Niyaz Məcidov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Niyaz Məcidov
başq. Нияз Абдулхаҡ улы Мәғжәтов
Doğum tarixi 20 avqust 1933(1933-08-20)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 11 oktyabr 2015(2015-10-11) (82 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahələri arxeologiya, tarix[1], Başqırdıstan tarixi
Elmi dərəcəsi
Elmi adı
İş yeri
Mükafatları Salavat Yulaev ordeni

Niyaz Məcidov (başq. Мәжитов Нияз Абдулхаҡ улы; 20 avqust 1933, Tuqay[d], Başqırd MSSR11 oktyabr 2015, Ufa[2]) — Sovet və rus arxeoloqu, Başqırdıstan Respublikası Elmlər Akademiyasının akademiki, Başqırdıstan Respublikası Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti (2006–2012), Başqırd Dövlət Universitetinin professoru və Salavat Yulayev ordeninin kavaleri[3].

BMSSR Qafur rayonu, Saitbabin kənd sovetinin Tuqay kəndində anadan olmuşdur. Atası kənd müəllimi, anası isə kəndlidir. Başqırd Respublikası internat məktəbində (indiki Rami Qaripov adına 1 nömrəli Respublika internat məktəbində) təhsil alır.

1956-cı ildə Perm Dövlət Universitetini bitirir. 1963-cü ildə namizədlik dissertasiyasını, 1988-ci ildə "Arxeologiya" ixtisası üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.

SSRİ Elmlər Akademiyası Başqırd filialının Tarix, Dil və Ədəbiyyat İnstitutunda kiçik (1956-cı ildən), böyük (1964-cü ildən) elmi işçi, arxeologiya və etnoqrafiya sektorunun müdiri (1968-ci ildən) və dosent (1979-cu ildən) işləmişdir.

Tarix elmləri doktoru (1989) və professorluq (1990) dərəcəsini müdafiə etmişdir. 1956–1979-cu illərdə SSRİ Elmlər Akademiyası Nüvə Fizikası İnstitutunda arxeologiya və etnoqrafiya sektorunun müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 1979-cu ildən Başqırd Dövlət Universitetində çalışıb, 1991-ci ildən arxeologiya, qədim və orta əsrlər tarixi kafedrasının müdiri olmuşdur. 1992-ci ildən Başqırdıstan Respublikası Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü olur. 2012-ci ildən "Qədim Ufa" Respublika Tarix və Mədəniyyət Muzey-Qoruğu İdarəsinin Tədqiqat üzrə direktor müavini işləmişdir.

2006-cı ildən Başqırdıstan Respublikası Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti, 2006-cı ildən Başqırdıstan Respublikası Elmlər Akademiyası Sosial və Humanitar Elmlər Bölməsinin akademik-katibi kimi fəaliyyət göstərir. Kuşnarenkovskaya, Karayakupovskaya, Turbaslinskaya, Baxmutinskaya və digər arxeoloji mədəniyyətlərin meydana çıxmasını qədim başqırd etnosunun formalaşması ilə əlaqələndirərək başqırların avtoqonik mənşəyi və inkişafı barədə fərziyyə irəli sürmüş və onu müdafiə etmişdir.

1-ci Dünya Başqırdlar Qurultayında (iyun 1995-ci il) icraiyyə komitəsinin sədri seçilir.

Siyasi fəaliyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dünya Başqırdlar Qurultayı Başqanı (1995–2002), Başqırdıstan Xalqları Assambleyası (2000-ci ildən) üzvü, Başqırdıstan Respublikasının Prezidenti yanında İctimai Şuranın üzvü (2003–2005).

  1. 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  2. Нияз Абдулхакович Мажитов Arxivləşdirilib 2014-04-13 at the Wayback Machine. Институт истории, языка и литературы Уфимского научного центра РАН
  3. "Академик Мажитов стал кавалером ордена Салавата Юлаева". 2021-09-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-05.