Artemis

Artemis
Duwies yr helfa, fforestydd a bryniau, y lleuad, a saethyddiaeth[1]
Y Diana o Versailles, copi Rhufeinig o'r cerflun Groegaidd gan Leochares (y Louvre)
Preswylfa	Mynydd Olympus
Symbolau	Bwa, saethau, ceirw, cŵn hela, a'r lleuad
Rhieni	Zeus a Leto
Siblingiaid	Apollo, Aeacus, Angelos, Aphrodite, Ares, Athena, Dionysus, Eileithyia, Elen o Gaerdroea, Enyo, Eris, Ersa, Hebe, Hephaestus, Heracles, Hermes, Minos, Pandia, Persephone, Perseus, Rhadamanthus, y Charites, y Horae, y Litae, yr Awenau, a'r Moirai
Cywerthydd Rhufeinig	Diana

Duwies Roegaidd oedd Artemis (Groeg: (enwol) Ἄρτεμις, (genidol) Ἀρτέμιδος). Ym mytholeg Roeg glasurol, disgrifir Artemis fel arfer yn ferch Zeus a Leto, a merch efaill Apollo. Hi oedd duwies Helenaidd y fforestydd a'r bryniau, geni plant, gwyryfdod, ffrwythlonder, a hela, a darlunir hi fel arfer fel heliwr yn cario bwa a saethau.^[2] Roedd y carw a'r gypreswydden yn sanctaidd iddi hefyd. Yng nghyfnodau Helenaidd diweddarach, roedd hi hefyd yn cymryd y rôl hynafol o Eileithyia a cynorthwyo geni plant.

Daeth Artemis i'w huniaethu â Selene yn nes ymlaen,^[3] a gyda Thitan-wraig; hi oedd duwies Roegaidd y lleuad a darlunir â lleuad gilgant uwch ei phen. Roedd hi hefyd yn cael ei huniaethu â'r dduwies Rufeinig Diana,^[4] â'r dduwies Etrwsgaidd Artume, ac â'r dduwies Roegaidd neu Gariaidd Hecate.^[5]

• Walter Burkert, 1985. Greek Religion (Caergrawnt: Gwasg Prifysgol Harvard)
• Robert Graves (1955) 1960. The Greek Myths (Penguin)
• Karl Kerenyi, 1951. The Gods of the Greeks
• Seppo Telenius (2005) 2006. Athena-Artemis (Helsinki: Kirja kerrallaan)

• (Saesneg) Theoi Project, Artemis
• (Saesneg) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (1890) (eds. G. E. Marindin, William Smith, LLD, William Wayte)

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Artemis