XVI. mendea
Itxura
XVI. mendea 1501. urtetik 1600. urtera bitarteko aldia da (bi urte horiek barne).
Mendeak: | |
XV.a - XVI.a - XVII.a | |
Hamarkadak: | |
1500koa 1510koa 1520koa 1530koa 1540koa1550koa 1560koa 1570koa 1580koa 1590koa | |
Kategoriak: | |
Jaiotakoak - Hildakoak |
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Amerikarako bidaiekin hainbat animalia, landare eta gaixotasun trukatzen dira Europarekin.
- Iruteko makina asmatzen da.
- √ sinboloa asmatzen da.
- Kopernikok planetek Eguzkiaren inguruan biraka dabiltzala esaten du.
- Herri katolikoetan Egutegi gregoriotarra onartzen da.
- Juan Ponce de Leon eta Vasco Nuñez de Balboak Ozeano Pazifikoa ikusten dute ekialdetik..
- Juan Sebastian Elkano eta Fernando Magallanesek munduari bira ematen diote.
- Francisco de Orellanak Amazonas ibaia nabigatzen du.
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Espainiak Amerika gehiena beretzat hartzen du.
- Espainia eta Portugalgo batasun dinastikoa eta historiako inperiorik handienetariko baten sorrera.
- Polonia eta Lituaniako Errepublika Federal Aristokratikoa sortzen da.
- Hainbat gaixotasun Europearrek milaka Amerikar hiltzen dituzte.
- 1592-98: Koreak eta Txinak Japoniarren bi eraso gainditzen dituzte.
- Makao sortzen du Portugalek Txinan.
Kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pertsona nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Miguel de Cervantes, On Kixote Mantxako liburuaren idazlea.
- Michelangelo Buonarroti, italiar margolari eta eskultorea.
- William Shakespeare, idazlea.
- Juan de Rojas y Sarmiento
- Gerhard Mercator, geografoa
- Elisabet I.a Ingalaterrakoa
- Francis Drake
- Ahmad ibn Ibrihim al-Ghazi, somaliar imam eta jenerala.
- Karlos I.a Espainiakoa eta V.a Alemaniakoa.
- Sigismundo III.a Poloniakoa eta I.a Suediakoa.
- Hernan Cortes konkistatzailea.
- Henrike III.a Nafarroakoa eta IV.a Frantziakoa.
- Moctezuma II.a azteka erregea
- Atahualpa
- Nostradamus, frantziar astrologoa.
- Francisco Pizarro konkistatzailea
- Martin Luther alemaniar erreformatzaile erlijiosoa.
- Nikolas Koperniko astronomoa.
- Galileo Galilei astronomoa
- Fernando Magallanes nabigatzailea.
- Juan Sebastian Elkano euskal herritar nabigatzailea.
- Joan Kalbin, erreformatzaile erlijiosoa.
- Henrike VIII.a Ingalaterrakoa.
- Ignazio Loiolakoa, Jesusen Konpainiaren sortzailea.