Юзаф Эльснер

Юзаф Ксаверы Э́льснер польск.: Józef Ksawery Elsner
польск.: Józef Elsner
Партрэт Эльснера (каля 1853)
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	1 чэрвеня 1769(1769-06-01)[1][2][…]
Месца нараджэння	Гродкаў, Гміна Гродкаў, Бжэгскі павет, Апольскае ваяводства, Польшча[5]
Дата смерці	18 красавіка 1854(1854-04-18)[1][3] (84 гады)
Месца смерці	Варшава, Царства Польскае, Расійская імперыя
Месца пахавання	Старыя Павонзкі[4]
Краіна	Расійская імперыя Рэч Паспалітая
Месца працы	Музычны ўніверсітэт імя Фрэдэрыка Шапена
Музычная дзейнасць
Прафесіі	дырыжор, кампазітар, музыказнавец, музычны педагог, тэарэтык музыкі
Інструменты	скрыпка
Жанры	опера, літургічная музыка[d], сімфонія і класічная музыка
Выхаванцы	Віктар Кажынскі[6], Фрыдэрык Шапен і August Freyer[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Варшаўскае таварыства сяброў навук[d]
Узнагароды	Ордэн Святога Станіслава (1823)
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юзаф Ксаверы Э́льснер (польск.: Józef Ksawery Elsner, 1 чэрвеня 1769, г. Гродкаў, Польшча — 18 красавіка 1854) — польскі кампазітар, дырыжор, педагог. Паслядоўнік традыцый венскай класічнай школы, прадстаўнік ранняга польскага рамантызму.

Быў пеўчым у касцёле ў Вроцлаве, дзе атрымаў музычную адукацыю.

З 1792 года — дырыжор аркестра Нямецкага опернага тэатра ў Львове, з 1799 года — дырэктар «Tэатра Нарадовага» ў Варшаве.

У 1823 годзе кампазітар быў узнагароджаны ордэнам Святога Станіслава.

У 1824—1831 гадах — прафесар Варшаўскага ўніверсітэта, адначасова з 1826 года — кіраўнік Галоўнай музычнай школы.

Заснавальнік Кансерваторыі музыкі і дэкламацыі ў 1821 годзе ў Варшаве.

Упершыню ў гісторыі польскай оперы ў тэмах сваіх твораў выкарыстаў нацыянальны музычны фальклор: оперы «Ведзьмы з Лысай гары, ці Лешак Белы» (паст. 1809), «Кароль Лакетэк, ці Віслічанкі» (паст. 1818).

Сярод іншых твораў: культавая музыка, 3 араторыі, 55 кантат, 3 месы для салістаў, хору і аркестра, 5 сімфоній, камерна-інструментальныя ансамблі, творы для фартэпіяна, хары (каля 100 xаралаў), музыка для драматычнага тэатра і інш.

Аўтар тэарэтычных прац. Рэдактар і выдавец зборнікаў польскіх народных песень, інструментальных твораў.

Сярод знакамітых вучняў — Ф.Шапэн і Ігнацы Фелікс Дабжынскі.

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн