Jefto Bošnjak

Jefto Bošnjak (Podosje, kod Bileće, 10. maj 1918 — Brštanica, kod Neuma, 2. maj 1942), učesnik NOB-a i narodni heroj Jugoslavije.

Rođen je 10. maja 1918. godine u selu Podosoju, kod Bileće. Potiče iz zemljoradničke porodice. Osnovnu školu završio je 1928. godine u Bileći. Do 1933. godine živio je u rodnom mjestu i bavio se zemljoradnjom, a zatim je radio u Bileći u Nikšiću kao šumarski radnik firme „Ombla“ i „Zeta“. U Nikšiću je došao u dodir s radničkim pokretom i Komunističkom partijom Jugoslavije.

Rat ga je zatekao na odsluženju vojnog roka u avijaciji, u mjestu Rajlove. Poslije kapitulacije Vojske Kraljevine Jugoslavije, vratio se u Bileću i uključio u pripreme za ustanak, zajedno s grupom skojevaca i komunista. Krajem juna 1941. godine, ustaše su ga uhapsile i zatvarile u Bileći. Poslije dva dana mučenja, iako vezanih ruku, uspio je da obori stražara i pobjegne ispred ustaša u selo Ljubišiće, gdje se povezao sa ustanicima.

Krajem augusta 1941. godine, kao borac ustaničke čete iz Podosoja, učestvovao je u borbama protiv ustaško-domobranskih snaga oko Bileće. Među prvima je stupio u partizansku četu svoga sela, koja je bila u sastavu Bilećkog partizanskog bataljona. Učestvovao u brojnim borbama ovog bataljona protiv ustaško-domobranskih i italijanskih snaga na pravcu Trebinje-Bileća i Bileća-Nikšić u drugoj polovini 1941. i početkom 1942. godine.

Krajem januara 1942. godine bio je upućen u Prvi udarni partizanski bataljon, koji je u zimu i proljeće 1942. godine vodio borbe s italijanskim, ustaško-domobranskim i četničkim snagama u sjevernoistočnoj Hercegovini, oko Gacka i Nevesinja. U proljeće 1942. godine hercegovački partizanski udarni bataljoni nanijeli su neprijateljima teške gubitke i do maja 1942. oslobodili najveći dio istočne, sjeverne i jugoistočne Hercegovine. Početkom aprila 1942. godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije.

Krajem aprila i početkom maja 1942. godine Južnohercegovački partizanski odred, u kome se nalazio i Jefto Bošnjak, prodro je duboko u neprijateljsku pozadinu, u dolinu rijeke Neretve, u pravcu Čapljine i Metkovića. Tada je oslobođen veliki broj sela, i neprijatelju su naneijti veliki gubici u ljudstvu i ratnom materijalu. Najteže borbe vođene su kod Prebilovaca, kod Čapljine, protiv veoma jakih ustaško-domobranskih i italijanskih snaga. U tim borbama, kao vodnik jednog voda, Jefto se sa svojim puškomitraljezom, nalazio u prvim borbenim redovima.

Jurišajući na italijanske utvrđene položaje kod Hrasna, nedaleko od željezničke stanice Brštanica, 2. maja 1942. godine Jefto je uleteo među italijanske vojnike, koji su u bili iznenađeni i u strahu bacili oružje. Prilikom ovog juriša Jefto je bio smrtno ranjen. Posljednjom snagom pridržavajući jednom rukom izrešetani stomak, a drugom noseći puškomitraljez, uspio je da dopuže do svojih drugova, gde je ubrzo umro. Njegove poslednje riječi bile su: „Drugovi, ja pogiboh, čuvajte mi mitraljez!“.

Na prijedlog Operativnog štaba NOP odreda za Hercegovinu, maja 1942. godine, Jefto Bošnjak je proglašen za narodnog heroja. Njegovu smrt i proglašenje za narodnog heroja prenijela je i radio-stanica „Slobodna Jugoslavija“. Sticajem okolnosti, ovo proglašenje za narodnog heroja nije bilo registrovano, pa je ponovo za narodnog heroja proglašen 24. juna 1953. godine.^[1]