلنی‌های تکامل یافته هستند.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Green algae». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۵.
- بوستانی، مهرنوش: با جلبک و انواع آن آشنا شویم!. در روزنامه اطلاعات. یکشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۷.