Iniesta

Por hispana futbalisto, vidu la paĝon Andrés Iniesta.

Iniesta
municipo en Hispanio vd
Blazono
Administrado
Lando	Hispanio
Regiono	Kastilio-Manĉo
Provinco	Kvenko
Poŝtkodo	16235
En TTT	Oficiala retejo [+]
Politiko
Urbestro	Teodomiro Risueño Pérez (PP)
Demografio
Loĝantaro	4 557  (2013)
Loĝdenso	19,62 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	39° 27′ N, 1° 45′ U (mapo)39.444555-1.7487477Koordinatoj: 39° 27′ N, 1° 45′ U (mapo) [+]
Alto	969 m [+]
Areo	232,30 km² (23 230 ha)
Horzono	UTC+01:00 [+]
DEC Situo de Iniesta
DEC Situo de Iniesta
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Iniesta [+]
v • d • r

Iniesta [injEsta] estas municipo de Hispanio, en la Provinco Kvenko, regiono de Kastilio-Manĉo.

La loĝanto nomiĝas iniestense. La censita loĝantaro en 2013 estis de 4557 loĝantoj kaj la denseco estas de 19,62 loĝ/km².

Iniesta estas situanta en la orienta parto de Kastilio-Manĉo en la komarko aŭ distrikto Kvenka Manĉeto en la sudorienta parto de la Provinco Kvenko, je altitudo de 868 m; je 105 km el Kvenko, provinca ĉefurbo, kaj pli proksime, nome je 56,7 km el Albacete. La areo de ties teritorio estas de 232.30 km², nome unu el plej grandaj en la provinco. La geografiaj koordinatoj estas 39°26′40″N 1°44′56″O.

Limas norde kun la municipoj Castillejo de Iniesta kaj Graja de Iniesta, oriente kun Villalpardo, Villarta kaj El Herrumblar, ĉiuj en la provinco Kvenko, sude kun Villamalea (provinco Albaceto) kaj Ledaña kaj okcidente kun Villanueva de la Jara kaj El Peral, ĉiuj en la provinco Kvenko.

Oni trovis restojn el Bronzepoko kaj de tempo de iberoj en la sama urba kerno. Ankaŭ de romianoj. En epoko de araboj estis lima urbo kun ekonomia gravo pro kultivo de safrano, ŝafa brutobredado kaj industrio de tapiŝoj.

Tiu lima situacio kun Alarcón devigis ĝin posedi kastelo, kiu estos duonmalkonstruita en tempo de la Katolikaj Gereĝoj kiel puno pro malhelpo. Alfonso la 8-a konkeris ĝin en 1186 kaj donis serion de privilegioj. Sed ĉefe Alfonso la 10-a donos al ĝi la saman foruon kiel al Kvenko, kaj aliaj reĝoj kaj senjoroj ampleksigos ties privilegiojn, kiaj Alfonso de Aragono, Johano la 1-a, Henriko la 3-a, kaj la Katolikaj Gereĝoj.

Karlo la 1-a, en la 16a jarcento, donis kiel doto al sia edzino Izabela de Portugalio la vilaĝon de Iniesta. La insurekcio de la Kastiliaj Komunumoj venigis ĝis Iniesta la faman episkopon Acuña cele rekruti luktantojn kontraŭ la reĝo. Dum la reĝado de Filipo la 2-a, laŭ ties Relaciones Topográficas, Iniesta estis konsiderata unu el plej influaj urbetoj de la provinco Kvenko. Dum la 17a jarcento oni konstruis gravajn palacdomojn kaj en la 18a jarcento pludaŭris la hegemonion. Sed pro militoj kaj ĝenerala malhelpo de politiko dekadencigis la areon kaj la urbon Iniesta.

En la 20a jarcento la industria revolucio en agrikulturo permesis ĝeneralan disvolvigon kiun rompis la enlanda milito de 1936 kaj la dura postmilito. Post la Hispana Enlanda Milito la loĝantaro falis, tio estis oni perdis loĝantojn pro diversaj tialoj: nome bataloj, prizono, politika persekutado, malsato ktp. Meze de la 20a jarcento la loĝantaro de multaj vilaĝoj de la regiono atingis pinton, kaj ankaŭ ĉe Iniesta, sed poste okazis elmigrado (ĉefe al Valencio kaj Barcelono, sed ankaŭ eksterlanden), senloĝigo kaj maljuniĝo de la loĝantaro, kaj ankaŭ ĉe Iniesta kie oni falis laŭ loĝantaro. Nune la urbo rekuperiĝis kaj oni ricevis enmigrintojn, ĉefe devenaj el Ekvadoro kaj Rumanio.

Ekde la Hispana transiro al la demokratio la urbestro estis dum multa tempo la sama persono nome 1987–1991 Juan Vicente Casas Casas (PSOE) precize el 1991 al 2007. Poste sekvis Teodomiro Risueño Pérez (PP).

Agrikulturo (cerealoj, vino, ĉampinjono, safrano) kaj brutobredado (ŝafoj, porkoj) tradicie. Servoj kaj loĝejoj. Transporto ĝis 400 kamionoj. Industrio rilate al agrikulturo.

• Preĝejo Asunción (Ĉieliro, virgulina) (16a-18a jarcentoj): religia konstruaĵo de grandaj dimensioji (60 m longa, 20 m larĝa kaj 20 m alta al la kupolo) kun navo kaj centra kaj du flankaj kun kapeloj. Ne estas propra stilo. Ekstere elstaras turo kvadrata kaj en fasado du enirpordoj grandaj sed senornamaj. Interne estas juvela hosti-montrilo de Corpus Christi, verko de la kvenkano Francisco Becerril (1556).
• Ermitejo Concepción (Koncipiĝo) (16a jarcento): aparteninta al antikva konvento kiu estis sinsekve, ermitejo, sindikatejo dum la enlanda milito, grenstokejo dum la postmilito, ĉampinjonostokejo ĝis antaŭ nelonge, kulturdomo, kaj aktuale Arkeologia Muzeo de Iniesta. Ĝi pluhavas originan plafonon el ligno.
• Palacdomo de Don Henriko de Aragono (16a jarcento): Aktuale sidejo de la Municipo. Turo kun arko kiu laŭ la tradicio, permesis aliron al antikva kastelo, kun portikaro kun kolonoj de romia deveno. En interno estas antikva karcero kun kolonoj el ŝtono kaj ligno.
• Palacdomo de al Markizo Melgarejo (16a-17a jarcento): Interesa fasado. Ĝi estis kazerno de la Civilgvardio.
• Domo de Canteros (16a-17a jarcento): Senjoreca fasado kun blazono kun dukapa aglo (imperia). Interna korto distribuas la diversajn loĝejojn. La nomo de la domo devenas el loĝado tie de fama militisto de la karlisma milito familinome Cantero [kantEro].
• Domo de Doña María de Luján (16a-17a jarcento): La interno estas reformita, kaj restas la origina planko. Elstaras monumenta fasado de ŝtono kaj kradoj. Ĝi havas influojn de stilo herera.
• Domo de la Inkvizicio (16a-17a jarcento): Kun ties tipa blazono kun kruco centre, glavo dekstre kaj olivarbobranĉo maldekstre.
• Domo de Pedro la 1-a la Kruela (16a jarcento): Nur laŭlegende tiu domo estis loĝata de la reĝo Pedro la 1-a. Posedas du fasadojn blazonajn. Loka legendo asertas, ke dum plenluno oni aŭdas plorojn de junulino kiu malakceptis amori kun la reĝo, aŭ de amantino kiun lasis fermita la reĝo en kelo kiam li foriris al milito.
• Domo de la familio Atalaya (18a jarcento): Fasada monumenta. En la aktualo estas dividita en kelkajn domojn kaj sur ŝtono legeblas enskribaĵo kun la dato de konstruo kaj la nomo de ties posedanto. Estas ankaŭ mozaiko de azuleĥoj de Manises de la 18a jarcento kun la bildo de la Virgulino de la Konsolo.
• Taŭrludejo: Originala ĉar estis konstruita sur la plej alta pinto de la vilaĝo. Sub sidlokoj konserviĝas kelkaj kavoj kiuj funkciis kiel loĝejoj de malriĉuloj ĝis antaŭ nelonge. Ĉe enirejo estas memortabulo omaĝa al taŭristo Manuel Jiménez Díaz "Chicuelo II" naskiĝinta en domaro de Iniesta en 1926.
• Loka Muzeo: Kreita kaj direktorita de la Centro de Estudios de La Manchuela (C.E.M.), temas pri muzeo de tipo etnografia kaj kutimara. Estas kolektoj de tradicia vestaro, popolaj iloj, meblaro, religiaj ilaroj, fotoj kaj aliaj objektoj.
• Arkeologia Muzeo: Ĉe la antikva ermitejo Concepción, de la 16a jarcento, kun montraĵoj ĉefe de la epoko ibera. Elstaras la mozaiko de pentritaj ŝtonetoj datita de la 5a jarcento a. K. kiu reprezentas sidan diinon, trovita en la nekropolo konata kiel Cerro Gil.

• Municipoj de Provinco Kvenko

v • d • r Municipoj de Provinco Kvenko   Abia de la Obispalía Acebrón (El) Alarcón Albaladejo del Cuende Albalate de las Nogueras Albendea La Alberca de Záncara Alcalá de la Vega Alcantud Alcázar del Rey Alcohujate Alconchel de la Estrella Algarra Aliaguilla La Almarcha Almendros Almodóvar del Pinar Almonacid del Marquesado Altarejos Arandilla del Arroyo Arcas del Villar Arcos de la Sierra Arguisuelas Arrancacepas Atalaya del Cañavate Barajas de Melo Barchín del Hoyo Bascuñana de San Pedro Beamud Belinchón Belmonte Belmontejo Beteta Boniches Buciegas Buenache de Alarcón Buenache de la Sierra Buendía Campillo de Altobuey Campillos-Paravientos Campillos-Sierra Campos del Paraíso Canalejas del Arroyo Cañada del Hoyo Cañada Juncosa Cañamares El Cañavate Cañaveras Cañaveruelas Cañete Cañizares Carboneras de Guadazaón Cardenete Carrascosa Carrascosa de Haro Casas de Benítez Casas de Fernando Alonso Casas de Garcimolina Casas de Guijarro Casas de Haro Casas de los Pinos Casasimarro Castejón Castillejo de Iniesta Castillejo-Sierra Castillo de Garcimuñoz Castillo-Albaráñez Cervera del Llano Chillarón de Cuenca Chumillas La Cierva Kvenko Cueva del Hierro Enguídanos Fresneda de Altarejos Fresneda de la Sierra La Frontera Fuente de Pedro Naharro Fuentelespino de Haro Fuentelespino de Moya Fuentenava de Jábaga Fuentes Fuertescusa Gabaldón Garaballa Gascueña Graja de Campalbo Graja de Iniesta Henarejos El Herrumblar La Hinojosa Los Hinojosos El Hito Honrubia Hontanaya Hontecillas Horcajo de Santiago Huélamo Huelves Huérguina Huerta de la Obispalía Huerta del Marquesado Huete Iniesta Laguna del Marquesado Lagunaseca Landete Ledaña Leganiel Las Majadas Mariana Masegosa Las Mesas Minglanilla Mira Monreal del Llano Montalbanejo Montalbo Monteagudo de las Salinas Mota de Altarejos Mota del Cuervo Motilla del Palancar Moya Narboneta Olivares de Júcar Olmeda de la Cuesta Olmeda del Rey Olmedilla de Alarcón Olmedilla de Eliz Osa de la Vega Pajarón Pajaroncillo Palomares del Campo Palomera Paracuellos Paredes La Parra de las Vegas El Pedernoso Las Pedroñeras El Peral La Peraleja La Pesquera El Picazo Pinarejo Pineda de Gigüela Piqueras del Castillo Portalrubio de Guadamejud Portilla Poyatos Pozoamargo Pozorrubielos de la Mancha Pozorrubio El Pozuelo Priego El Provencio Puebla de Almenara Puebla del Salvador Quintanar del Rey Rada de Haro Reíllo Rozalén del Monte Saceda-Trasierra Saelices Salinas del Manzano Salmeroncillos Salvacañete San Clemente San Lorenzo de la Parrilla San Martín de Boniches San Pedro Palmiches Santa Cruz de Moya Santa María de los Llanos Santa María del Campo Rus Santa María del Val Sisante Solera de Gabaldón Sotorribas Talayuelas Tarancón Tébar Tejadillos Tinajas Torralba Torrejoncillo del Rey Torrubia del Campo Torrubia del Castillo Tragacete Tresjuncos Tribaldos Uclés Uña Los Valdecolmenas Valdemeca Valdemorillo de la Sierra Valdemoro-Sierra Valdeolivas Valdetórtola Las Valeras Valhermoso de la Fuente El Valle de Altomira Valsalobre Valverde de Júcar Valverdejo Vara de Rey Vega del Codorno Vellisca Villaconejos de Trabaque Villaescusa de Haro Villagarcía del Llano Villalba de la Sierra Villalba del Rey Villalgordo del Marquesado Villalpardo Villamayor de Santiago Villanueva de Guadamejud Villanueva de la Jara Villar de Cañas Villar de Domingo García Villar de la Encina Villar de Olalla Villar del Humo Villar del Infantado Villar y Velasco Villarejo de Fuentes Villarejo de la Peñuela Villarejo-Periesteban Villares del Saz Villarrubio Villarta Villas de la Ventosa Villaverde y Pasaconsol Víllora Vindel Yémeda Zafra de Záncara Zafrilla Zarza de Tajo Zarzuela