Lannuon

Dre Lannuon e tremen ar stêr Leger, hag ur porzh a oa gwechall. E Lannuon e krog an aber a ya betek Belleger, ul lodenn eus Servel, e-lec'h ma'z eus traezhennoù dibar. War lez ar stêr Gindi emañ Lannuon (Bulien).

Kumunioù amezek : Trebeurden; Pleuveur-Bodoù; Sant-Ke-Perroz; Louaneg; Rospezh; Tonkedeg; Ploubêr; Ploulec'h

B. Tanguy : Eccl. S. Marie de Lannion, 1163; eccl. S. Mariae de Castello, 1188; S. Maria de Lannyon, fin XII^vet; Lannyon, 1212; Lannuion, 1235; Lannion, 1262; Lannyon, 1278; par. de Lannuyon, 1283; Lannion, 1294, 1296; Lanyon, Lannyon, 1330; Lannion, c. 1330; Lannyon, 1341, fin XIV^vet; Lannuyon, 1372, 1391, 1438, 1479

E. Vallerie : Lannion, 1163; Lannyon, 1199; Lannuyon, Lanuyon, 1235; Lannuyon, 1283; Lanion, Lanyo, Lannuyon, 1330; Lanion, 1371; Lannuyon, 1390; Lannuyon, 1414; Lennuyon, 1417; Lannuyon, 1420; Lanion, 1452; Lannuyon, 1479; Lannion, 1516; Larnio-, 1630

• Nac'het e voe an distaoliadeg roueel eus miz C'hwevrer 1676 ouzh un den eus Lannuon, Mariau e anv, goude Emsavadeg ar Bonedoù ruz^[3].

• Gant al lezenn eus an 26 a viz C'hwevrer 1790 e voe lakaet Lannuon da benn ur bann^[4].
• Emgann Lannuon e 1792

• 190 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,08 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[5].

• D'an 9 a viz Gwengolo 1941 e kouezhas un nijerez (Hurricane II marilhet BD832 ha kodet ZY-?) eus aerlu ar Rouantelezh-Unanet (Royal Air Force) e Lannuon. An nijour a voe serret d'an Alamaned^[6].
• D'an 8 a viz Ebrel 1941 e voe kaset un nijerez Messerschmitt Bf 109 eus an aerlu alaman (Luftwaffe) d'ar strad e Lannuon^[7].
• D'an 23 a viz Here 1943 e kouezhas daou garr-nij Focke Wulf Fw 190 A eus an aerlu alaman (Luftwaffe) er mor nepell eus Lannuon; unan eus an daou sturier a varvas, ne voe ket adkavet e gorf^[7].
• Mervel a reas 69 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel^[5].

• Brezel Indez-Sina: mervel a reas unnek milour.
• Brezel Aljeria: mervel a reas daou soudard.

• Iliz Sant Yann ar Vali (kreiskêr)
• Iliz Logivi
• Chapel skolaj Sant-Jozef
• Chapel Sant-Mark
• Leandi Santez Anna
• Ar Blasenn kreiz Kêr (tier kozh).

Monumant ar re varv.

• Al Leger

•  
•  
  Pont a linenn hent-houarn Lannuon-Perroz. Bet dispennet da vat er bloavezioù 1970
•  
  Lannuon by night. Pont Santez Anna
•  
  Kae an Aod Uhel, o sellout war zu traoñ

• Stad kaiak war al Leger.

•  
  C'hoariva dour-bev
•  
  C'hoariva Dour-bev

Bro	Niver a dud
Rouantelezh-Unanet	1 (morlu)
Hollad	1

Marvet eo e miz Here 1944, e-pad an Eil brezel-bed^[8].

Bezañ 'zo tri skolaj, daou lise, un IUT (skiantoù, kazetennerezh), ur skol-ijinour, ur skol-glañvdiourezed.

• Skolaj Sant-Jozef

Listenn maered Lannuon abaoe krouidigezh "Lannuon Vras"

• 1757 : Coupé de Kervennou, gwiraour ha politikour, bet meur a wech kannad Lannuon
• 1828 : Louis-Marie Baader, livour
• 1833 : Henri Raison du Cleuziou, arkeologour, tresour ha buruteller war dachenn an arz
• 1857 : Koñstañsa ar Merer (1857-1945), barzhez vrezhonek, ganet ha marvet e Lannuon
• 1862 : Yves-Marie Gabriel Laouenan, ofiser er morlu, barner a beoc'h, skrivagner brezhonek, ganet e Logivi
• 1863 : Charlez ar Govig, barzh ha romantour
• 1870 : Pierre Le Damany, kelenner a vezekniezh
• 1905 : Pierre Marzin, ijinour, diazezer ar CNET e Lannuon, maer
• 1906 : Maria Prat, skrivagnerez vrezhonek, ganet e Bulien
• 1907 : Per Bourdellez, skrivagner hag emsaver
• 1918 : Pierre Sabbagh, kelaouenner hag aozer abadennoù skinwel
• 1921 : Édouard Ollivro, kelenner, skrivagner ha politikour
• 1937 : Yann-Ber Piriou, skrivagner ha barzh brezhonek
• 1962 : Jean-Efflam Bavouzet, pianoour
• 1969 : Jean-Cyril Robin, marc'hhouarner
• 1974 : Pierre-Yves André, melldroader
• 1980 : Christophe Le Mevel, marc'hhouarner
• 1990 : Johan Le Bon, marc'hhouarner
• 1995 : Franck Bonnamour, marc'hhouarner

• 1932 : Charlez ar Govig, barzh ha romantour
• 1943 : Léon Warenghem, strilher
• 1945 : Juluen Sklison, beleg ha skrivagner brezhonek
• 1972 : Armañs ar C'halvez, beleg, kelennour hag emsaver
• 1981 : Añjela Duval, barzhez vrezhonek
• 1984 : Erwan Kervella, skrivagner brezhonek
• 1985 : Ivona Galbrun, emsaverez
• 1988 : Gwilherm Dubourg, beleg ha skrivagner brezhonek
• 1990 : Geneviève Prigent, stourmerez evit an endro ha gwirioù mab-den
• 1992 : Frañsez Kervella, douarour, barzh, skrivagner ha yezhadurour brezhonek
• 1992 : Jules Gros, yezhour brezhonek
• 2006 : Maria Prat, skrivagnerez vrezhonek
• 2009 : Ivet an Dred
• 2015 : Pierre Jagoret, politikour, maer etre 1977 ha 1983

• Yves-Marie Omnès, mestr-skol; en eus kemeret perzh ouzh dilestradeg Kiberen e 1795; barnet eo bet an 12 thermidor en Alre.
• Jorj ar Rumeur, barzh Mathaliz, emsaver, a dremenas e vugaleaj eno.
• Félix Le Dantec, biologour ha prederour, bet skoliad e skolaj Lannuon, roet eo bet e anv d'al Lise.

	Louis Barazer, alouer Lannuon e 1690	En gul e wifrell en erminoù heuliet gant div ruilhenn en argant

^[9]

• 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol^[10].

 

• D’an 23 a viz Here 2006 e oa bet votet ar garta Ya d'ar brezhoneg gant kuzul-kêr ar gumun
• D'ar 16 a viz Du 2006 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg live 1.
• D'an 10 a viz Genver 2014 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg live 2.

• Ur skol divyezhek a zo eno abaoe 1978.
• Ur skol Diwan a zo e Lannuon (e Logivi-Lannuon ent-resis).
• E distro-skol 2023 e oa enskrivet er skol Diwan hag er c'hlasoù divyezhek 294 skoliad (19,1 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez). https://www.brezhoneg.bzh/98-kelenn.htm

• An Alarc'h.

• 2 a viz Gouere 1995: 1añ tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Dinan ha Lannuon; trec'h eo Fabio Baldato (Italia).

• Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
• Régis de Saint-Jouan : Dictionnaire des communes du département des Côtes d'Armor. Éléments d'histoire et d'archéologie. Conseil Général des Côtes d'Armor 1990
• Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor. Origine et signification. ArMen - Le Chasse-Marée. 1992
• Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995
• Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes des Côtes d'Armor & Ille-et-Vilaine. 2008

 

Muioc'h a restroù diwar-benn

Lannuon

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (fr) (en) Lec'hienn an ti-kêr
• (br) Lannuon war lec'hienn Geobreizh
• (fr) Lannuon war lec'hienn an Institut géographique national