Quid pro quo
Quid pro quo (lat. Quid pro quo — «heçnəyə görə heçnə»[1]) — adətən ingilis dilində “quid pro quo” mənasında işlənən frazeoloji vahid[2]. İspan, italyan, portuqal və fransız dillərində latın mənşəli, səs baxımından çox oxşar, lakin fərqli məna daşıyan başqa bir frazeoloji vahid istifadə olunur — “Quiproquo”.
Etimologiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Frazeoloji vahid XX əsrin 30-cu illərinin əvvəllərində söz əmələ gəlməsinin leksik-semantik metodundan istifadə edərək (latın dilində quid pro quo ifadəsini qui pro quo-ya transliterasiya etdikdən sonra) bir ifadəni sözə birləşdirərək yaranmışdır. Quiproquo mənşəcə beau monde, igrek, salto mortale və s. sözləri ilə oxşardır: fransızca i grec “və yunan”, italyanca salto mortale “ölümcül salto”, fransızca beau monde “gözəl dünya”)
İstifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Quid pro quo ifadəsi mətn məlumatlarının transkripsiya və ya yenidən yazılması kontekstində istifadə olunur[3]. Teatr kontekstində istifadə olunan Quiproquo ilə qarışdırılmamalıdır. Quid pro quo xidmət və ya malların az və ya çox bərabər mübadiləsini göstərir.
Bu ifadə tez-tez müasir ingilis dilində«a favor for a favor» , «what for what» , «give and take», «tit for tat» , «this for that» , həmçinin «you scratch my back, and I’ll scratch yours kimi ifadələrlə birlikdə istifadə olunur. o" (bu onun üçündür), həmçinin "sən mənim kürəyimi qaşıram, mən də sənin belini qaşıram" (sən mənim kürəyimi qaşıram, mən də sənin belini qaşıram). İngilis dilində latın ifadəsi Quid pro quo adətən do ut des (lit. I give that you may give) deməkdir.
Quid pro quo həm də anqlo-sakson hüquq terminidir, yəni quid pro quo[4] altında ekvivalent mülahizə. Ümumi hüquqda müavinət ekvivalent olmalıdır. ABŞ-da bəzi ştatların məhkəmələri, əgər müqavilə qeyri-bərabərdirsə, onu etibarsız elan edə bilər.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Андрианов С. Н., Берсон А. С., Никифоров А. С.. Англо-русский юридический словарь. М.: Рус. яз. 1993. 359. ISBN 5-200-02218-5.
- ↑ Merriam-Webster, the Heritage Dictionary of the English Language (Fourth Edition), and the New Dictionary of Cultural Literacy (Third Edition)[1] Arxivləşdirilib 2007-08-18 at the Wayback Machine all so define the Latin expression.
- ↑ «Blunder made by using or putting one thing for another (now rare)» — Concise Oxford Dictionary, 4th edition, 1950.
- ↑ One such example is "section 2-302 of the [[Uniform Commercial Code]]". 2012-07-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.