Gilan dili

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Gilək dili səhifəsindən yönləndirilmişdir)
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Gilan dili
Orijinal adı گيلکي
Ölkə
Danışanların ümumi sayı
  • 2.550.000 nəf. (2023)[2]
Təsnifatı
Hind-Avropa dilləri
Hind-İran dilləri
İran dilləri
qərbi İran dilləri
Şimal-qərbi İran dilləri[vd]
Caspian[vd]
Gilan dili
Dil kodları
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3 glk
Dilin strukturlarının dünya atlası gil
Ethnologue glk
IETF glk
Glottolog gila1241
Bu dildə olan Vikipediya
Gilək dilinin İrandakı yayılma arealı

Gilan dili, Gilək dili, GiləkcəHind-Avropa dil ailəsinə aid İrani dillərin şimal-qərbi qoluna bağlı bir dil.

İranın Gilan ostanında yayılmışdır. Talışmazandaran dillərinə yaxın dildir. İki dialekti var.

Sözlər müqayisəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan dili Gilan dili Azərbaycan dili Gilan dili
su ov uşaq zak
ulduz esare körpü purd
ata per ana maar
ağac daar qarğa kəlaç
pişik piça pomidor pamador
ilan lanti toyuq kark
Azərbaycan dili Gilan dili Talış dili Zaza dili Kurmanc (kürd) dili Fars dili Fars dili (latın hərflərinə transkripsiya ilə)
üz dim dim ruy / rı dêm روی/چهره ruy / çehre
körpə, uşaq zäy korpə pıte / doman dergûş / zarok کودک/بچه kudək / baçe
baba pile per baba/ pilə piə/ yolə pıə kalîke kal پدربزرگ pedər bozorg
massaj zəmat masaj peyam peyam ماساژ masaj
ərin atası mərdə per Merdi pıə/ şuə pıə pîye zama / viştewru xezûr پدرشوهر pedər şohər
toyuq kerk / murgh Kag/ Kərg kerg mrîşk مرغ خانگی morğ xanegi
inək gow go gaw گاو gav
yuxarı buĵor / cuer Pe cor jor بالا bala
ulduz roĵä / kiĵi / setarə Astovə/ əsetorə astare star / stêrk ستاره setare
qız kor / kiĵä / kilka / läku kinə/ kilə/ kilək kêna / çêna keç دختر doxtər
oğlan rey/rikä/ri zoə laj / biko law پسر pesər
qarışqa putär mojnə/ morjnə morcele morî مورچه murçe
arı siftäl / garzak bızənq zerqet moz زنبور zənbur
pişik, pişik balası piča kıtı/ pişi psing psik گربه/پیشی qorbe / pişi
kölgə nesä soğnə/ sayəvəno siya reş سایه saye
asmaq, asılmaq vargadån ehaşte vardan êxistin آویزان کردن/آویختن avixtən / avizan kərdən
böyük, ulu pilə / pila yol/ pir/ pil pîl / giran mezin / gir بزرگ bozorg
uşaq, övlad zak / zay əğıl/ bala doman / qîj / leyr zarok بچه baçe
ata per pıə/ dədə pîye / baw bav پدر pedər
yerdə çəkmək kåråš / kereš kəşe keresdan kşîn / kşandin کشیدن به دنبال keşidən
əmmək, sovurmaq fuduštån cue levnayış mejîyan مکیدن məkidən
iştaha, istək vastån eşteha waşten vîstin / vîyan اشتها و میل eşteha o meyl
mayenin tökülməsi, tökmək, quymaq šondån şode şodan / şıdan rijandin / pêda berdan ریختن مایعات rixtən-e mayeat
sürüşkən lisk lisk/ fırs/ fısk reser-lic sîsk / runik ليز / سور liz / sor
qırılqan, qırıla bilən, sına bilən kərč kırç kırç ترد و شکننده tord o şekənənde
ağac där do/ dar dâr dar دار و درخت dar / derəxt
sərçə malĵå, čičini kuməyjə miliçik tîvil / qilîç گنجشک qonceşk
get!, getmək bušu bışi buşu biçe / here برو boro
əlinə götür! fegir bıgət/ bıgir fekir bigre بگیر begir
əlinə götürmə! fegir or fengir peməgət, məgir megir megre / negre نگیر nagir
körpü purd pard pırd pird پل pol
dağ, daş si bənd o sığ koy o kerra çiya u kevir کوه و سنگ kuh o səng
toxunma, toxunuş, təmas kenes təmas temas temas تماس təmas
yumurta morghanə moğnə/ morğnə hâk hêk تخم مرغ toxm-e morğ
ilan lanti mor mar mar مار mar
qarğa kəlach lo qela qela کلاغ kəlağ
istiot gərmalət istiot isot, ferfer isot فلفل felfel
pomidor pamador pamədor firang firing گوجه فرنگی qoce-ye fərəngi
partlamaq vatərkəssən tıpe/ tıpnie terqnaiden teqîn ترکیدن terkidən
sizin üçün šime šin şıməro/ bo şımə seba / semed şıma sewa we / jibo we برای شما bəraye şoma
mənim üçün mi šin mıro/ bo mın seba / semede mı sewa min / jibo min برای من bəraye mən
toyuq kiškazay kərg/ kag kerge جوجه cuce
erkək inək vərza nego gaw / ganêr گاو نر gav-e nər
öküz leše nego mungâ mange گاو ماده gav-e madde
aşağı jir / bijir ji/ bəji ceir / cér jêr پائین pain
gözlərin axması luchan çəşi ov çemard چشم غره çeşm ğore
düyü tarlası bəjar bırz berzer zeviya rizê مزرعه برنج məzrae-ye berenc
qalxmaq, dırmaşmaq vachukastan pedate vecyayen helkiştin بالا رفتن bala rəftən
  1. 1 2 ScriptSource - Iran.
  2. Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 1951. ISSN 1946-9675