Meningicòc

Al Meningicòc (nóm sientìfic Neisseria meningitidis) 'l è 'n batēr gram-negatìṿ cgnusû p'r èsar respunsàbil dal 70% dal meningìti. Al s cata facilmènt in dal naś e in dal primi vii respiradóri cum in góla ma lè al batēr al n è mia 'n perìcul grâṿ (in cal caś chè a s è di purtadōr sâṅ, a gh 'l à da 'l 2% a 'l 30% dla pupulasiòṅ), al 'l è invéci quànd al gh la cava, pasànd p'r al sangṿ, a rivàr a 'l sarvèl. Al taca sōl 'l óm, pasànd da òṅ a c'l àtar c'n al gósi ad salìa, e minga 'l bèsti. Fóra da 'l còrp umàṅ al mōr in dal gir ad soquànt minùt.

I grup ad Meningicòc i èṅ tréd'ś in tut ma sōl siē i traśmétan la meningìte e di àtar mâi brut: “A”, “B”, “C”, “Y”, “W135” e “X” (qvést chè raramènt e sōl in Àfrica). In Itàglia qvéi ch'i s càtan da piò i èṅ i sierogrùp “B” e “C”.

A 'l inìsi la meningìte la sumìlia dimónd a 'l fardōr ma in dal gir ad pôc dè al ròbi i vànan sèmpar pèś. A i malâ i gh pōlan vgnir còl dûr, févra dimóndi élta, maci rósi in sla pèl, ptéci, mâł a la tèsta, gòmit, ingòsa, cunfuśiòṅ, nôna, cunvulsiòṅ e fastìdi vdénd la luś ^[1]. S'a n s vèṅ minga curâ in présia, tulénd di antibiòtic, a s mōr in dal gir ad pôchi óri ^[2].

• (IT) Al Meningicòc in sal sit dla Treccani