Bangladeŝa kvotreforma movado de 2024

Ĉi tiu artikolo temas pri aktuala afero. La enhavo povas ofte ŝanĝiĝi. Se la artikolo pli taŭgas ne por enciklopedio sed por gazeto, bonvolu publikigi la tekston en la frata projekto Vikinovaĵoj kaj krei novan novaĵon.

La Bangladeŝa Kvot-Reforma Movado de 2024 estis serio de kontraŭregistaraj ^[1] kaj por-demokratiaj ^[2] protestoj en Bangladeŝo, gviditaj plejparte fare de studentoj de publikaj kaj privataj universitatoj. Komence temigis restrukturadon de tradiciaj, diskriminaciaj, kvot-bazitaj sistemoj por publika akiro, la movado disetendiĝis kontraŭ tio, kion multaj perceptis kiel aŭtoritateman registaron kiam centoj da manifestacianoj kaj civiluloj, la plej multaj el ili studentoj, estis mortigitaj. La plej multaj el la mortoj estis pafoj pafitaj fare de polico kaj aliaj registartrupoj, kun kontraŭprotestaj kaj mortigaj armiloj, kontraŭ senarmaj manifestacianoj kaj ne-protestantaj civiluloj, inkluzive de infanoj kaj piedirantoj.

La protesto komenciĝis en junio 2024, en respondo al la reinstalo de la Bangladeŝa Supera Tribunalo de 30% kvoto por posteuloj de liberecbatalantoj, inversigante registaran decidon faritan en respondo al la kvotreformmovado de Bangladeŝo 2018. Studentoj komencis senti kiel ili havis limigitan ŝanco bazita sur merito. La protesto, kiu komence komenciĝis kiel respondo al la reinstalita kvotsistemo por registaraj laborlokoj, rapide disvastiĝis tra la lando pro la perforta respondo de la registaro same kiel kreskanta publika malkontento kontraŭ subpremado de la registaro. La situacio estis plue malfaciligita per multaj aliaj problemoj, inkluzive de la malkapablo de la registaro administri longedaŭran ekonomian recesion, akuzoj de senbrida korupto kaj homaj-rajtoj-malobservoj, kaj la foresto de demokrataj kanaloj por iniciati ŝanĝon .^[3][4][5][6].

La registaro provis subpremi la protestojn fermante ĉiujn instruejojn. Ili deplojis sian studentan filion, la Ligon Chhatra, kune kun aliaj Ligo Awami - partiofrakcioj kiel ekzemple la Ligo Jubo kaj la Ligo Swechasebak. Tiuj grupoj preferis la uzon de pafiloj kaj tranĉiloj kontraŭ la manifestacianoj. La registaro tiam deplojis la policon, la Rapida Batalionon, la limgardistaron kaj la bangladeŝa armeo, deklarante elirmalpermeson tra la lando, meze de interreta senkurentiĝo kaj de senprecedenca movebla konektebleco, postulita de la registaro, kiu efike izolis Bangladeŝon de la cetero de la mondo. Poste, la registaro ankaŭ blokis sociajn amaskomunikilarojn en Bangladeŝo, inkluzive de Facebook, TikTok kaj WhatsApp. Ĝis la 2-a de aŭgusto, 215 mortoj kaj pli ol 20 000 vunditoj estis konfirmitaj ^[7][8], aldone al pli ol 11 000 arestoj en diversaj partoj de la lando. La neoficiala mortnombro varias inter 300 kaj 500 ^[9].​ UNICEF raportis ke almenaŭ 32 infanoj estis mortigitaj dum la julia protestoj, kaj multaj pli estis vunditaj kaj arestitaj ^[10][11]. Estas malfacile determini la precizan nombron da mortoj ĉar la registaro laŭdire malhelpis hospitalojn kunhavigi informojn kun la amaskomunikilaro sen polica permeso, registradoj de hospitalaj sekurkameraoj estis konfiskitaj, kaj multaj homoj kun pafvundoj estis entombigitaj sen identigo ^[12][13][14].

La Ligo Awami registaro kaj Sheikh Hasina sugestis ke politikaj kontraŭuloj kunoptis la proteston ^[15][16]. En aŭgusto 2024, la movado daŭre estis survoje kaj vastigis siajn postulojn por inkludi respondecon por la perforto, malpermeson de la porregistara studenta alo Ligo Chhatra, kaj la eksiĝon de kelkaj registaroficistoj ^[17], inkluzive de la Ĉefministro Sheikh Hasina. La daŭra uzo de la registara de ĝeneraligita perforto kontraŭ la loĝantaro igis la studentan proteston en populara ribelo konata kiel la Unu Punkta Movado. La movado postulas ke Hasina kaj ŝia kabineto eksiĝu kaj prenu respondecon por la mortoj, kaj ankaŭ postulas civila malobeo tra la lando. Malgraŭ tio, la registaro neas, ke ĝiaj sekurecaj taĉmentoj mortigis iujn ajn manifestacianojn ^{[18][19][20][21]}.

La 5-an de aŭgusto, ĉefministro Hasina Wajed eksiĝis kaj forlasis la landon post la nova ondo de protestoj. Manifestacianoj sturmis ŝian loĝejon post kiam ŝi jam foriris. Armeestro Waker-uz-Zaman anoncis la eksiĝon de la ĉefministro en televida parolado kaj anoncis la formadon de provizora registaro. Li postulis ĉesigo de la protestoj. Prezidanto Mohammed Shahabuddin konfirmis la formadon de transira registaro kaj dissolvis parlamenton la 6-an de aŭgusto. Krome, la gvidanto de la opozicia Bangladesh Nationalist Party (BNP) kaj iama ĉefministro Khaleda Zia estis liberigitaj el malliberejo kaj la liberigo de detenitaj manifestaciantoj estis anoncita. La protesta movado proponis ekonomikiston Muhammad Yunus, kiu gajnis la Nobel-premion pri paco en 2006 kaj estas politika kontraŭulo de Hasina, kiel ĉefministro de la provizora registaro.

La alta Kortuma verdikto estis publikigita la 5-an de junio, studentoj de diversaj universitatoj en Dako kuniĝis por postuli kotizreformon. La movado estis komencita, devis esti prokrastita pro Eid kaj la someraj ferioj, rekomencis pace sed iom post iom disvastiĝis. Komence, studentoj kaj instruistoj de publikaj universitatoj inkluzive de Universitato de Dako, Universitato Jagannath, Universitato Rajŝahi de Engineering and Technology (RUET), Bangabandhu Sheikh Mujibur Rahman Maritime University (BMURU), Universitato Jahangirnagar, Universitato Chittagong, Universitato Rajŝhaŝi. Universitato Comilla, Islama Universitato, kolegioj kaj aliaj instruejoj aliĝis al tiu movado. Studentoj de privataj universitatoj inkluzive de Norda Suda Universitato kaj Amerika Internacia Universitato-Bangladeŝo ankaŭ aliĝis. La manifestacianoj kontraŭbatalis registarajn politikojn kontraŭ virinoj, kiuj ankaŭ estas diskriminaciataj pro sia sekso, seksa identeco aŭ religio. kiel ĉar ili estis devigitaj en geedziĝon de islamaj viroj kun kiuj ekzistas neniu jura interkonsento inter ili sur seksa bazo ^[22]. Sub la standardo de la "studenta kontraŭ-diskriminacia movado", studentoj komencis blokadprogramon nomitan Bangla Blockage. Dum la movo, la 10-an de julio (la tago da Liberectago), la Apelacia Dividaĵdo eldonis status quo dum kvar semajnoj. serĉante finan solvon al la kotizproblemo de la registaro, dirante ke ilia movo havas nenion komunan kun la tribunalo. La dividaĵdo konservas la status quo sur la Apelacia kortuma verdikto ^[23].

Sekve de la sangaj amasprotestoj, la plej alta tribunalo en Dako nuligis partojn de la polemika reguligo de kvotoj la 21-an de julio 2024. Estonte nur 7 procentoj de postenoj estos rezervitaj ĉefe por posteuloj de soldatoj (inkluzive de por etnaj malplimultoj al 1%, kaj 1% por triaseksuloj kaj handikapuloj), kaj la cetero 93% baziĝanta sur merito.

• |Oficiala Retejo de la bangladeŝa Kvotreformo Movado