Zigorren haur
Zigorren haur bat beste baten ordez astindu edo zigortutako haur bat da. Europa Modernoaren hasierako nobleziaren praktika honen adibide historikoak badaude. Azoteen haurra noble baten ondoan hezia zen, eta honek gorputz-zigorra jasotzen zuen noblearen ordez.[1]
Zergatia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Izan ere, printze edo errege haurra ezin zen zigortu, bere estatusak tutorearena gainditzen zuelako edo haur noblearen aitak tutoreari zigortzea debekatu ziolako. Uste zen lagun bat bere irainagatik zigortuta ikusteak ume nobleari iraina ez errepikatzeko arrazoiak emango zizkiola.
Fenomeno hau ez zen nobleetara mugatzen; gizarte esklabistetan, Txina inperiala eta AEB bezalako gizarte esklabistetan zigorren haurren adibideak ezagutu dira XIX. mendean. Gaur egun, Mauritanian horrelako kasuak dokumentatu dira.
"Whipping boy"
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaur egungo ingelesez, "whipping boy" (Zigorren umea) metafora bat da, eta kopla-burukoren antzeko esanahia izan dezake. Taldeko jazarpenaren biktima edo besteen errua ordaindu ohi duen norbait ere izan daiteke.[2][3]
Eztabaida
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Polemikoa da erakunde gisa zigorren haurra existitu izana, eta litekeena da noizbehinka zigortzeko metodo bat izatea. Adibidez, Eduardo VI.a Ingalaterrako erregeak bazuen lagun bat, noizean behin eskarmentatua zena haren ordez, baina horrek ez zuen libratzen zigortua izatetik.
Aro Garaikidea iristearekin batera, metodoaren pertzepzioa arrarotzat jotzen zen, Jacques-Antoine Dulaurek 1825ean zioen bezala, metodoa "arrotz", "barbaro" eta "bidegabe" gisa kalifikatzen baitzuen.[4]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ https://llavesdelcielo.org/el-nino-de-los-azotes/
- ↑ https://dictionary.cambridge.org/es/diccionario/ingles/whipping-boy
- ↑ https://www.dictionary.com/browse/whipping-boy
- ↑ Dulaure, Jacques-Antoine (1825). «Paris sous Louis XV». Histoire civile, physique et morale de Paris. 7.liburuki (3. edizio). Baudouin Frères. 395-396. or., fn (1 [1]
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz):Muy Interesante aldizkariaren erreportaia.