Litia karbonato

Plata kemia strukturo de la
Litia karbonato

Tridimensia kemia strukturo de la Litia karbonato

Alternativa(j) nomo(j)

Karbonato de litio
Dulitia karbonato

Li_CO₃

15,x

Fizikaj proprecoj

Aspekto

blanka pulvo sen odoro

73,89^-1

2,11g/cm⁻³

723 °C

1310 °C

n_{761}^{20}

1,428

Ekflama temperaturo

x °C

Solvebleco

Akvo:8,15 x 10^-4 g/L

Mortiga dozo (LD50)

525 mg/kg (buŝe)

GHS etikedigo de kemiaĵoj

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝa substanco

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H302, H315, H318, H319, H335, H360, H372

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P201, P202, P260, P261, P264, P270, P271, P280, P281, P301+312, P302+352, P304+340, P305+351+338, P308+313, P310, P312, P314, P321, P330, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Litia karbonato estas salo farita el karbonata acido kaj litio. Litia karbonato formiĝas per neŭtraiga procezo de karbonata acido (kiu estas malforta acido), kaj litia hidroksido (kiu estas fortabazo). Litia karbonato estas blanka senodora solidaĵo vaste uzata en la procezado de metalaj oksidoj , samkiel kiel drogo por la traktado de humoraj malordoj.

Por la kuracado de dupolusa malordo, ĝi estas en la Listo de Esencaj Medikamentoj de la Monda Organizo pri Sano, kiel la plej grava medikamento uzata por tiu malordo. La ĉefa uzo de litiokarbonato (kaj litiohidroksido) estas kiel antaŭaĵo al litiokunmetaĵoj uzataj en litio-jonaj baterioj. En praktiko du komponaĵoj de la baterio estas faritaj kun litio-komponaĵoj: la katodo kaj la elektrolito. La elektrolito estas solvaĵo de litia heksafluorofosfato, dum la katodo uzas unu el pluraj litiaj strukturoj, la plej popularaj el kiuj estas la litia "kobalta oksido" kaj "litia fera fosfato". Litia karbonato povas esti konvertita en litian hidroksidon antaŭ konvertiĝo al la kunmetaĵoj supraj.

Iom da historio

En 1843, litia karbonato estis utiligita kiel nova solvanto por ŝtonoj en la veziko. En 1859, kelkaj kuracistoj rekomendis terapion kun litiaj saloj por amaso da kelkaj malsanoj, inkluzive de podagro, urinkalkuloj, reŭmatismo, manio, depresio, kaj kapdoloro. En 1948, la aŭstrala psikiatro John Cade (1912-1980) malkovris la kontraŭ-maniajn efikojn de la litiojonoj. Ĉi tiu malkovro igis lition, specife litian karbonaton, esti uzata por traktado de manio asociita kun maniodepresiva malordo.

Litia karbonato estas uzata kiel psikiatra medikamento por trakti manion, la altan fazon de la maniodepresiva malordo. Litiaj jonoj malhelpas jonajn transportprocezojn kiuj retransmisias kaj plifortigas mesaĝojn transportitajn al la ĉeloj de la cerbo. La manio rilatas al neregulaj pliiĝoj en la agado de la proteinkinazo C (PKC) ene de la cerbo.

Litia karbonato kaj la natria valproato, alia drogo tradicie uzata por trakti la malordon, agas en la cerbo malhelpante la agadon de la proteinkinazon kaj helpas produkti aliajn kunmetaĵojn kiuj ankaŭ malhelpas la PKC. La proprecoj humorkontralaj de la litia karbonato ne estas plene komprenitaj. Male al natria karbonato, kiu formas almenaŭ tri hidratojn, litia karbonato ekzistas nur en la anhidra formo.

Ĝia solvebleco en akvo estas malalta rilate al aliaj litiosaloj. Litia karbonato ankaŭ povas esti purigita ekspluatante ĝian malpliigitan solveblecon en varma akvo. Ĝiaj alkalaj trajtoj estas favoraj al ŝanĝo de la stato de metaloksidaj koloraĵoj en glazuro precipe ruĝa feroksido (Fe 2O3). Cementoj fiksiĝas pli rapide kiam ili estas preparitaj kun litia karbonato, kaj ĝi estas utila por kahelaj gluaĵoj. Se aldonite al aluminiotrifluorido, ĝi formas Litia fluoridon kiu donas superan elektroliton por la procezigo de la aluminio.