Hebrejsko pismo
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Hebrejski alfabet je pismo od 22 slova kojim se piše hebrejski jezik. Široko je rasprostranjeno i među jevrejskom dijasporom, tako da se i još nekoliko jezika, kao jidiš, ladino ili judeo-arapski, pišu ovim pismom.
Jevreji ga zovu alefbet (jer su prva dva slova alef [א] i bet [ב]). Broj slova, njihov redoslijed, njihova imena, kao i njihove fonetske vrijednosti jednake su kao u aramejskom pismu jer su i Jevreji i Aramejci preuzeli feničansko pismo krajem 2. milenija p. n. e.
Savremeno pismo kojim se piše hebrejski jezik nastalo je u 3. vijeku p. n. e. iz aramejskog, koje su koristili Jevreji još od 6. vijeka p. n. e. Prije toga su koristili pismo koje je u 9. vijeku p. n. e. nastalo iz feničanskog; u vjerskim spisima Samarićani još uvijek koriste varijantu ovog starog pisma.
I u starom i u novom hebrejskom pismu ne postoji razlika između tzv. malih i velikih slova, već samo nekoliko slova ima drugačiji oblik kada se pišu na kraju riječi, slično arapskom pismu, ali mnogo jednostavnije. U pisanju se samoglasnici uglavnom ne pišu. Hebrejsko pismo se piše zdesna nalijevo.
Da bi se pravilno označavali samoglasnici, nastao je veći broj sistema dijakritičkih znakova (nikud, mn. nikudot, heb. נקדות). Jedan od ovih, zvani tiberijski sistem, vremenom je postao dominantan. Aaron ben Moses ben Asher i njegova porodica kroz više generacija smatraju se zaslužnima za nastanak i usavršavanje ovog sistema. Ove oznake se koriste za posebne namjene, kao što su biblijski tekstovi, poezija ili za učenje hebrejskog jezika. U tiberijskom sistemu postoji i određeni broj znakova za pojanje, koji označavaju kako treba pojati određene citate (slično evropskim neumama), kao i određeni broj krunica, koje se koriste samo u svicima Tore.
Hebrejska slova mogu se koristiti i kao brojevi (najčešće u Kabali), ali su u svakodnevnoj upotrebi tzv. arapski, odnosno zapadni brojevi.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]
