Justo Arosemena Quesada
Justo Arosemena Quesada | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotzako izen-deiturak | Justo Arosemena Quesada | ||
Jaiotza | Panama Hiria, 1817ko abuztuaren 9a | ||
Herrialdea | Panama | ||
Heriotza | Bogota, 1896ko otsailaren 23a (78 urte) | ||
Familia | |||
Familia | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | St. Bartholomew Major College (en) | ||
Hizkuntzak | gaztelania ingelesa | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | idazlea, estatu-politikaria, politikaria, diplomazialaria, ekonomialaria eta abokatua |
Justo Arosemena Quesada (Panama, Granada Berriko Erregeorderria, 1817ko abuztuaren 9a - Colón, Kolonbia, 1896ko otsailaren 23a ) Kolonbiako jurista, estatu-politikaria, idazlea, politikaria, irakaslea, hizlaria, ekonomialaria, kodetzailea, erreformista, historialaria eta diplomazialaria izan zen. Autore batzuek esaten dute Arosemena "XIX. mendeko panamar garrantzitsuena" dela. Panamako autonomia politikoaren alde borrokatzen eman zuen bizitza, eta horretarako "panamarren artean ospetsuena eta panamako nazionalitatearen aitatzat" hartzen da. [1] [2]
Arosemenak guztiz ezagutzen zuen Panamako istmoaren posizio estrategikoa. XIX. mendearen erdialdean, Amerikarekiko expansionismo estatubatuarra nabaria zen; eta bestetik Erdialdeko Amerikan eragin ingeles oldarkorra. Panorama horri erantzunez, antolakuntza politikoaren eredu bat asmatu zuen, eta proposatu zuen Panama erabat independentea, burujabea eta hansarra izan zedin Britainia Handiaren, Frantziaren, Ameriketako Estatu Batuen eta Sardiniaren babespean, estatuak bermatzaile zirela esan zuen itun baten bidez, istmoaren bidez munduko nazio guztien merkataritza askearena. Ideia hori 1857an Granada Berriko Kongresuan aurkeztu zuen lege-proiektu batean planteatu zen, ez zuen aurrera egin eta gogor kritikatu zuten hura proposatzea. [3]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Justo Arosemenaren biografia - Panamako Kanaleko Agintaritza
- Panamako Literatura - Justo Arosemena
- Justo Arosemenaren biografia 2020ko abenduaren 8an artxibatua
- Justo Arosemena - Biografia eta Bizitzak
- Biography in Appletons' Cyclopædia of American Biography, James Grant Wilson, John Fiske eta Stanley L. Klosek zuzendua. Sei liburuki, New York: D. Appleton and Company, 1887-1889
- - Justo Arosemena Justo Arosemena doktorearen jaiotzaren (1817-2017) 200. urteurrena ospatzeko Panamako Gobernuaren webgunea.