Κάρολος της Βουργουνδίας

Από μικρός έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον τόσο στην μελέτη, όσο και στις πολεμικές ασκήσεις.^[7]. Η Αυλή του πατέρα του ήταν η πιο φημισμένη σε ολόκληρη την Ευρώπη σαν κέντρο τεχνών και εμπορίου· ο Φίλιππος κατόρθωσε να ενώσει όλες τις επαρχιακές περιοχές σε ένα κράτος· την ίδια πολιτική συνέχισε και ο Κάρολος. Νυμφεύτηκε στον πρώτο γάμο του την Αικατερίνη των Βαλουά, κόρη του Καρόλου Ζ΄ της Γαλλίας. Η πρώτη σύζυγός του ήταν 5 χρόνια μεγαλύτερη από τον ίδιο τον Κάρολο· αυτή απεβίωσε 18 ετών, χωρίς να αποκτήσουν παιδιά (1446).^[8]

Ύστερα από 8 χρόνια χηρείας, ερωτεύτηκε την εξαδέλφη του, κόρη του δούκα της Υόρκης (1454), αλλά σύμφωνα με τη Συνθήκη του Αρράς (1435) ήταν υποχρεωμένος να νυμφευτεί μονάχα Γαλλίδα πριγκίπισσα. Ο πατέρας του επέλεξε την Ισαβέλλα της Βουρβόνης, κόρη του Καρόλου Α΄ δούκα του Μπουρμπόν (μακρινού εξαδέλφου τού Καρόλου Ζ΄ της Γαλλίας) και της Αγνής, αδελφής του Φιλίππου Γ΄ του Καλού.^[8] Επέζησε μόνο μία κόρη τους, η:

• Μαρία 1457-1482, που παντρεύτηκε τον Μαξιμιλιανό Α΄ των Αψβούργων αρχιδούκα της Αυστρίας και βασιλιά της Γερμανίας.

Αυτή έγινε αργότερα διάδοχος των κτήσεων του πατέρα της· η δεύτερη σύζυγός του πέθανε το 1465. Είχε καλές οικογενειακές σχέσεις με τον κουνιάδο του δελφίνο Λουδοβίκο, στον οποίο πρόσφερε άσυλο, όταν εκείνος βρισκόταν σε σύγκρουση με τον πατέρα του (1456), αλλά όταν έγινε βασιλιάς ως Λουδοβίκος ΙΑ΄ της Γαλλίας συνέχισε την ίδια πολιτική με τον Κάρολο Ζ΄. Ο Κάρολος έβλεπε με φόβο την αγορά πόλεων από το Λουδοβίκο ΙΑ΄, τις οποίες ο πατέρας εκείνου βασιλιάς Κάρολος Ζ΄ είχε παραχωρήσει στον δικό του πατέρα Φίλιππο Γ΄ με την Συνθήκη του Αρράς (1435). Όταν ο πατέρας του Φίλιππος Γ΄ αρρώστησε και τού επέτρεψε να ασκήσει εξουσία, ο Κάρολος άρχισε μακρά διαμάχη με τον Λουδοβίκο ΙΑ΄.

Του προσφέρθηκε ως τρίτη σύζυγος η κόρη του Λουδοβίκου ΙΑ΄, η Άννα του Μπωζέ, αλλά ο ίδιος προτίμησε να νυμφευτεί τη Μαργαρίτα της Υόρκης, κόρη του Ριχάρδου δούκα της Υόρκης, παραβιάζοντας τη Συνθήκη του Αρράς.^[8] Ο νέος γάμος εορτάστηκε πανηγυρικά το καλοκαίρι του 1468 στη Μπρυζ. Το ζεύγος δεν απέκτησε παιδιά· η νέα του σύζυγος είχε μία θετή κόρη, τη Μαρία. Η Μαργαρίτα επέζησε τού συζύγου της και πήρε τον τίτλο της δούκισσας της Βουργουνδίας, σε αντίθεση με τις δυο πρώτες συζύγους του, που απεβίωσαν πριν ο Κάρολος διαδεχτεί τον πατέρα του, παραμένοντας αυτές μόνο με τον τίτλο της κόμισσας του Σαρολέ.

 

Τον Απρίλιο του 1465 ο Φίλιππος παρέδωσε την εξουσία στον Κάρολο, που συνέχισε το καλοκαίρι τον πόλεμο κατά του Λουδοβίκου ΙΑ΄.^[9] Ο Κάρολος τραυματίστηκε στην Μάχη του Μοντλερί (Ιούλιος 1465)· αυτό δεν απέτρεψε ούτε τον βασιλιά να ξαναμπεί στο Παρίσι, ούτε στον Κάρολο να εγγυηθεί μία αποφασιστική νίκη. Ο δούκας επέτυχε στις 4 Οκτωβρίου 1465 πιέζοντας τον Λουδοβίκο ΙΑ΄ να υπογράψει την Συνθήκη του Κονφλάν, σύμφωνα με την οποία απέκτησε τις κομητείες της Βουλώνης, του Γκιν και πολλές άλλες περιοχές. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, η σύζυγός του Ισαβέλλα απεβίωσε αιφνίδια· αυτό επέτρεψε σαν μέρος των διαπραγματεύσεων με τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΑ΄ να συμφωνηθεί ο γάμος του με την μικρή κόρη τού βασιλιά Άννα, με προίκα την Καμπανία και το Ποντιέ. Η επανάσταση της Λιέγης ενάντια στον πατέρα του, τον κουνιάδο του Λουδοβίκο των Βουρβόνων επίσκοπο της Λιέγης και η επιθυμία του να τιμωρήσει την πόλη Ντινάν έστρεψε το ενδιαφέρον του στις Γαλλικές υποθέσεις. Το Ντινάν είχε διαδώσει ψευδή φήμη ότι ο Κάρολος σκοτώθηκε στη μάχη του Μοντλερί, καίγοντας ένα ομοίωμά του και ότι ο ίδιος είναι ο μνόθος γιος της Ισαβέλλας και του Ιωάννη του Έινσμπουργκ, πρώην επισκόπου Λιέγης που απεβίωσε το 1455.

Ο Κάρολος εξοργισμένος για την προσβολή στην μητέρα του, βάδισε τον Αύγουστο του 1466 κατά του Ντινάν, με επιθυμία να κυριεύσει την πόλη και να σφαγιάσει όλους τους κατοίκους της, αλλά συνθηκολόγησε με τον επίσκοπο της Λιέγης. Μετά το τέλος τού πατέρα του (1467), νέες εχθρότητες άρχισαν με τον επίσκοπο της Λιέγης· ο Κάρολος τον νίκησε και εισήλθε στην πόλη γκρεμίζοντας τα τείχη. Ανήσυχος για τις επιτυχίες του νέου δούκα, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΑ΄ ζήτησε συνάντηση με τον Κάρολο. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων ο Κάρολος πληροφορήθηκε για νέα επανάσταση στην επισκοπή της Λιέγης, την οποία είχε υποκινήσει ο ίδιος ο βασιλιάς. Μετά από τέσσερις ημέρες διαπραγματεύσεων ήρθε σε συμφωνία με τον Λουδοβίκο ΙΑ΄, υπό τον όρο ότι θα τον υποστηρίξει στην κατάπνιξη της εξέγερσης. Η πόλη τελικά κυριεύθηκε με σφαγή των κατοίκων της, χωρίς την επέμβαση του Λουδοβίκου ΙΑ΄.

Στη λήξη της ετήσιας ειρήνης μετά την Συνθήκη του Περόν, ο βασιλιάς κατηγόρησε τον Κάρολο για προδοσία, καλώντας τον να εμφανιστεί στο Κοινοβούλιο και κυριεύοντας μερικές πόλεις του (1471). Ο δούκας απάντησε συγκεντρώνοντας μεγάλο στρατό με την άλωση την Νελ και την σφαγή όλων των κατοίκων της, απέτυχε όμως να κυριεύσει το Μπωβέ και επέστρεψε χωρίς να έχει επιτύχει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οι στόχοι του Καρόλου δεν ήταν τόσο η μεγαλοπρέπεια και η πολυτέλεια της αυλής του, κάτι που ήταν στόχος του πατέρα του, αλλά η πολιτική και στρατιωτική οργάνωση του δουκάτου: δημιούργησε ισχυρό, πειθαρχημένο στρατό με Άγγλους και Γάλλους μισθοφόρους. Δεν έχασε ποτέ την ευκαιρία να επεκτείνει τη δύναμή του· ο αρχιδούκας Σιγισμούνδος της Αυστρίας τού πώλησε το Φερέτ και την Αλσατία (1469). Ο γαμπρός του Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας, που ανατράπηκε από τους ευγενείς του τον Οκτώβριο του 1470 βρήκε καταφύγιο σε αυτόν· τον επόμενο Μάρτιο με Βουργουνδική υποστήριξη ο Εδουάρδος Δ΄ επανήλθε στον Αγγλικό θρόνο.

 

Επόμενος στόχος του ήταν το ανεξάρτητο Βασίλειο της Βουργουνδίας: ζήτησε από τον αυτοκράτορα Φρειδερίκο Γ΄ να τον αναγνωρίσει και να τον στέψει βασιλιά, αλλά ο αυτοκράτορας έφυγε αιφνίδια τον Σεπτέμβριο του 1473, δυσαρεστημένος από τη στάση του δούκα. Διαφώνησε στις διαπραγματεύσεις με τον αρχιδούκα Σιγισμούνδο της Αυστρίας, όταν αρνήθηκε να επιστρέψει την Αλσατία και το καθοριζόμενο ποσό. Οι Ελβετοί ήθελαν την ελευθερία των πόλεων του Άνω Ρήνου από τον τύραννο Ρενέ Β΄ της Λωρραίνης, με τον οποίο διαφώνησε για την κατοχή της Λωρραίνης· πολλοί εχθροί ενώθηκαν μαζί του με την υποστήριξη του μεγάλου αντιπάλου του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΑ΄. Απέτυχε να προστατέψει τον ευγενή του αρχιεπίσκοπο της Κολωνίας από επανάσταση εναντίον του, σπαταλώντας 10 μήνες στην πολιορκία της μικρής πόλης Νες στον Ρήνο. Τελικά με την προσέγγιση του αυτοκρατορικού στρατού έλυσε την πολιορκία· είχε μία επιτυχία στη Λωρραίνη, όταν κυρίευσε το Νανσύ τον Νοέμβριο του 1475.

Από το Νανσύ βάδισε κατά της Ελβετίας, αλλά υπέστη ταπεινωτική ήττα στη μάχη του Γκραντσόν από τον Ελβετικό στρατό και υποχώρησε, αφήνοντας τα στρατεύματά του στα χέρια των συμμάχων του (1476). Σχημάτισε νέο στρατό 30.000 ανδρών και επιτέθηκε στο Μοράτ. Αλλά και πάλι υπέστη ταπεινωτική ήττα από τους Ελβετούς, που είχαν την συμπαράσταση και τού εχθρού του Ρενέ Β΄ της Λωρραίνης. Το ένα τρίτο τού στρατού του σκοτώθηκε και οι περισσότεροι πνίγηκαν στη γειτονική λίμνη, όταν επιχείρησαν να την περάσουν προκειμένου να σωθούν (Ιούνιος 1476). Συγκέντρωσε ξανά νέο στρατό και ετοιμάστηκε για νέα έφοδο στο Νανσύ, προκειμένου να πολεμήσει τις ενωμένες δυνάμεις Ελβετίας-Λωρραίνης. Έχοντας χάσει το μεγαλύτερο μέρος τού στρατού του από το ψύχος, έμεινε μόνο με μερικές χιλιάδες άνδρες· στο πεδίο της μάχης σκοτώθηκαν όλοι σχεδόν, και ο ίδιος. Το πτώμα του βρέθηκε μερικές ημέρες αργότερα κατασπαραγμένο από τα όρνια και αναγνωρίστηκε από τις ουλές του· τάφηκε αρχικά στην δουκική εκκλησία της Νανσύ από τον Ρενέ Β΄ της Λωρραίνης.^{[10] [11]} Το 1550 ο δισεγγονός του αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄ της Γερμανίας έκανε παραγγελία να τον μεταφέρουν στη Μπρυζ, δίπλα από τον τάφο της κόρης του Μαρίας ^[12] Ο γιος του Καρόλου Ε΄, ο Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας, παρήγγειλε να κατασκευάσουν ένα μαυσωλείο Αναγεννησιακού ρυθμού επάνω από τον τάφο του (1562), το οποίο υπάρχει και σήμερα. Οι ανασκαφές στον τάφο τους το 1979 βρήκαν τα λείψανα της Μαρίας, αλλά όχι του Καρόλου.^[13]

Άφησε μια 19χρονη κόρη, τη Μαρία της Βουργουνδίας, την οποία μπορούσε να παντρέψει με κάποιον από τους γιους τού βασιλιά Λουδοβίκου ΙΑ΄ ή του αυτοκράτορα. Μία απόπειρα έγινε με τον γιο του αυτοκράτορα, τον Μαξιμιλιανό Α΄, πριν το τέλος του. Ο Λουδοβίκος ΙΑ΄ ήθελε να κατακτήσει στρατιωτικά την περιοχή και όχι με συνοικέσιο. Τελικά ο αυτοκράτορας Φρειδερίκος Γ΄' των Αψβούργων κατέλαβε την περιοχή και την εξασφάλισε στον γιο του, μέλλοντα αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό Α΄.

Νυμφεύτηκε το 1440 την Αικατερίνη των Βαλουά, κόρη του Καρόλου Ζ΄ της Γαλλίας. Δεν απέκτησαν απογόνους και η Αικατερίνη απεβίωσε το 1446.

Ο Κάρολος έκανε δεύτερο γάμο το 1454 με την εξαδέλφη του Ισαβέλλα της Βουρβόνης, κόρη του Καρόλου Α΄ δούκα του Μπουρμπόν και είχε τέκνο:

• Μαρία 1457-1482, παντρεύτηκε τον Μαξιμιλιανό Α΄ των Αψβούργων, αρχιδούκα της Αυστρίας και βασιλιά της Γερμανίας.

Η Ισαβέλλα απεβίωσε το 1465 και το 1468 ο Κάρολος νυμφεύτηκε για τρίτη φορά, με τη Μαργαρίτα της Υόρκης, κόρη του Ριχάρδου δούκα της Υόρκης. Δεν είχαν παιδιά.

• http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=6494
• https://web.archive.org/web/20070823231311/http://www.1911encyclopedia.org/Charles_the_Bold
• https://web.archive.org/web/20071025030911/http://bible.tmtm.com/wiki/Burgundy_(Catholic_Encyclopedia)
• http://www.newadvent.org/cathen/03068a.htm
• Richard Vaughan, Charles the Bold: The Last Valois Duke of Burgundy. London, Longman Group Ltd., 1973

Κάρολος της Βουργουνδίας Οίκος των Βαλουά Νεότερος κλάδος του Οίκου των Καπετιδών Γέννηση: 10 Νοεμβρίου 1433 Θάνατος: 5 Ιανουαρίου 1477
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος Φίλιππος Γ΄ της Βουργουνδίας	Δούκας της Βουργουνδίας   1467 - 1477	Διάδοχος Μαρία της Βουργουνδίας
	Κόμης της Φλάνδρας   1467 - 1477
	Κόμης του Αρτουά   1467 - 1477
	Κόμης του Αινώ   1467 - 1477
	Μαργράβος του Ναμύρ   1467 - 1477
	Κόμης της Βουργουνδίας   1467 - 1477