Zumalakarregi Museoa

Zumalakarregi Museoa
Iriarte Erdikoa baserria, museoaren egoitza Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Gipuzkoa
Udalerria	Ormaiztegi
Arkitektura
Deskribapena
Irekitze data	1989ko maiatzaren 1a (35 urte)
Webgunea	http://www.zumalakarregimuseoa.net/

Zumalakarregi Museoa Euskal Herriaren historia Antzinako Erregimenetik liberalismorako aldian, Hirugarren Karlistadara arte, azaldu eta horren inguruko bilduma egiten duen museo bat da, Ormaiztegin (Gipuzkoa) kokatua. Gipuzkoako Foru Aldundiaren zerbitzu publikoa da, eta bereziki Tomas Zumalakarregiren eta Migel Antonio Zumalakarregiren bizitzak azaltzen ditu. Hain zuzen, Iriarte Erdikoa izeneko XVII. mendeko baserrian du egoitza, non Zumalakarregi familia bizi izan zen. Zumalakarregi familiaren eta garaiko objektuez gainera, museoko funtsetan badira ikertzaileen esku jartzen diren agiri garrantzitsuak ere.

Museoaren bildumak Lehen Karlistaldiaren eduki adierazgarriek osatzen dituzte: badira Zumalakarregi eta bere familiaren objektu pertsonal eta militarrak, garaiko armak eta uniformeak, prefilatelia eta numismatika gaiak, eskutitz sailak, txostenak, proklamak, pasaporteak, grabatu, akuarela, olio eta beste irudi gai ugari, XVIII, XIX eta XX. mendeko prentsa, eta idazlan biografiko, zientifiko eta orokorrak, plano, mapa eta atlasak. Gaiari buruzko garaiko eta egungo liburuz hornitutako liburutegia ere badago.

4.000 bat agiriz (gutunak, eskuizkribuak...) osatua dago museoko agiri-bilduma, horietako asko online kontsultagarriak. Besteak beste, agiri-multzo hauek biltzen dira:

Erakusketak Euskal Herriko gizarteak XIX. mendean izandako bilakabidea azaltzen du; eta, bereziki, Euskal Herrian gertatutako karlistaldien jatorri, gako eta ondorioak. Garaiko egoeran zehar egindako ibilbide batetik abiatuta, Zumalakarregi familiari buruzko xehetasunak ematen ditu; eta, ondoren, Lehenengo Karlistaldiaren aurrekariak, Euskal Herriko foruak eta gerraren gakoak azaltzen ditu. Karlista eta liberalen atzerriko laguntzari buruzko azalpenak ere ematen ditu, gerrak azkenean ekarri zuen nekearekin batera. Bigarren Karlistaldira bitarteko gerra arteko garaia ere irudikatzen du. Ibilbidearen bukaeran, karlisten estatuak, propaganda, azken borrokak eta karlisten porrota ageri dira.

Erakusketa multimedia baliabideekin, lantegi elkarreragileekin, bestelako lantegiekin eta ibilbide didaktikoekin osatzen da. Garaiko beste gai batzuk ere lantzen dira, hala nola trenbidearen historia eta industria iraultza.

• Loreak asmatzen: Naturalistas europeos en el País Vasco. Petit de Meurville – Pietro Bubani, 2009.
• SAN LUISEN EHUN MILA SEMEAK, 2013
• Hélène & Blanche FEILLET: emakume margolari aitzindariak XIX. mendeko Euskal Herrian 2015
• Made in Ormaiztegi: garapen industrialaren eredu bat, 2015 (Industria paisaia web orria)
• "TXAPELA... Noiztik?", 2018
• "Leopoldina Rosa: gaur egungo historio bat", 2020

2005. urteraino Azterketa Historikoak aldizkaria plazaratu zuen. Guztira zazpi zenbaki izan ziren.

• Zumalakarregiren hileta-etxea, Zegama
• Zumalakarregiren Atea, Iruñea

• Zumalakarregi Museoaren webgunea