Xahr-e Qumis

Xahr-e Qumis
Kokapena
Estatu burujabe	Iran
Probintzia	Semnan
Koordenatuak	35°57′42″N 54°02′15″E / 35.9617°N 54.0375°E / 35.9617; 54.0375

Qumis (persieraz: قومس‎; pehlevieraz: 𐭪𐭥𐭬𐭩𐭮‎, Kōmis), Hekatompilos (antzinako grezieraz: Ἑκατόμπυλος; persieraz: صددروازه‎, Saddarvazeh) ere deitua, antzinako hiri bat zen, k.a. 200. urtean Partiar Inperioko hiriburua izan zena. Grezierazko Hekatompilos toponimoak "ehun ate" esan nahi du, eta persierazko terminoak esanahi bera du. Titulua ohiko lau ateak baino gehiago zituzten hirietarako erabiltzen zuten. Hobeto uler daiteke "ateanitzeko" bezala. Aditu gehienek egungo Xahr-e Qumisen kokatzen dute antzinako hiria, mendebaldeko Khorasango Qumis eskualdean.^[1]

Alexandro Handiak bertan pasa zuen K.a. 330. urteko udan, eta Seleukotar Inperioaren parte bihurtu zen hil ondoren. Parni leinuak k.a. 237 inguruan hartu zuen hiria, eta Partiar Inperiooko lehen hiriburuetako bat bihurtu zuen. Zenbait idazle klasikok, Estrabon, Plinio eta Ptolomeo barne, partiar errege hiria bezala aipatzen zuten, nahiz eta partiarrek, garai ezberdinetan, hainbat hiri "hiriburu" bezala erabili zituztela zirudien.

Qumis 856an gertatutako lurrikara batek suntsitu zuen, eta ziurrenik ondoren bertan behera utzi zuten. Antzinako hiri honen kokalekuak, gaur egun, Xahr-e Qumis (persieraz: شهر قومس‎) du izena, Semnan eta Damghan artean, Semnan probintzian.

• De Quincey, Thomas (1821). Confessions of an English Opium-Eater. Penguin Books. 1979.
• Frye, Richard N. (1962). The Heritage of Persia. Toronto. Mentor Books. 1966.
• Goodarzi, P., Dehpahlavan, M., Sołtysiak, A. (2018). "Human remains from Shahr-i Qumis, Iran, 1967-1978", Bioarchaeology of the Near East 12:89-94.
• Hansman, J. (1968). "The Problems of Qūmis". Journal of the Royal Asiatic Society (1968), pp. 111–139.
• Hansman, John and Stronach, David (1974). "Excavations at Shahr-i Qūmis, 1971". Journal of the Royal Asiatic Society (1974), pp. 8–22.
• Hirth, Friedrich (1875). China and the Roman Orient. Shanghai and Hong Kong. Unchanged reprint. Chicago, Ares Publishers, 1975.
• Tarn, William Woodthorpe (1984). The Greeks in Bactria and India. First published in 1938; 2nd Updated Edition, 1951. 3rd Edition, updated with a Preface and a new bibliography by Frank Lee Holt. Ares Publishers, Inc., Chicago. 1984.