Istor Madagaskar

• Tizhet eo an enez gant trevadennerien Afrikan hag Indonezian.

• Etre ar VII^vet hag an XIII^vet kantved e vez krouet kontouerioù gant an Arabed a-hed aodoù Afrika ar meurvor Indez : Mogadiscio, Kismayou, Malindi, Mombasa, inizi Pemba ha Zanzibar, Kiloa, Sofala… En em staliañ a reont ivez war an inizi Komorez ha darempredoù o deus gant Madagaskar.

• Tizhet eo aod Madagaskar gant ar Velanezianed en em vesk gant ar Vantoued deuet eus ar c'hevandir. Kenwerzh war eskemm e Sanga.

• Kenwerzhourien vuzulman en em stailh er gwalarn hag er gevred.

En XIII^vet kantved e talc'h Indoneziz niverus d'en em staliañ war aod reter Madagaskar betek an XIII^vet kantved. Diouzh tu aod ar c'hornôg e kendalc'h ivez treuztiriadegoù an Afrikaned en hevelep doare. Savet ez eus bet gant Arabed Kiloa diazezadurioù en inizi Komorez, met dibab a reont dilezel an enez vras. Hironed niverus, an Antalaoted, genidik eus Komorez, en em stailh war aod an norzh. Ganet diwar ur meskaj etre Arabed, Malgached hag Afrikaned e komzont ur yezh deveret eus ar Swahili. War aod ar biz en em stailh an Iharanaed, pobl mesket-tre met afrikan a orin dreist-holl. War aod ar gevred eo ar Zafied a daol o zroad. Lakaet int gant an hengoun da vezañ diskennidi Ramiria hag hendadoù an Antambahoakaed hag an Antanosied. Etre an XIII^vet hag ar XIV^vet kantved eo an Antemoroed en em stailh war aod ar gevred. Eus Komorez e teuont ha bevet o dije e bro an Iharanaed a-raok gwriziennañ muioc'h er su. Peñseidi a bep seurt (Indeziz, Indoneziz, tud arabekaet ha Portugaliz goude-se) o deus bet krouet kêrioù en arvor ivez etre an XIII^vet hag ar XIV^vet kantved. Fonnus int bet lonket gant ar boblañs tro-dro avat ha kollet eo bet ganto o merkoù identelezh a-gent.

Tamm-ha-tamm e krog darn eus pobladoù an arvor da drevadenniñ douaroù argoad an enez. Er gevred e vez krouet tierniezh an Antandroyed gant ar Zafi-Manara ha hini ar Vasikoroed gant ar Zafi-Ndravola. Er reter e lakaer ar priñs antemoro Rambo da orin Tanalaed Ikongo. En em gavout a ra an Hovaed war an uhelgompezenn greiz war dreuzoù ar XV^vet kantved.