Gudu

Gudua edo gudaldia —zenbaitetan bataila deitua—^{[oh 1]} bi armadaren arteko borroka da.^[1] Guduak, gehienetan, gerra edo kanpaina militar baten barne gertatzen dira, eta lekuz, denboraz eta ekintzez zehaztua da. Gudua izateko, borroka gogorra izan behar da; bestela, "ekintza", "borrokatxo" edo "eraso" izenak erabiltzen dituzte.^[2]

Gudu baten garapenean eta emaitzan, faktore ugari daude jokoan. Hona hemen nagusiak:^[3]

• Morala
• Armamentua
• Diziplina
• Lurrazala
• Buruzagiak
• Estrategia

Lekua garrantzitsua da guduaren bilakaeran, horrela badaude lur, itsas eta airezko guduak.

Gainera, badaude mota askotako guduak:

• Topaketa-gudua, alde biak gudu-zelaian eraso edo defentsa prestatu gabe sartzen direnean.
• Higadura-gudua non galtzaileak garaileak baino erori gehiago dituen.
• Aurrerapauso-gudua, non helburua irabaztea baino etsaiaren defentsak hondoratzea den.
• Inguratze-gudua, etsaia inguratzea helburua denean.
• Suntsidura-gudua non galtzailea gudu-zelaian akabatua den.
• Gudu erabakigarria, gerra osoko emaitza erabakitzen duena.

Guduei, normalean, gudu-zelaiaren ezaugarri geografiko batetik datorkie izena, hiri, baso edo ibaia izanda. Batzuetan datak ere erabiliak izan dira.

1. ↑ Euskaltzaindiak gudu hobetsi du euskara baturako. Ikus «bataila» sarrera, Hiztegi Batuan.

• Gerra