Simone de Beauvoir
| Reizh pe jener | plac'h  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Frañs |
| Anv e yezh-vamm an den | Simone de Beauvoir |
| Anv ganedigezh | Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir |
| Anv-bihan | Simone |
| Anv-familh | Bertrand de Beauvoir |
| Lesanv | Le Castor |
| Anv | Симона-Люси-Эрнестина-Мари Бертран де Бовуар |
| Deiziad ganedigezh | 9 Gen 1908 |
| Lec'h ganedigezh | 6th arrondissement of Paris |
| Deiziad ar marv | 14 Ebr 1986 |
| Lec'h ar marv | rue Victor-Schœlcher |
| Doare mervel | abeg naturel |
| Abeg ar marv | Tanijenn skevent |
| Lec'h douaridigezh | bered Montparnasse |
| Breur pe c'hoar | Hélène de Beauvoir |
| Pried | talvoud ebet |
| Kompagnun(ez) | Jean-Paul Sartre, Claude Lanzmann, Nelson Algren |
| Familh | Bertrand de Beauvoir |
| Den heverk | Jean-Paul Sartre |
| Yezh vamm | galleg |
| Yezhoù komzet pe skrivet | galleg |
| Yezh implijet dre skrid | galleg |
| Bet war ar studi e | skol-veur Pariz, Lycée Fénelon, Paris |
| Diplom skol-veur | agrégation |
| Lec'h annez | Pariz, Marselha, Rouan |
| Relijion | dizoueegezh |
| Tuadur revel | Divrevelezh |
| Luskad | dizoueegezh, Gwregelouriezh, existentialism |
| Ezel eus | comité de lecture des éditions Gallimard |
| Levezonet gant | Jean-Paul Sartre, Alfred Adler |
| Prizioù resevet | Priz Goncourt, Jerusalem Prize, Austrian State Prize for European Literature, honorary doctorate of Concordia University |
| Bet kinniget evit | Priz Nobel al Lennegezh |
| Documentation files at | SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts |
Simone de Beauvoir (9 a viz Genver 1908 - 14 a viz Ebrel 1986) a oa ur brederourez hag ur skrivagnerez c'hall. Skrivañ a reas romantoù, levrioù a brederouriezh hag a bolitikerezh, buhezskridoù hag emvuhezskridoù. Brudet eo dreist-holl evit e romantoù dreistfizikel evel Les Mandarins hag evit e levr Le Deuxième Sexe skrivet e 1949, ma tielfenn gwaskerezh ar vaouezed.
He buhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir [1] a zo bet ganet e Pariz e 1908, merc'h da Jean Bertrand de Beauvoir, breutaer, ha dremmour e-maez micher, ha da Françoise Brasseur, o tont eus ur familh bourc'hizien Verdun.
Bugaleaj ha yaouankiz
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ganet eo en ur ranndi pitaod lec'hiet 130 Boulevard Montparnasse [2]. Kaset eo da bemp bloaz d'ar skol Cours Desir (betek ma dapo he bachelouriezh) [3], ur skol a vez kaset eno merc'hed yaouank ar familhioù bourc'hizien. Kaset eo he c'hoar eil-henañ Hélène eno ivez daou vloaz war he lerc'h. D'ar mare-se dija e veze merzet barregezhioù he spered, ha bep bloaz tapet ganti ar c'hentañ plas gant Élisabeth Lacoin (lesanvet Zaza, merc'h d'an ijinour Maurice Lacoin) a zeu da vezañ he mignonez bras.
Goude ar Brezel Bras e kouezhas en e boull ti-bank La banque de la Meuse, a oa bet George Brasseur prezidant anezhañ, tad-kozh Simone a-berzh he mamm.[4] Ur plegenn fall evit he familh en em gav dizenoret ha treutoc'h ar jeu ganto. Abalamour dan diaezamantoù arc'hant e rankas he zud dilojañ deus ar Boulevard Montparnasse da vont da chom en ur ranndi bihan teñval, kludet e pempvet estaj ur c'hendi hep saverez, lec'hiet Rue de Rennes (straed Roazhon).[5]. Gouzañvet he doa gwelout an darempredoù o trenkaat etre he mamm hag he zad.
Ne oa ket puilh ar merc'hed yaouank war ar studioù hir d'ar mare-se. Pitilh e oa he zad gant arz ar c'hoariva, hag e soñje dezhañ bezañ skrivagner an hini eo a oa bravañ micher a vez. Atav eo bet broudet Simone hag Hélène gantañ mont war an hent-se, an tu nemetañ dezhe achap kuit diouzh o saviad, a oa hini ar maouezed er geverdigezh, hervezañ.[6]
Diouzh un tu en doa keuz o soñjal ne oa ket hi ur gwaz, peogwir e vefe bet tu dezhi mont d'an École polytechnique, ha diouzh an tu all e kave dezhañ ne oa ket hi "plac'hheñvel" a-walc'h. Gantañ veze lavaret dezhi he doa "empenn ur gwaz".
Oberennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Romantoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- L'Invitée (1943)
- Le Sang des autres (1945)
- Tous les hommes sont mortels (1946)
- Les Mandarins (1954), priz Goncourt
- Les Belles Images (1966)
- La Femme rompue (1968)
- Quand prime le spirituel (1979)
Skridoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Pyrrhus et Cinéas (1944)
- L'Existentialisme et la Sagesse des nations (1945)
- Pour une morale de l'ambiguïté (1947)
- Le Deuxième Sexe (1949)
- Privilèges (1955)
- La Longue Marche (1957)
- La Vieillesse (1970)
- Faut-il brûler Sade? (1972)
Eñvorennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- L'Amérique au jour le jour (1948)
- Mémoires d'une jeune fille rangée (1958)
- La Force de l'âge (1960)
- La Force des choses (1963)
- Une mort très douce (1964)
- Tout compte fait (1972)
- La Cérémonie des adieux (1981)
- Journal de guerre (1990)
- Lettres à Sartre, Tome I et II (1990)
- Lettres à Nelson Algreen (1997)
- Correspondance croisée. 1937-1940 (2004)
- Cahiers de jeunesse (2008)
C'hoarioù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Les Bouches inutiles (1945)
Notennoù ha daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Skrid ganedigezh (Skrivet eo an anv Simonne ennañ), Archives de Paris (p. 15/31).
- ↑ chomlec'h meneget er skrid ganedigezh.
- ↑ Le cours Desir war lec'hienn En-Vols.com.
- ↑ Paul Naegel, Tezenn doktorelezh Le département de la Meuse (France) : industrialisation entre 1790 et 1914, p.153-154, Naoned, 2006.
- ↑ Danièle Sallenave, Castor de guerre, Gallimard, « Folio », 2008, p.55.
- ↑ Simone de Beauvoir, Mémoires d'une jeune fille rangée, Paris, Éditions Gallimard, coll. « Le livre de poche » (no 1315-1316), 1964 (1re éd. 1958), p. 245.