Артаклаз
Артаклаз | |
---|---|
Названа ад | спайнасць[1] і orthogonality[d][1] |
Хімічная формула | K(AlSi₃O₈)[2] |
Колер рысы | белы колер |
Крышталічная сістэма | monoclinic crystal system[d] |
Цвёрдасць па шкале Моаса | 6 |
IMA-статус | approved mineral and/or valid name (A)[d][3][4] |
IMA Mineral Symbol | Or[5] |
Nickel-Strunz 9 | 9.FA.30[6] |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Артаклаз — мінерал з групы палявых шпатаў, K(AlSi3O8).
Назва паходзіць ад грэчаскіх слоў, якія ў перакладзе азначаюць «прамыя» і «трэшчына», за прамы вугал паміж плоскасцямі спайнасці. Належыць да групы каліева-натравых палявых шпатаў.
Зярняты няправільнай формы. Прызматычныя, таблітчатыя крышталі, двайніковыя зросткі. Бясколерны, белы, шэры, ружовы, чырванаваты. Бляск шкляны, на плоскасцях спайнасці жамчужны або перламутравы. Рысы не дае. Спайнасць дасканалая ў двух напрамках пад вуглом 90°. Цвёрдасць каля 6. Шчыльнасць каля 2,5 г/см³. Сінгонія манаклінная.
Сустракаецца ў магматычных і метамарфічных пародах крышталічнага фундамента Усходне-Еўрапейскай платформы. Разнавіднасці: сонечны камень з залацістым бляскам, месячны камень — блакітнавата-серабрысты. Артаклаз — пародаўтваральны мінерал гранітаў, сіенітаў, гнейсаў і інш.
Прымяняецца ў керамічнай прамысловасці, вытворчасці фарфору, фаянсу, эмалей, палівы, у шкляной прамысловасці.
Зноскі
- ↑ а б webmineral.com
- ↑ rruff — International Mineralogical Association, Арызонскі ўніверсітэт.
- ↑ International Mineralogical Association - Commission on new minerals, nomenclature and classification The IMA List of Minerals (February 2013) — 2013.
- ↑ International Mineralogical Association International Mineralogical Association: Commission on New Minerals and Mineral Names // Mineralogical Magazine — Cambridge University Press, 1962. — Vol. 33. — P. 260–263. — ISSN 0026-461X; 1471-8022
- ↑ Warr L. N. IMA–CNMNC approved mineral symbols // Mineralogical Magazine — Cambridge University Press, 2021. — Vol. 85. — P. 291–320. — ISSN 0026-461X; 1471-8022 — doi:10.1180/MGM.2021.43
- ↑ Nickel E. H., Nichols M. C. IMA/CNMNC List of Mineral Names (March 2009) — 2009.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Мінералы, горныя пароды і глебы роднага краю: Кн. для настаўніка / У. Фядотаў, А. Цытленак. — Мн.: Нар. асвета, 1987.