Ifa-oraklo
| 16 plej gravaj Ifa-vortoj (Odu) | ||||
| Nomo | 1 | 2 | 3 | 4 |
| Ogbe | I | I | I | I |
| Oyẹku | II | II | II | II |
| Iwori | II | I | I | II |
| Odi | I | II | II | I |
| Ọbara | I | II | II | II |
| Ọkanran | II | II | II | I |
| Irosun | I | I | II | II |
| Iwọnrin | II | II | I | I |
| Ogunda | I | I | I | II |
| Ọsa | II | I | I | I |
| Irẹtẹ | I | I | II | I |
| Otura | I | II | I | I |
| Oturupọn | II | II | I | II |
| Ika | II | I | II | II |
| Ọsẹ | I | II | I | II |
| Ofun | II | I | II | I |
|
16 plej gravaj ifa-vortoj laŭ Yeveh Voduo | ||||
| Nomo | 1 | 2 | 3 | 4 |
| Gbe-Meji | I | I | I | I |
| Yeku-Meji | II | II | II | II |
| Woli-Meji | II | I | I | II |
| Di-Meji | I | II | II | I |
| Abla-Meji | I | II | II | II |
| Akla-Meji | II | II | II | I |
| Loso-Meji | I | I | II | II |
| Wele-Meji | II | II | I | I |
| Guda-Meji | I | I | I | II |
| Sa-Meji | II | I | I | I |
| Lete-Meji | I | I | II | I |
| Tula-Meji | I | II | I | I |
| Turukpe-Meji | II | II | I | II |
| ka-Maji | II | I | II | II |
| Ce-Meji | I | II | I | II |
| Fu-Meji | II | I | II | I |
La Ifa-orakolo estas sistemo por predikti la estontecon kaj uzas vastan sistemon de tekstoj por ĉi tio. La vorto Ifa rilatas al mistika figuro Ifa aŭ Orunmila, kiu estas la joruba dio (Orisha) de saĝo kaj intelekta evoluo.
Ifa ankaŭ estas praktikata de;
- partianoj de la Santerio (afrika religio en Kubo )
- partianoj de la Kandombleo (Afrika religio en Brazilo )
- sekvantoj de Voduo
- homoj en Ameriko kaj Karibio sub la nomo Orisa Ifa.
Male al aliaj orakolaj sistemoj, kiuj uzas mediumon por elvoki spiritojn, la Ifa-pastro (babalawo), uzas sistemon de signoj, kiujn li ĵetas sur teleron kaj poste interpretas.
La kolekto de literaturaj Ifa-tekstoj, nomata Odu, konsistas el 256 partoj, subdividitaj en versojn (nomitajn ese).
La ese-versoj, kiuj estas konsiderataj la plej grava parto de la Ifa oraklo, estas kantataj de la pastro en poezia lingvo. La ese-tekstoj pritraktas la jorubajn historion, lingvon, religion, universan vizion kaj nuntempajn sociajn temojn. La scio pri Ifa estas konservata en la joruba komunumo kaj transdonata de Ifa-pastroj. Ifa estis ĉiam pli diskriminata sub la influo de koloniismo. Ifa-pastroj estas maljunaj kaj la junularo malmulte interesiĝas pri orakloj. La postvivo de la 'ese'-korpuso estas minacata.
Nemateria kultura heredaĵo (Unesko)
[redakti | redakti fonton]En 2005, Unekso aldonis la riton de la Ifa-orakolo al la listo de "majstroverkoj de la parola kaj nemateria heredaĵo de la homaro".