Jupiter Estatorren tenplua

Jupiter Estatorren tenplua
Kokapena
Koordenatuak	41°53′N 12°29′E / 41.89°N 12.49°E
Izena	Jupiter

Jupiter Estatorren tenplua, Erromatar Foroaren barnean zegoen Antzinako Erromako tenplu bat zen.

Tenplua, elezaharraren arabera, lehenik Romulok sortu zuen^[1], Foroaren barnean sabinarren aurka gertatutako gudu baten ondoren^[2]. Gudu honetan zehar, erromatarrak, Via Sakran muinoan gora erretiratzera behartuak izan ziren, baina, Mugoniako Atean, Romulok, Jupiter deitu zuen, tenplu bat eskainiz, honek, Sabinotarren aurrerapena geldiarazten bazuen, hala gertatu zen bezala, Erromatarrek, berriz elkartu eta, azkenik, Sabinoak garaitzeko aukera izan zutelarik. Toki honen gainean, Romulok tenplua sortu zuen, ziuraski, Atearen kanpoaldean. Santutegi hau ez litzateke tenplu bat izango (aedes), baizik eta hesi batez edo harresitxo baxu batez inguratutako aldare baten antz handiagoa izango luke.

Ondorengo eraikuntza

294an K. a. K. a. 38an, Marko Atilio Regulok, antzeko boto bat egin zuen antzeko egoera batean, erromatarrak, Samnitarren aurkako gudu bat galtzen ari zirenean, baina, mirariz, egoera erabat aldatu zen, eta etsaia garaitu zuten. Ondoren, tenplu (aedes) bat eraiki zuen aldare zaharra zegoen tokian.

Katilina

Tenplu honetan izan zen, K. a. 63ko azaroaren 8an. K. a. 49an, senatua, Marco Tulio Zizeron kontsulari, Katilinaren aurkako lehen hitzaldi ospetsua ematen entzutera bildu zen.

Kokapena

Mugonia Atearen kokapena ezagutzen ez denez, tenpluarena ere ez da erabat identifikatzen. Iturri idatziek argibide batzuk ematen dituzte, Atearen kanpoaldean, Via Sakraren punturik altuenean edo Palatinoko muinoan, Romuloko Erromaren kokagunean.

Adostasun handia dago Titoren arkuaren ondoan, Palatinoko muinoaren iparraldeko hegalean. 1827an Erdi Aroko dorre bat eraitsi zutenean, antzinako eraikin baten hondakinak agertu ziren, sarritan tenplu honen zimendu bezala identifikatuak^[3].

Filippo Coarelli arkeologo italiarrak forotik gertuago kokatzen du, Antoninoren tenplua eta Faustinaren artean eta Maxentzioren basilikaren artean, non Romuloren tenplua deritzona eraikitzen den. Bere argudioak Majentzio Basilika eraiki aurreko Bide Sakratuaren ibilbidean, hiriko eskualde administratiboetako muga ezagunetan eta eskualde bakoitzeko monumentuen zerrendetan oinarritzen dira. Beraz, Titoren Arkutik gertu kokatzeak ez luke lekurik izango, eskualde administratibo desegoki batean egongo bailitzateke, antzinako idazleen zerrendetako gainerako eraikinekin bat ez etortzeaz gain, eta, hala ere, Romuloren tenplua bide sakratuan deritzona egokituko litzateke.

Erreferentziak

↑ Annali. XV, 41.1. or..
↑ Vita di Romolo. 18, 7-9 or..
↑ ^ Si veda ad esempio Rodolfo Lanciani, The Ruins and Excavations of Ancient Rome, Londra, 1898, p.200; A. Ziolkowsy, «The Sacra Via and the temple of Iuppiter Stator», Op. Rom. 17, 1989, 225-239 è una panoramica degli studi sulla questione.

Kanpo estekak

Datuak: Q2579576

[1] Annali. XV, 41.1. or..

[2] Vita di Romolo. 18, 7-9 or..

[3] Si veda ad esempio Rodolfo Lanciani, The Ruins and Excavations of Ancient Rome, Londra, 1898, p.200; A. Ziolkowsy, «The Sacra Via and the temple of Iuppiter Stator», Op. Rom. 17, 1989, 225-239 è una panoramica degli studi sulla questione.

[1]

[2]

[3]