Нацыянальныя маёмасці

Нацыянальныя маёмасці (фр.: Biens nationaux) — у рэвалюцыйнай Францыі канфіскаваныя, у сілу пастаноў Нацыянальнага сходу і Канвента, і абвешчаныя нацыянальнай уласнасцю маёмасці царквы і эмігрантаў. Уключалі землі, будынкі, рэнты з зямель і іншае.

Па дэкрэту ад 2 лістапада 1789 года была канфіскавана ўласнасць царквы і духавенства; пачынаючы з 30 сакавіка 1792 года канфіскоўвалася ўласнасць эмігрантаў, сасланых, пакараных і іншых асоб. Дэкрэт ад 27 ліпеня 1792 года дазволіў продаж нацыянальных маёмасцяў, што спрыяла росту спекуляцый і ўзнікненню так званых «чорных банд».

Канфіскацыя, зробленая падчас рэвалюцыі, не была новай справай. Канцлер Дзюпра прапаноўваць Францыску I завалодаць царкоўнымі маёмасцямі пад той падставай, што яны складаюць частку каралеўскіх даменаў. Такая ж прапанова была зроблена ў XVIII стагоддзі пры Людовіку XV. Яна прынята не была, але часткова яе спрабавалі ўжыць шляхам абмежаванняў у набыцці царквой новых зямель (эдыкт 1749 года) або нават цалкам, у адносінах да земляў езуіцкага ордэна, якія былі канфіскаваныя ў 1764 годзе і прададзеныя дзяржаве.

Пытанне аб канфіскацыі царкоўных маёмасцяў быў закрануты і ў літаратуры XVIII стагоддзя; «Энцыклапедыя» рэкамендавала канфіскацыю царкоўных зямель для дабра і карысці дзяржавы. Патрабаванне канфіскацыі было ўнесена і ў некаторыя з наказаў 1789 года.

• Чорная банда

• Национальные имущества во Франции во время революции // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.