Zeitgeist

Zeitgeist (ˈt͡saɪ̯tˌgaɪ̯st ahoskatua) «denboraren espiritua», «unean uneko espiritua» edo «garaiko espiritua» itzul daitekeen alemanezko hitza da.^[1] Aro jakin bateko klimari, giroari edo giro intelektual eta kulturalari egiten dio erreferentzia.^[2]

Termino horrek ondorengo belaunaldi batean edo gehiagotan hedatzen diren pertsonen ezaugarri bereizgarriei egiten die erreferentzia, eta haien ikuspegi orokorra, adin-desberdintasunak eta ingurune sozioekonomikoa gorabehera, progresio soziokulturalaren aldi jakin horretarako gailentzen da. Zeitgeist kultura-giro nagusi baten esperientzia da, pertsona baten edo mundu osoaren progresio dialektikoan aro bat definitzen duena, bereziki hegeliar pentsamenduan.

Zeitgeist kontzeptua Hegelen historiaren filosofiarekin lotuta dago.^[3][4] 1769an, Christian Adolph Klotz filologoak idatzitako Genius Seculi lanaren kritika bat idatzi zuen, eta alemanez Zeitgeist hitza erabili zuen Genius Seculi-ren itzulpen gisa (latinez: genius - "espiritu zaindaria" eta "mendeko" saeculi)..^[5] Alemaniar erromantikoek, iragana bere esentziara murrizteko tentazioa izan ohi zutenek, Zeitgeist pertsonaia historiko gisa tratatu zuten, eskubide propioz, tresna kontzeptual gisa erabili beharrean.

Horrela norbanako baten egoera eta nazio baten espiritua alderatzen dituzte. Bere eratze-prozesuan, gizabanakoak hainbat aldaketa jasaten ditu bere nortasuna galdu gabe. Munduko historiaren zati bat bezala, nazio batek — bere Volksgeistean adierazitako joera bat erakutsiz — munduko historiaren prozesu osoan du bere rola. Baina munduko historiari dagokion zatiarekin laguntzen dionean, jada ez du zereginik munduko historiaren prozesuan. Erabateko prozesuan murgiltzeak nazioen berpizkunde kulturala saihesten du, beren sormena agortu dutelako gidatzen dituen espirituaren hazkunde historikoan.^[6]

Artikulu hau soziologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.