Μαρδούκ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Μαρδούκ | |
|---|---|
 | |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Sarpanit[1] |
| Τέκνα | Ναμπού |
| Γονείς | Έα και Damgalnuna |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Μαρδούκ, Μερωδάχ ήταν ο ύπατος θεός της Βαβυλώνας προερχόμενος από τον πανάρχαιο σουμεριακό πάνθεο των Ανουνάκι. Γιος του θεού των υδάτων Ένκι και της συζύγου του Νταμγκαλούνας έγινε ο αγαπημένος θεός στους λαούς της Βαβυλωνίας επειδή βοήθησε τον Ακκάδιο Σαργκών τον Μέγα τον 22ο αιώνα π.Χ. να γίνει κοσμοκράτορας. Πριν γίνει μέγιστος θεός της Βαβυλώνας είχε γίνει ο μέγιστος θεός των Ακκάδιων. Στους Αμορρίτες Βαβυλώνιους απογόνους των Ακκάδιων, ο Μαρδούκ καθιερώθηκε ως ο μέγιστος θεός της Βαβυλώνας από τον κορυφαίο βασιλιά της δυναστείας και νομοθέτη Χαμουραμπί. Μετά την κατάρρευση της πρώτης δυναστείας και την υποταγή της πόλης στους Κασσίτες, η φήμη του εξασθένησε. Η όγδοη δυναστεία της Βαβυλώνας τον καθιέρωσε ξανά ως μέγιστο θεό της πόλης. Σύμφωνα με τους μύθους θεωρείται δημιουργός της γης και των ανθρώπων. Η λατρεία του κορυφώθηκε την εποχή του μεγαλύτερου Βαβυλώνιου βασιλιά, του Χαλδαίου κοσμοκράτορα Ναβουχοδονόσορα ο οποίος θεωρείτο προστατευόμενός του.
Πρωτότοκος γιος του Μαρδούκ ήταν ο Ναμπού, βαβυλωνιακός θεός της σοφίας.
Μύθος - Σύμβολα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχικά λατρευόταν ως αγροτικός θεός, όπως και ο Άρης και ένα από τα κύρια σύμβολά του ήταν η τσάπα. Αργότερα έγινε πολεμική θεότητα. Κύρια όπλα του ήταν οι κεραυνοί. Ο μόνος από τους θεούς που τόλμησε να αντιμετωπίσει την Τιαμάτ (θεότητα του Χάους) και τη νίκησε. Τότε ονομάστηκε Μπελ Μαρντούκ (ο Κύριος Μαρδούκ). Εκπροσωπεί τους θεούς και μετέχει σε πολλούς αγώνες και μάχες νικώντας το χάος αλλά και το σκότος. Αντιμετωπίζει τον δαίμονα Κίνγκου που καθοδηγείται από την Τιαμάτ και σκοτώνει όχι μόνο αυτόν αλλά και τους δράκους της. Σ΄ αυτές τις μάχες χρησιμοποίησε τους ανέμους και τους κεραυνούς. Έτσι ο Μαρδούκ αναλαμβάνει την απόλυτη εξουσία ανάμεσα στους θεούς. Γίνεται ο ανώτατος αρχηγός των Ανουνάκι (είδος προστατευτικού στρατεύματος του κόσμου) και στα χέρια του βρίσκονται οι Πινακίδες της Μοίρας, με τις οποίες ορίζει το πεπρωμένο των ανθρώπων, εκφράζοντας έτσι το Νόμο. Αυτές (σύμφωνα με μία εκδοχή) τις ανέκτησε από τον Ανζού (υπηρέτη – προδότη του Ενλίλ), αφού τον κυνήγησε και τον σκότωσε.
Ο Μαρδούκ έχει ξεχωριστή θέση στο πάνθεον. Είναι ο Θεός προστάτης, αυτός στον οποίο εμπιστεύονται οι Θεοί δίκαιες και δύσκολες αποστολές και αυτός τις φέρνει εις πέρας έχοντας βούληση και στόχο. Όπως και στο έπος της Δημιουργίας είναι αυτός που νικάει το Χάος και επιβάλλει την τάξη σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι ο νόμος δηλαδή που διαπερνά τα νερά της Τιαμάτ και εκφράζεται μέσα από τα έργα του.
Τελετές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη Βαβυλωνία γίνονταν σπουδαίες πομπές προς τιμή του, που ξεκινούσαν από το ναό του Εσαγίλ και έφθαναν μέχρι ένα ιερό που βρισκόταν έξω από την πόλη. Σε κάθε πομπή τελούνταν μαγικές τελετές, ύμνοι, προσευχές, καθάρσεις και θυσίες.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- C. Scott Littleton (2005). Gods, Goddesses and Mythology, Volume 6. Marshall Cavendish. p. 829.
- Morris Jastrow (1911). Aspects of Religious Belief and Practice in Babylonia and Assyria. G. P. Putnam’s Sons. p. 38.
- Andrea Seri, The Fifty Names of Marduk in Enuma elis, Journal of the American Oriental Society 126.4 (2006)