Κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη 1844
 | |
| Συνταγματική Μοναρχία | |
 | |
| Ημερομηνία σχηματισμού | 6 Αυγούστου 1844 |
|---|---|
| Ημερομηνία διάλυσης | 31 Αυγούστου 1847 |
| Πρόσωπα και δομές | |
| Αρχηγός Κράτους | Όθων |
| Πρόεδρος Κυβέρνησης | Ιωάννης Κωλέττης |
| Αριθμός Υπουργών | 7 |
| Πρώην Υπουργοί (Θάνατος/παραίτηση/αποπομπή) | 3 |
| Συνολικός αριθμός Μελών | 12 |
| Συμμετέχοντα κόμματα | Κυβέρνηση συνεργασίας με το Ρωσικό κόμμα |
| Ιστορία | |
| Εκλογές | Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1844 |
| Θητεία νομοθετικού σώματος | 7 Σεπτεμβρίου 1844 - 14 Μαρτίου 1847 (Α' Κοινοβουλευτική περίοδος) |
| Προηγούμενη | Κυβέρνηση Μαυροκορδάτου 1844 |
| Διάδοχη | Κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη 1847 |
Η κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη του 1844 (Αύγουστος 1844 - Αύγουστος 1847) ήταν η πρώτη κυβέρνηση μετά την εγκαθίδρυση της συνταγματικής μοναρχίας στο Βασίλειο της Ελλάδας.
Μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 και μετά από μια σειρά τριών προσωρινών κυβερνήσεων (της επαναστατικής κυβέρνησης Μεταξά 5 περίπου μηνών, της προσωρινής κυβέρνησης Κανάρη, διάρκειας ενός μήνα και της κυβέρνησης Μαυροκορδάτου τεσσάρων μηνών), ήταν η πρώτη κυβέρνηση που προέκυψε από εκλογές και η οποία είχε σημαντική διάρκεια ζωής (3 χρόνια).
Οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν « ..ότι στα τρία χρόνια της πρωθυπουργίας του, ο Κωλέττης εγκαθίδρυσε μία ιδιότυπη κοινοβουλευτική δικτατορία» [1] «...όταν κατείχε πέντε από τα επτά υπουργεία της κυβέρνησής του και καθιστούσε σχεδόν αδύνατο τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας ...»[2] «...και ότι ο Όθων, μέσω του Κωλέττη, μπορούσε να διοικεί ανενόχλητος από συνταγματικούς ή κοινοβουλευτικούς περιορισμούς με την ίδρυση μιας -στην πράξη- κοινοβουλευτικής δικτατορίας[3], βασισμένη σε προστασία, διαφθορά και εξαναγκασμό[4].
Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- - αντικαταστάθηκε λόγω ασθένειας, στις 2-11-1846 από τον Κίτσο Τζαβέλλα
- - αντικαταστάθηκε και πάλι από τον Κωλέττη μετά την ανάρρωσή του, στις 16 - 12 - 1846
- - αντικαταστάθηκε στις 14 -01 - 1846, ύστερα από παραίτηση, από τον Λυκούργο Κρεστενίτη
- - αντικαταστάθηκε σχεδόν αμέσως, μετά από παραίτηση, στις 19 - 01 - 1846 από τον Ιωάννη Κωλέττη
- - αντικαταστάθηκε λόγω ασθένειας, στις 2-11-1846, από τον Νικόλαο Πονηρόπουλο
- - παραιτήθηκε τον Ιούλιο του 1845, και αντικαταστάθηκε προσωρινά από τον Ζηνόβιο Βάλβη
- - παραιτήθηκε και αντικαταστάθηκε στις 14 - 01 - 1846 από τον Νικόλαο Πονηρόπουλο
- - αντικαταστάθηκε στις 25 - 12 - 1844 από τον Κωνσταντίνο Κανάρη
ανασχηματισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 6 Απριλίου 1847 έλαβε χώρα ο παρακάτω ανασχηματισμός [6]:
- «Επί των Εξωτερικών και του Βασιλικού Οίκου γραμματεύς της Επικράτειας»: Ιωάννης Κωλέττης
- «Επί των Εσωτερικών γραμματεύς της Επικράτειας»: Ρήγας Παλαμήδης
- «Επί των Οικονομικών γραμματεύς της Επικράτειας»: Νικόλαος Κορφιωτάκης
- «Επί των Στρατιωτικών γραμματεύς της Επικράτειας»: Κίτσος Τζαβέλλας
- «Επί της Δικαιοσύνης γραμματεύς της Επικράτειας»: Κωνσταντίνος Θ. Κολοκοτρώνης
- «Επί των Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως γραμματεύς της Επικράτειας»: Γεώργιος Γλαράκης
- «Επί των Ναυτικών γραμματεύς της Επικράτειας»: Δημήτριος Βούλγαρης
Λειτουργία της κυβέρνησης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 7 Αυγούστου 1844, και αμέσως μετά τον σχηματισμό της, η κυβέρνηση εξέδωσε προκήρυξη προς το λαό, ένα πρώιμο δείγμα προγραμματικών δηλώσεων: «Αἰ περιστάσεις τοῦ τόπου εἶναι δειναί, εἶναι κρίσιμοι, ἀλλὰ θαρροῦντες εἰς τὴν Θείαν Πρόνοιαν, ἥτις ἀείποτε μᾶς ἐξέτεινε χεῖρα ἀρωγόν, θαρροῦντες εἰς τὸν πατριωτισμὸν τὸν ὁποῖον καὶ εἰς τὴν ἐποχὴν ταύτην ἐδείξατε, θαρροῦντες τέλος πάντων εἰς τὸν φιλόνομον χαρακτῆρα τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ εἰς τὴν ὁποίαν ἔχει τάσιν πρὸς τὴν εἰρηνικὴν ἀνάπτυξιν καὶ πρόοδον τῆς κοινωνίας, ἀπεδέχθημεν τὴν βασιλικὴν ἐντολήν.
»Σκοπὸν πλάγιον μηδένα ἔχοντες ἐξηγούμεθα θαρραλέως καὶ εἰλικρινῶς τὸν ὁποῖον μέλλομεν νὰ τρέξωμεν δρόμον. Ἀποστρεφόμεθα τὴν ἀποκλειστικότητα. Δικαιοσύνη καὶ ἀμεροληψία εἶναι τὸ σύνθημά μας. Ἀκρίβεια θρησκευτικὴ εἰς τὴν ἐφαρμογὴν τοῦ πολυτίμου Συντάγματός μας καὶ τῶν ἐν ἰσχύϊ νόμων. Προτίμησις θυσιῶν, ἀγώνων, ἀμέμπτου διαγωγῆς συνάμα καὶ ἱκανότητος εἰς τὰς δημοσίας θέσεις. Βράβευσις τῆς ἀρετῆς καὶ καταδίωξις τῆς κακίας. Οἰκονομία ὅσον ἐνδέχεται αὐστηρὰ εἰς τὰ πάντα.
«Ἔχοντες εἰς τὸ φρόνημα ἡμῶν ταῦτα καὶ αἴσθημα βοηθὸν τὴν ἐμπιστοσύνην τοῦ βασιλέως καὶ ἐνίσχυσιν τὴν ὁμόνοιαν καὶ τὴν συνδρομήν σας, ἐστὲ βέβαιοι, συμπολῖται, ὅτι μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Ὑψίστου, θέλομεν καταβάλει πᾶσαν προσπάθειαν ὑπὲρ τῆς κοινῆς εὐημερίας σας, ἔχοντες πάντοτε ὡς προσφιλέστατον καὶ οὐσιωδέστατον ἀντικείμενον τῶν διαπράξεών μας τὴν λαμπρότητα καὶ ἐνίσχυσιν τοῦ συνταγματικοῦ θρόνου τοῦ σεβαστοῦ ἡμῶν βασιλέως Ὄθωνος. Πρώτιστον δὲ ἔργον θέλει εἶσθαι ἢ ὅσον ἔνεστι ταχυτέρα ἔναρξις τῶν Βουλῶν ἀπεχουσῶν πάσης ἐπεμβάσεως εἰς τὰς μήπω περαιωθείσας βουλευτικὰς ἐκλογάς». [7]
Στις 14 Απριλίου 1847, και με αφορμή την ισχνή πλειοψηφία (μόλις 1 ψήφου) που συγκέντρωσε το κυβερνητικό νομοσχέδιο «Περί εισπράξεως εγκτητικών φόρων», (αλλαγή του συστήματος είσπραξης των εγγείων φόρων και φόρων επικαρπίας), ο Ιωάννης Κωλέττης, θεωρώντας ότι δεν είχε πια την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, διέλυσε τη Βουλή και προχώρησε σε εκλογές. [8]
Στις εκλογές το γαλλικό κόμμα και ο Κωλέττης ξαναβγήκαν νικητές και στην ουσία συνέχισαν την λειτουργία της κυβέρνησης με το ίδιο σχήμα.
Με το θάνατο του Κωλέττη στις 31 Αυγούστου 1847, διορίστηκε πρωθυπουργός ο υπασπιστής του Όθωνα και υπουργός Στρατιωτικών της κυβέρνησης Κωλέττη ο Κίτσος Τζαβέλας, συνεχίζοντας με την Κυβέρνηση Κίτσου Τζαβέλλα 1847, στις 5 Σεπτεμβρίου 1847.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Πανεπιστημιακές Σημειώσεις για το μάθημα της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, Αντώνης Κλάψης, Μάιος 2008, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Κοινωνικών Επιστημών, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων, σελ. 31, «Στα τρία χρόνια της πρωθυπουργίας του, ο Κωλέττης εγκαθίδρυσε μία ιδιότυπη κοινοβουλευτική δικτατορία.»
- ↑ Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, Γ' Λυκείου, Θεωρητική Κατεύθυνση[νεκρός σύνδεσμος], επιμέλεια Βάγια Γιωτάκη, Φροντιστήριο Νεόραμα, σελ. 55 «Κοινοβουλευτική δικτατορία: η άσκηση της εξουσίας από τον πρώτο συνταγματικό πρωθυπουργό Ι. Κωλέττη,
- ↑ Parties and Elections in Greece: The Search for Legitimacy, Richard Clogg, page 2, C. Hurst & Co. Publishers, London, 1987 «between 1944 and 1947....a constitution and a parliament did not necessarily present any obstacle to the exercise of an untrammelled royal prerogative, and he established what was in effect a parliamentary dictatorship.»
- ↑ Political Repression in 19th Century Europe, Robert J Goldstein, Routledge Library Editions: Political Science Volume 24, 2013, σελ. 1843 «From 1944 to 1847 Otto ruled through Prime Minister John Kolettis, leader of the French party, who perfected a system of parliamentary dictatorship based on partonage, corruption and outright coercion.»
- ↑ ΦΕΚ Α 27/1844, ΦΕΚ Α 36/ 1844, ΦΕΚ Α1 / 1846, ΦΕΚ Α 28/1846,
- ↑ ΦΕΚ Α 12/1847 http://www.et.gr/index.php/anazitisi-fek Αρχειοθετήθηκε 2018-03-12 στο Wayback Machine.
- ↑ Βικιθηκη. Τρύφων Ευαγγελίδης: «Ιστορία του Όθωνος Βασιλέως της Ελλάδος (1832-1862)»[1] σελ. 301
- ↑ ΦΕΚ Α 27/1847
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με μια Κυβέρνηση χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
