Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1974
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 1974 ήταν οι πρώτες μετά τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Διεξήχθησαν από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στις 17 Νοεμβρίου 1974.
Οι εκλογές ανέδειξαν νικήτρια τη Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, με ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία (220 έδρες) και με μοναδικό στην ελληνική πολιτική ιστορία αριθμό ψήφων. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε ο συνδυασμός Ένωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις, μετεξέλιξη της προδικτατορικής Ενώσεως Κέντρου, ενώ στην τρίτη θέση κατετάγη το ΠΑ.ΣΟ.Κ. του Ανδρέα Παπανδρέου. Η αριστερά εκπροσωπήθηκε από τον συνασπισμό της Ενωμένης Αριστεράς με 8 βουλευτές.
Οι εκλογές διεξήχθησαν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν.Δ. 65/1974 που είχε εκδώσει η κυβέρνηση πριν τις εκλογές.
Αποτίμηση εκλογών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η διενέργεια στις 17 Νοεμβρίου 1974 των πρώτων ελεύθερων εκλογών μετά από μία δεκαετία αποτέλεσε καμπή στην πορεία προς την πλήρη ομαλοποίηση της πολιτικής ζωής, καθώς ανέδειξε μια ισχυρή κυβέρνηση που διέθετε αδιαμφισβήτητη λαϊκή εντολή, ενώ επέτρεψε και την καταγραφή της λαϊκής απήχησης όλων των πολιτικών δυνάμεων της χώρας. Επιπλέον ανέδειξε την Ε΄ Αναθεωρητική Βουλή, επιφορτισμένη με την εκπόνηση νέου Συντάγματος. Στην προεκλογική αυτή εκστρατεία έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα χρήση του τηλεοπτικού δικτύου από τα κόμματα.[1]
Κόμματα που μετείχαν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δημοκρατική Ένωση Κέντρου (Ιωάννης Ζίγδης)
- Εθνική Δημοκρατική Ένωσις (Πέτρος Γαρουφαλιάς)
- Ενωμένη Αριστερά (Ηλίας Ηλιού)
- Ένωσις Κέντρου - Νέες Δυνάμεις (Γεώργιος Μαύρος)
- Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κίνημα Ελλάδας
- Νέα Δημοκρατία (Κωνσταντίνος Καραμανλής)
- Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (Ανδρέας Παπανδρέου)
- Φιλελεύθερη Δημοκρατική Ένωση-Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος (Ιάκωβος Διαμαντόπουλος-Διονύσης Μπενετάτος)
- Ανεξάρτητοι υποψήφιοι
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος προσπάθησε να ιδρύσει κόμμα και να κατέβει στις εκλογές ωστόσο η κυβέρνηση του το απαγόρευσε και ο Άρειος Πάγος αρνήθηκε να το εγκρίνει για συμμετοχή στις εκλογές. [2]
Αποτελέσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κόμμα | Επικεφαλής | Ψήφοι | Έδρες | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Αριθμός | % | ± % | Αριθμός | ± | |||||||
Νέα Δημοκρατία | Κωνσταντίνος Καραμανλής | 2.669.133 | 54,37 | Νέο | 220 | Νέο | |||||
Ένωσις Κέντρου - Νέες Δυνάμεις 1 | Γεώργιος Μαύρος | 1.002.559 | 20,42 | -32,30 | 60 | -111 | |||||
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα | Ανδρέας Παπανδρέου | 666.413 | 13,58 | Νέο | 12 | Νέο | |||||
Ενωμένη Αριστερά 2 | Ηλίας Ηλιού | 464.787 | 9,47 | -2,33 | 8 | -14 | |||||
Εθνική Δημοκρατική Ένωσις | Πέτρος Γαρουφαλιάς | 52.768 | 1,07 | Νέο | - | - | |||||
Δημοκρατική Ένωση Κέντρου | Ιωάννης Ζίγδης | 8.509 | 0,17 | Νέο | - | - | |||||
Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κίνημα Ελλάδας | Χρήστος Μπίστης | 1.539 | 0,03 | Νέο | - | - | |||||
Φιλελεύθερη Δημοκρατική Ένωση Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος |
Ιάκωβος Διαμαντόπουλος Διονύσης Μπενετάτος |
975 | 0,02 | Νέο | - | - | |||||
Ανεξάρτητοι υποψήφιοι | 42.291 | 0,86 | - | - | - | ||||||
Σύνολο | 4.908.974 | 100 | 300 | ||||||||
Έγκυρα | 4.908.974 | 96,92 | |||||||||
Άκυρα/Λευκά | 54.584 | 2,12 | |||||||||
Ψήφισαν | 4.963.558 | 79,53 | |||||||||
Αποχή | 1.277.508 | 20,47 | |||||||||
Εγγεγραμμένοι | 6.241.066 | ||||||||||
Πηγή: Nohlen & Stöver | |||||||||||
Σημειώσεις: | |||||||||||
Λίστα
1Τα αποτελέσματα της Ένωσις Κέντρου - Νέες Δυνάμεις συγκρίνονται με τα αποτελέσματα της Ένωσις Κέντρου των εκλογών του 1964.
2Τα αποτελέσματα της Ενωμένης Αριστεράς συγκρίνονται με τα αποτελέσματα της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς των εκλογών του 1964. |
- Μετά τις επαναληπτικές και αναπληρωματικές εκλογές που έγιναν στις 20 Απριλίου 1975, η δύναμη των κομμάτων σε έδρες διαμορφώθηκε ως εξής: ΝΔ 216 έδρες, η ΕΚ-ΝΔ 61 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 15 έδρες και η Ενωμένη Αριστερά 8 έδρες.
Εκλεγέντες βουλευτές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ευάνθης Χατζηβασιλείου, «Η ολοκλήρωση του Ελληνικού θαύματος, 1974-75», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. ΙΣΤ 2000, σελ.303-304
- ↑ «Γεώργιος Παπαδόπουλος: Ο μισητός πραξικοπηματίας, το σαμποτάζ του Έβρου, η Χούντα». in.gr.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο Διάγγελμα του Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή προς τον ελληνικό λαό με αφορμή την προκήρυξη των εκλογών της 17ης Νοεμβρίου 1974. [1]
- Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο Βουλευτικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974. [2]