Trapez

Trapez
An trapez ABCD
An trapez zo ur skouer dibar eus :
pevarc'hostezeg pevarc'hostezeg konveksel
Trapezoù dibar :
parallelogram skouergorneg romb karrez

An trapezoù (a vez graet trapezenn anezho a-wezhioù, pe tristurieg peurliesañ)^[1] a zo anezho pevarc'hostezegoù o deus daou gostez enep parallelek. Graet e vez diaz eus an daou gostez-se.

Gant an termenadur-se ez eus trapezoù eus ar pevarc'hostezegoù ABCD hag ABDC o-daou war ar figurenn (hag a zo parallelek o c'hostezioù (AB) ha (CD) ).

Oberourien 'zo a laka ur redi ouzhpenn : konvekselezh ar pevarc'hostezeg. Gant se e vez dilezet an « trapezoù kroazet » evel ABDC.

Ar pevarc'hostezegoù konveksel a zo trapezoù anezho mar hag hepken mard o deus ur c'houblad kornioù kenheuliek kevatal o somm gant 360 derez pe π radian. Heñvel eo neuze somm an daou gorn all.

Da skouer : an daou goublad kornioù a zo (A,D) ha (B,C) o begoù.

Diwall : En trapezoù ne vez ket atav somm daou gorn kenheuliek kevatal gant 360 derez (ar c'hornioù lol ha B o begoù er figurenn da skouer).

• Graet e vez trapez skouer eus an trapezoù o deus ur c'horn skouer da nebeutañ. En abeg d'ar perzh kent e vez atav daou gorn skouer da nebeutañ en trapezoù skouer. Ar skouergornegoù ivez a zo trapezoù skouer.

• An trapezeoù a vez graet izoskelel anezho pa wiriont unan eus ar perzhioù kendalvoudek-mañ :

• Daou gorn stok ouzh ar memes diaz zo kevatal.
• Keit eo ar c'hostezioù nann parallelek.
• Keit eo an diagonalennoù.
• An daou ziaz a zo dezho ar memes kreizskouerenn, hag honnezh zo ahel simetriezh d'an trapez.

• An trapezoù konveksel hag a zo keit o diazoù a zo neuze parallelogramoù. Parallelek eo neuze an daou gostez all.
• Ar skouergornegoù zo trapezoù skouer hag izoskelel war un dro.

Formulennoù an trapez
Gorread	${\displaystyle G={\frac {a+c}{2}}\cdot h}$ ${\displaystyle ={\frac {a+c}{a-c}}{\sqrt {(s-a)(s-c)(s-a-b)(s-a-d)}}}$ (pa vez a > c), gant ${\displaystyle s={\tfrac {1}{2}}(a+b+c+d)}$
Trohed	${\displaystyle T=a+b+c+d\,}$
Uhelder	${\displaystyle h=b\cdot \sin \beta =b\cdot \sin \gamma =d\cdot \sin \alpha =d\cdot \sin \delta }$ ${\displaystyle ={\frac {2G}{(a+c)}}}$
Hirder an diagonalennoù	${\displaystyle d_{1}={\sqrt {a^{2}+b^{2}-2ab\cos \beta }}={\sqrt {c^{2}+d^{2}-2cd\cos \delta }}}$ ${\displaystyle d_{2}={\sqrt {a^{2}+d^{2}-2ad\cos \alpha }}={\sqrt {b^{2}+c^{2}-2bc\cos \gamma }}}$
Hirder ar c'hostezioù	${\displaystyle a,b,c,d\,}$
Muzulioù ar c'hornioù	${\displaystyle \alpha ,\beta ,\gamma ,\delta \,}$

Dont a ra an eil formulenn evit jediñ ar gorread eus formulenn Heron evit jediñ gorread an tric'hornioù, hag ar formulennoù evit jediñ hirderioù an diagonalennoù eus teorem al-Kashi.

1. ↑ An termen tristurieg a gaver e-barzh :
   • Nouveau dictionnaire breton fançais, Roparz Hemon, Al Liamm, 1978, p. 814
   • Geriadur ar Jedoniezh, Yann-Baol an Noalleg, Preder, 2003
   • Dictionnaire classique français-breton, tome X, R. Le Gléau, Al Liamm, 1994, p. 3825
   • Geriadur Brezhoneg An Here, An Here, 2001, p. 1325
   • Dictionnaire français-breton, Martial Ménard, 2012, Palantines, p. 1346
   An termen trapez a gaver e-barzh :
   • Geriadur Brezhoneg An Here, An Here, 2001 ;
   • Geriadur ar skiantoù hag an teknikoù - Galleg-Brezhoneg, Kreizenn Ar Geriaouiñ, stumm 1.9 16.11.2010.
   Ne gaver an termen trapezenn nemet e-barzh :
   • Geriaoueg Matematik, Embannadurioù Eil Derez Diwan, trede embannadur kresket, 1995

Porched geometriezh